Seler korzeniowy (Apium graveolens var. rapaceum) to wymagające warzywo, którego prawidłowa uprawa zapewnia wysokiej jakości, dobrze rozwinięty korzeń. Aby osiągnąć optymalne wyniki, należy zwrócić uwagę na odpowiedni dobór odmiany, przygotowanie gleby, nawożenie oraz właściwą pielęgnację roślin w trakcie sezonu wegetacyjnego.
Dobór odmiany
Wybór odpowiedniej odmiany selera ma kluczowe znaczenie dla uzyskania dużych, dobrze ukształtowanych korzeni. Warto wybierać odmiany rekomendowane do uprawy na danym obszarze, odporne na choroby oraz dostosowane do lokalnych warunków klimatycznych. Odmiany takie jak 'Prinz’, 'Monarch’ czy 'Diamant’ charakteryzują się wysoką jakością plonu i dobrą strukturą korzenia.
Wymagania glebowe
Seler najlepiej rośnie na glebach żyznych, próchniczych i dobrze przepuszczalnych, o pH w zakresie 6,0–7,0. Gleby zbyt lekkie mogą powodować rozwój drobnych korzeni bocznych zamiast silnego korzenia głównego, natomiast gleby ciężkie i podmokłe sprzyjają deformacji korzeni oraz chorobom odglebowym. Kluczowe znaczenie ma odpowiednie spulchnienie gleby i jej wzbogacenie w materię organiczną.
Przygotowanie stanowiska
Przygotowanie gleby pod uprawę selera powinno rozpocząć się już jesienią. Zaleca się głęboką orkę oraz nawożenie obornikiem (40–50 t/ha) lub kompostem, co poprawia strukturę gleby i zapewnia odpowiednią ilość składników odżywczych. Wiosną przed siewem należy przeprowadzić płytkie bronowanie, aby ograniczyć parowanie wody i poprawić strukturę wierzchniej warstwy gleby.
Siew i produkcja rozsady
Seler korzeniowy wymaga długiego okresu wegetacyjnego, dlatego zazwyczaj uprawiany jest z rozsady. Nasiona wysiewa się w lutym lub marcu do skrzynek lub palet rozsadowych. Optymalna temperatura kiełkowania wynosi 18–22°C, a po wschodach należy ją obniżyć do około 16°C w dzień i 12°C w nocy. Pikowanie siewek do doniczek lub wielodoniczek zaleca się w fazie dwóch liści właściwych. Na miejsce stałe sadzonki wysadza się w maju, gdy minie ryzyko przymrozków.
Optymalne nawożenie
Prawidłowe nawożenie jest kluczowe dla rozwoju dużego, dobrze uformowanego korzenia. Seler ma wysokie wymagania pokarmowe, szczególnie w zakresie potasu i boru:
- Azot (N) – wpływa na wzrost, jednak jego nadmiar powoduje rozwój nadziemnej części rośliny kosztem korzenia. Zalecana dawka to 120–160 kg N/ha w trzech dawkach.
- Fosfor (P) – wspomaga rozwój systemu korzeniowego. Dawka: 60–80 kg P2O5/ha.
- Potas (K) – poprawia jakość i wielkość korzeni. Dawka: 200–250 kg K2O/ha.
- Bór (B) – zapobiega pustym przestrzeniom w korzeniu. Warto stosować dolistne dokarmianie borem.
Podlewanie i pielęgnacja
Seler wymaga regularnego nawadniania, ponieważ jest wrażliwy na niedobór wody. Należy utrzymywać wilgotność gleby na poziomie 70–80% polowej pojemności wodnej. Szczególnie ważne jest zapewnienie odpowiedniej ilości wody w fazie wzrostu korzenia.
Ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest także odchwaszczanie – konkurencyjne chwasty ograniczają dostęp selera do składników pokarmowych i wody. Można stosować mechaniczne lub chemiczne metody zwalczania chwastów.
Unikanie błędów w uprawie
- Nadmiar azotu – powoduje rozwój liści kosztem korzenia.
- Sadzenie rozsady zbyt głęboko – skutkuje deformacją korzeni.
- Zbyt gęsty siew – prowadzi do konkurencji między roślinami i słabszego plonowania.
- Niedobór boru – prowadzi do choroby suchej zgnilizny sercowej.
Zbiór i przechowywanie
Seler korzeniowy zbiera się jesienią, zwykle od września do października. Korzenie należy wykopywać ostrożnie, aby ich nie uszkodzić. Do przechowywania najlepsze są chłodne, wilgotne pomieszczenia (temperatura 0–1°C, wilgotność 90–95%). W takich warunkach seler może być przechowywany nawet przez kilka miesięcy.
Aby seler rósł w korzeń, konieczne jest staranne przygotowanie gleby, wybór odpowiedniej odmiany, prawidłowe nawożenie oraz utrzymanie optymalnej wilgotności. Unikanie błędów w uprawie pozwala uzyskać zdrowe, dobrze rozwinięte korzenie o wysokiej jakości handlowej.
Źródło: www.mojarola.pl
