Produkcja jaj to jeden z kluczowych elementów hodowli kur, zarówno w małych gospodarstwach domowych, jak i w dużych fermach przemysłowych. Spadek lub całkowity brak nieśności u kur może stanowić poważny problem dla hodowców. Zrozumienie przyczyn tego zjawiska jest kluczowe dla podjęcia odpowiednich działań i przywrócenia efektywności stada. W tym artykule omówimy najczęstsze przyczyny, dla których kury mogą przestać znosić jaja, oraz zaprezentujemy praktyczne wskazówki dotyczące zarządzania stadem.
Czynniki środowiskowe wpływające na nieśność
Niedobór światła
Światło jest jednym z najważniejszych czynników stymulujących nieśność u kur. Produkcja jaj jest ściśle związana z długością dnia świetlnego. Aby kury mogły regularnie znosić jaja, powinny mieć dostęp do światła przez co najmniej 14-16 godzin dziennie. W okresie jesienno-zimowym, gdy dni są krótsze, brak dodatkowego oświetlenia w kurniku często prowadzi do spadku nieśności.
Zalecenia:
- W okresie krótkich dni należy stosować sztuczne oświetlenie, aby wydłużyć dzień świetlny.
- Oświetlenie powinno być równomierne i zapewniać około 10-20 luksów w całym kurniku.
Temperatura otoczenia
Kury są wrażliwe na ekstremalne warunki temperaturowe. Zarówno niskie, jak i wysokie temperatury mogą powodować stres, który negatywnie wpływa na produkcję jaj. Optymalna temperatura w kurniku to 18-24°C.
Zalecenia:
- W zimie należy zapewnić odpowiednią izolację kurnika oraz unikać przeciągów.
- Latem kurnik powinien być dobrze wentylowany, aby zapobiec przegrzaniu ptaków.
Warunki w kurniku
Nieodpowiednie warunki bytowe, takie jak brak miejsca, brud, wilgoć czy nadmierne zagęszczenie stada, mogą powodować stres u kur i prowadzić do spadku nieśności.
Zalecenia:
- Zapewnij odpowiednią przestrzeń – co najmniej 4 m² na 10 kur w kurniku i około 8 m² na wybiegu.
- Regularnie sprzątaj kurnik, aby utrzymać higieniczne warunki.
Czynniki żywieniowe
Niewłaściwa dieta
Nieodpowiednie żywienie jest jedną z najczęstszych przyczyn spadku nieśności. Kury potrzebują zbilansowanej diety bogatej w białko, wapń, fosfor i witaminy. Niedobory tych składników mogą prowadzić do osłabienia organizmu kur i spadku ich zdolności do produkcji jaj.
Zalecenia:
- Podawaj paszę pełnoporcjową przeznaczoną dla niosek, która zawiera co najmniej 16-18% białka.
- Uzupełniaj dietę o źródła wapnia, takie jak mączka wapienna czy skorupki jaj.
- Zapewnij dostęp do świeżej wody – odwodnienie wpływa negatywnie na nieśność.
Nadwaga lub niedowaga
Kury, które są zbyt chude lub zbyt otyłe, mogą przestać znosić jaja. Nadwaga jest często wynikiem przekarmienia lub podawania zbyt dużej ilości pasz bogatych w energię, takich jak ziarna zbóż.
Zalecenia:
- Monitoruj kondycję fizyczną kur i dostosowuj ilość podawanej paszy do ich potrzeb.
- Unikaj nadmiernego karmienia wysokokalorycznymi produktami.
Czynniki zdrowotne
Choroby
Choroby wirusowe, bakteryjne, pasożytnicze lub grzybicze mogą prowadzić do znacznego spadku produkcji jaj. Wśród najczęstszych schorzeń wpływających na nieśność można wymienić:
- Zakaźne zapalenie oskrzeli (IBV) – wirusowa choroba dróg oddechowych, która uszkadza jajowód.
- Mykoplazmoza – infekcja bakteryjna wpływająca na układ oddechowy.
- Kokcydioza – choroba pasożytnicza powodująca biegunki i osłabienie.
Zalecenia:
- Regularnie szczep kury przeciwko najczęstszym chorobom drobiu.
- Monitoruj stan zdrowia stada i w razie wystąpienia objawów chorobowych konsultuj się z weterynarzem.
Pasożyty zewnętrzne
Pasożyty zewnętrzne, takie jak roztocza, wszoły czy pchły, mogą powodować dyskomfort u kur, co prowadzi do stresu i spadku nieśności.
Zalecenia:
- Stosuj regularne zabiegi odpasożytniania oraz profilaktykę przeciwko pasożytom.
- Zapewnij kurkom dostęp do popiołu lub piasku, w którym mogą się kąpać.
Czynniki związane z wiekiem i cyklem życia
Wiek kury
Największą produkcję jaj kury osiągają w wieku od 5 do 18 miesięcy. Z wiekiem ich zdolność do nieśności naturalnie spada.
Zalecenia:
- Regularnie odnawiaj stado, wprowadzając młode kury w miejsce starszych niosek.
Pierzenie
Pierzenie to naturalny proces wymiany piór, podczas którego kury często przestają znosić jaja. Proces ten może trwać od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy, w zależności od kondycji ptaków.
Zalecenia:
- W okresie pierzenia zadbaj o dietę bogatą w białko i minerały wspomagające regenerację piór.
Stres jako główny czynnik spadku nieśności
Źródła stresu
Kury są bardzo wrażliwe na zmiany w środowisku. Nowi członkowie stada, zmiany w diecie, hałas, obecność drapieżników czy przeprowadzka do nowego kurnika mogą powodować stres, który prowadzi do przerwania nieśności.
Zalecenia:
- Zapewnij ptakom stabilne warunki bytowe.
- Unikaj gwałtownych zmian w diecie i środowisku.
- Chroń kury przed drapieżnikami, stosując odpowiednie ogrodzenia i zabezpieczenia.
Przyczyny, dla których kury przestają znosić jaja, mogą być różnorodne i często wynikają z kombinacji kilku czynników. Kluczowe znaczenie ma stworzenie odpowiednich warunków środowiskowych, zapewnienie zbilansowanej diety oraz regularna kontrola zdrowia stada. Rolnicy i hodowcy powinni zwracać szczególną uwagę na wczesne objawy problemów, aby szybko reagować i zapobiegać dalszemu spadkowi nieśności. Dobre zarządzanie stadem to podstawa efektywnej produkcji jaj i utrzymania wysokiej wydajności niosek.
Źródło: www.mojarola.pl
