gorczyca
fot. Fotolia

Poplony to jeden z kluczowych elementów w zarządzaniu glebą, szczególnie w rolnictwie ekologicznym oraz przy hodowli zwierząt na mięso. Dobór odpowiednich roślin na poplon ma znaczący wpływ na jakość gleby, jej struktury oraz zdolność do zatrzymywania wody. Dodatkowo, niektóre rośliny poplonowe mogą służyć jako źródło paszy dla zwierząt. Facelia i gorczyca są jednymi z najczęściej wybieranych roślin poplonowych, jednak która z nich jest lepsza w kontekście hodowli na mięso i w celach hobbystycznych? Odpowiedź na to pytanie wymaga analizy kilku istotnych czynników, takich jak wymagania glebowe, szybkość wzrostu, wartość odżywcza oraz inne korzyści, które te rośliny oferują.

1. Czym są poplony i dlaczego są ważne?

Poplony to rośliny uprawiane po zakończeniu głównych plonów w celu poprawy jakości gleby, zapobiegania jej erozji oraz wzbogacenia jej o niezbędne składniki odżywcze. Stanowią one doskonałą alternatywę dla gleby po zbiorach roślin jadalnych lub przemysłowych, zapewniając jej odpoczynek, ale również umożliwiając pozyskiwanie innych korzyści.

W rolnictwie, zwłaszcza w hodowli zwierząt na mięso, poplony pełnią funkcję uzupełnienia pasz dla zwierząt. Dobre poplony to takie, które dostarczają wartościowej masy zielonej w krótkim czasie, a także są łatwe do uprawy i pielęgnacji. Facelia i gorczyca, choć różnią się między sobą pod względem wymagań glebowych oraz właściwości, obie spełniają te kryteria w sposób zadowalający.

2. Facelia – Roślina o dużym potencjale

Facelia (Phacelia tanacetifolia) to roślina, która w ostatnich latach zyskała na popularności jako poplon. Charakteryzuje się szybkim wzrostem oraz odpornością na zmienne warunki atmosferyczne. Jest rośliną, która bardzo dobrze rośnie na glebach lekkich, przepuszczalnych, o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym. Facelia ma także niewielkie wymagania wodne, co czyni ją idealnym wyborem w rejonach, gdzie opady są niskie lub nieregularne.

Korzyści z uprawy facelii:

  • Wzbogacenie gleby – Facelia to roślina, która poprawia strukturę gleby, zwiększając jej przepuszczalność i zdolność do zatrzymywania wody. Ponadto, jej system korzeniowy jest dość rozwinięty, co sprzyja napowietrzeniu gleby.
  • Bogatym źródłem azotu – Dzięki zdolności do asymilacji azotu z powietrza, facelia przyczynia się do naturalnego nawożenia gleby. To oznacza mniejsze zapotrzebowanie na nawozy mineralne, co w efekcie obniża koszty produkcji.
  • Wartość paszowa – Facelia stanowi bardzo dobry materiał paszowy, szczególnie dla drobiu, trzody chlewnej oraz bydła. Zawiera dużo białka, co wpływa na przyrosty masy ciała zwierząt, a także poprawia jakość mięsa.

Wyzwania związane z facelią:

Facelia jest rośliną, która może wymagać dość intensywnego zabiegu pielęgnacyjnego w pierwszym okresie wzrostu, szczególnie jeśli występują silne chwasty. Poza tym, jej stosunkowo delikatne łodygi mogą sprawiać problemy przy masowym zbiorze, szczególnie jeśli jest to pasza dla zwierząt.

3. Gorczyca – Twarda i odporna roślina

Gorczyca, zarówno biała (Sinapis alba), jak i czarna (Brassica nigra), to roślina, która zyskała popularność ze względu na swoją łatwość w uprawie oraz zdolność do wzrostu na różnych typach gleby. Gorczyca preferuje gleby ciepłe, wilgotne oraz o odczynie obojętnym, ale potrafi przystosować się do różnych warunków. Co więcej, jej odporność na niskie temperatury sprawia, że może być uprawiana w rejonach o chłodniejszym klimacie.

Korzyści z uprawy gorczycy:

  • Szybki wzrost i obfity plon – Gorczyca jest rośliną, która wyróżnia się bardzo szybkim wzrostem i stosunkowo dużą produkcją biomasy. Zbieranie gorczycy na poplon można przeprowadzić już po około 60 dniach od posiania. Dzięki temu można uzyskać znaczną ilość paszy w krótkim czasie.
  • Poprawa struktury gleby – Gorczyca, podobnie jak facelia, poprawia strukturę gleby. Jej głęboki system korzeniowy wpływa na spulchnienie gleby, co umożliwia lepszą cyrkulację powietrza i poprawia dostępność składników odżywczych dla roślin.
  • Wartość odżywcza dla zwierząt – Gorczyca jest rośliną bogatą w olejki eteryczne, białko i minerały. Pasza z gorczycy jest szczególnie ceniona przez hodowców drobiu oraz trzody chlewnej, jako wspomaganie wzrostu masy ciała zwierząt oraz poprawę jakości mięsa.

Wyzwania związane z gorczycą:

Gorczyca, mimo swojej odporności na niekorzystne warunki, może być podatna na choroby grzybowe, takie jak mączniak prawdziwy czy alternarioza. Wymaga też odpowiedniego czasu na zbiór, ponieważ przekroczenie terminu zbioru może prowadzić do trudności z usuwaniem nasion z łodyg.

4. Facelia czy gorczyca – Która lepsza na poplon?

Odpowiedź na pytanie, która z tych roślin jest lepsza, zależy od celów, jakie chcemy osiągnąć przy uprawie poplonów. Oto kilka kluczowych kwestii, które warto wziąć pod uwagę:

a) Wybór zależny od gleby

  • Facelia lepiej rośnie na glebach lekkich i piaszczystych, które łatwo się nagrzewają. Jeśli gleba jest dobrze przepuszczalna, facelia może być lepszym wyborem.
  • Gorczyca natomiast toleruje szeroki zakres typów gleb, w tym gleby średniej jakości, a także jest bardziej odporna na różne warunki atmosferyczne.

b) Zastosowanie w hodowli

  • Facelia może być bardziej wartościowa w przypadku hodowli zwierząt na mięso, zwłaszcza dla drobiu, trzody chlewnej oraz bydła mięsnego, dzięki wyższej zawartości białka w roślinie.
  • Gorczyca jest bardziej wydajna w szybkim uzyskaniu masy zielonej, co czyni ją idealnym wyborem, gdy zależy nam na dużej ilości paszy w krótkim czasie.

c) Warunki klimatyczne

  • Facelia jest bardziej wrażliwa na mrozy, co może stanowić problem w chłodniejszych rejonach kraju.
  • Gorczyca charakteryzuje się większą odpornością na niższe temperatury, co sprawia, że może być uprawiana w szerokim zakresie klimatycznym.

Wybór między facelią a gorczycą zależy od wielu czynników, w tym od warunków glebowych, klimatycznych oraz celu uprawy. Facelia, z uwagi na wysoką wartość paszową, jest doskonałym rozwiązaniem dla hodowców zwierząt na mięso, szczególnie w cieplejszych regionach. Gorczyca, ze względu na szybki wzrost oraz odporność na niekorzystne warunki, stanowi natomiast świetną opcję dla rolników poszukujących wydajnych i mniej wymagających roślin na poplon. Warto rozważyć oba te gatunki, by dostosować je do indywidualnych potrzeb gospodarstwa.

Źródło: www.mojarola.pl