Prawidłowe karmienie piskląt kur jest kluczowym elementem w ich hodowli, zarówno w celach produkcji mięsa, jak i jaj. Odpowiednio zbilansowana dieta wspiera szybki rozwój, zdrowie oraz minimalizuje ryzyko chorób. W artykule omówimy, jakie pokarmy są najlepsze dla młodych kurcząt, jakie składniki odżywcze są niezbędne oraz jak dostosować dietę do różnych etapów ich rozwoju.
Składniki odżywcze niezbędne dla piskląt
Pisklęta potrzebują zrównoważonej diety, która zapewni im odpowiednie ilości białka, węglowodanów, tłuszczów, witamin i minerałów.
1. Białko
Białko jest kluczowym składnikiem dla rozwoju mięśni i układu immunologicznego. W pierwszych dniach życia pisklęta wymagają pasz zawierających około 18–22% białka. Źródła białka mogą obejmować:
- Mączkę rybną,
- Soję,
- Larwy owadów,
- Pasze przemysłowe wzbogacone w białko.
2. Węglowodany
Węglowodany dostarczają energii, która jest niezbędna do aktywności i wzrostu. Główne źródła to zboża, takie jak kukurydza, pszenica czy jęczmień.
3. Tłuszcze
Tłuszcze dostarczają skoncentrowanej energii i wspierają wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K). W karmie dla piskląt tłuszcze powinny stanowić około 5% składu.
4. Witaminy i minerały
- Witamina A: Wspiera zdrowie oczu i układu odpornościowego.
- Witamina D: Odpowiada za prawidłowe przyswajanie wapnia i fosforu.
- Wapń i fosfor: Kluczowe dla budowy mocnych kości.
- Żelazo i miedź: Zapobiegają anemii.
Dieta w różnych etapach rozwoju piskląt
1. Pierwszy tydzień życia
W pierwszym tygodniu życia pisklęta mają w pełni rozwinięty woreczek żółtkowy, który dostarcza im niezbędnych składników odżywczych. W tym czasie warto podawać paszę startową (starter), która ma wysoką zawartość białka (20–22%) i drobno zmieloną konsystencję.
Przykłady paszy w pierwszym tygodniu:
- Przemysłowa mieszanka starterowa,
- Gotowane żółtko jaja zmieszane z drobno posiekanym owsem lub kaszą.
2. Od drugiego do czwartego tygodnia życia
W tym okresie pisklęta rozwijają się intensywnie, co wymaga zwiększenia dawki energii i witamin. Można stopniowo wprowadzać większe ziarna, np. drobno mieloną kukurydzę.
Składniki diety:
- Pasza typu „grower” o zawartości białka 18–20%,
- Zielonka, np. liście lucerny czy mniszka lekarskiego, w małych ilościach,
- Gotowane warzywa, np. marchew.
3. Od piątego tygodnia życia
Po piątym tygodniu życia można wprowadzać bardziej zróżnicowaną dietę, zawierającą całe ziarna oraz niewielkie ilości odpadów kuchennych.
Składniki diety:
- Pasza „finisher” o białku 16–18%,
- Zboża: całe ziarna kukurydzy, pszenicy, owsa,
- Dodatek tłuszczów, np. oleju roślinnego, w małych ilościach.
Jak przygotować i podawać paszę?
1. Forma paszy
Pasza dla piskląt powinna być drobno mielona, aby ułatwić trawienie. W miarę wzrostu ptaków można wprowadzać większe granulaty.
2. Świeżość paszy
Stare lub zawilgocone pasze mogą zawierać pleśń i toksyny, które są szkodliwe dla piskląt. Ważne jest, aby zawsze przechowywać karmę w suchym miejscu.
3. Woda
Pisklęta potrzebują stałego dostępu do czystej, świeżej wody. Brak odpowiedniego nawodnienia może prowadzić do zahamowania wzrostu i problemów zdrowotnych.
Dodatkowe składniki i suplementy w diecie piskląt
1. Probiotyki i prebiotyki
Dodatki te wspierają rozwój zdrowej mikroflory jelitowej, co jest szczególnie ważne w pierwszych tygodniach życia.
2. Grit (piasek kwarcowy)
Pisklęta, które zaczynają spożywać całe ziarna, potrzebują dostępu do drobnego gritu. Pomaga on w trawieniu i zapobiega niestrawności.
3. Dodatek wapnia
Można podawać drobno zmielone skorupki jaj lub specjalne preparaty wapniowe, szczególnie u ptaków hodowanych na nioski.
Czego unikać w karmieniu piskląt?
1. Ostre resztki kuchenne
Resztki jedzenia zawierające przyprawy, sól czy tłuszcze mogą być szkodliwe dla młodych ptaków.
2. Zgniłe lub spleśniałe produkty
Mogą one zawierać mykotoksyny, które są toksyczne dla piskląt.
3. Duże ziarna
Zbyt duże ziarna mogą powodować zadławienie lub problemy trawienne.
Choroby wynikające z niewłaściwej diety
1. Krzywica
Niedobór wapnia i witaminy D prowadzi do deformacji kości.
2. Zahamowanie wzrostu
Niedobór białka i energii może powodować opóźnienia w rozwoju piskląt.
3. Problemy jelitowe
Pasze niskiej jakości lub zawilgocone mogą prowadzić do biegunek i zakażeń bakteryjnych.
Jak dostosować dietę do celu hodowli?
1. Hodowla na mięso
W przypadku brojlerów dieta powinna być wysokoenergetyczna, z dużą zawartością białka (20–22%) w pierwszych tygodniach życia, aby maksymalizować przyrost masy ciała.
2. Hodowla na jajka
Nioski od wczesnych tygodni życia powinny otrzymywać pasze wzbogacone w wapń, co wspiera zdrowy rozwój układu szkieletowego i późniejszą produkcję jaj.
Karmienie piskląt kur wymaga szczególnej uwagi i dostosowania diety do ich wieku oraz celu hodowli. Kluczowe jest zapewnienie wysokiej jakości pasz bogatych w białko, witaminy i minerały. Dbanie o świeżość paszy, odpowiednią ilość wody i unikanie szkodliwych produktów pomoże w utrzymaniu zdrowia stada i osiągnięciu optymalnych wyników hodowlanych. Właściwa dieta od pierwszych dni życia to fundament udanej hodowli zarówno w celach produkcji mięsa, jak i jaj.
