buraki cukrowe
fot. www.mojarola.pl

Ceny buraków cukrowych w 2025 roku są tematem szeroko dyskutowanym wśród plantatorów i przetwórców. Rynek cukru w Europie od kilku lat pozostaje bardzo zmienny, a sytuacja ekonomiczna rolników zależy w dużym stopniu od warunków kontraktacji z cukrowniami. W sezonie 2025/2026 stawki za tonę buraka są zróżnicowane, ale utrzymują się na poziomie od 28 do 33,5 euro za tonę surowca o standardowej polaryzacji.

Przy aktualnym kursie euro wynoszącym około 4,45 zł, tona buraka cukrowego w Polsce kosztuje średnio od 125 do 150 zł netto. W niektórych regionach, gdzie funkcjonuje konkurencja między zakładami, stawki mogą być nieco wyższe dzięki dodatkowym premiom lub dopłatom transportowym.

Od czego zależy cena buraka cukrowego?

Cena skupu buraka cukrowego ustalana jest na podstawie kilku czynników, które bezpośrednio wpływają na końcowy wynik finansowy producenta.

1. Cena cukru na rynku europejskim

Cukrownie ustalają stawki kontraktacyjne w oparciu o aktualne notowania cukru. Jeśli jego cena wzrasta, rośnie także potencjał wypłaty dodatkowych premii dla plantatorów. Gdy jednak rynek cukru jest słabszy, podstawowa stawka w euro za tonę staje się głównym zabezpieczeniem dochodu rolnika.

2. Polaryzacja buraka i jego jakość

Najważniejszym parametrem wpływającym na cenę jest zawartość cukru, czyli polaryzacja. Standardowa wartość wynosi 16 %, ale każda dziesiąta część procenta powyżej tej wartości może oznaczać dodatkowy zysk. Buraki o polaryzacji 17 % mogą być wyceniane nawet o kilka euro wyżej.

3. Zawartość zanieczyszczeń i parametry chemiczne

Nowoczesne systemy kontraktacji coraz częściej uwzględniają nie tylko zawartość cukru, ale także poziom azotu alfa-aminowego, czystość surowca czy stopień zanieczyszczenia ziemią. Surowiec wysokiej jakości oznacza wyższą wydajność technologiczna w cukrowni, co przekłada się na korzystniejsze stawki dla plantatora.

4. Odległość od cukrowni

Koszty transportu mają istotne znaczenie. Im większa odległość od zakładu, tym niższy realny zysk rolnika. Niektóre cukrownie stosują dopłaty transportowe, które częściowo rekompensują koszty przewozu, dlatego warto zwracać uwagę na zapisy kontraktu.

5. Skala produkcji i relacja z zakładem

Więksi plantatorzy, dostarczający kilkaset ton surowca rocznie, często mogą liczyć na indywidualne warunki umowy. W przypadku mniejszych gospodarstw stawka bywa sztywno określona, bez możliwości negocjacji.

Jakie są stawki w polskich cukrowniach?

W kampanii 2025/2026 średnie ceny za buraki cukrowe w poszczególnych cukrowniach prezentują się następująco:

  • Krajowa Grupa Spożywcza (KGS) – około 33,5 €/t

  • Nordzucker Polska – około 30 €/t

  • Südzucker Polska – około 28 €/t

  • Pfeifer & Langen – około 30 €/t, z możliwością dodatkowych dopłat za jakość i terminowość

Różnice wynikają z odmiennej polityki zakładów, poziomu konkurencji w regionie oraz sposobu podziału zysków ze sprzedaży cukru.

Czy uprawa buraka cukrowego w 2025 roku się opłaca?

Koszty uprawy

Szacunkowe koszty produkcji buraka w Polsce w 2025 roku wynoszą od 7 000 do 8 000 zł na hektar. Obejmują one nakłady na nawożenie, ochronę roślin, paliwo, amortyzację maszyn i zbiór. Przy plonie 60 t/ha i cenie 33,5 €/t (około 149 zł/t), przychód z hektara wynosi około 8 940 zł.

Po odjęciu kosztów pozostaje zysk w granicach kilkuset złotych na hektar, co oznacza bardzo niską rentowność. W przypadku niższych plonów lub problemów z jakością buraka, uprawa może stać się nieopłacalna.

Kiedy uprawa może być zyskowna?

Burak cukrowy wciąż może być rentowny, jeśli:

  • plony przekraczają 65 t/ha,

  • polaryzacja utrzymuje się powyżej 16,5 %,

  • cukrownia oferuje premie jakościowe lub dopłaty transportowe,

  • gospodarstwo korzysta z własnego transportu i ogranicza koszty logistyczne,

  • stosowana jest nowoczesna technologia uprawy ograniczająca zużycie paliwa i nawozów.

Perspektywy rynku buraka cukrowego w Polsce

Polska jest jednym z największych producentów buraka cukrowego w Unii Europejskiej. W 2025 roku areał upraw utrzymuje się na poziomie około 220–230 tys. hektarów, choć w niektórych regionach obserwuje się spadek zainteresowania ze względu na wysokie koszty i niepewność kontraktacji.

Rosnące wymagania środowiskowe i ograniczenia w stosowaniu środków ochrony roślin dodatkowo wpływają na strukturę kosztów. W dłuższej perspektywie na rynek może oddziaływać również import cukru z krajów spoza UE oraz zmiany w polityce handlowej.

Jak poprawić rentowność produkcji buraka cukrowego?

Rolnicy mogą zwiększyć opłacalność uprawy, stosując nowoczesne metody agrotechniczne i racjonalne zarządzanie kosztami:

  1. Precyzyjne nawożenie i monitoring gleby – analiza składu gleby pozwala ograniczyć wydatki na nawozy mineralne.

  2. Dobór odmian o wysokiej polaryzacji – nowoczesne odmiany buraka potrafią osiągać polaryzację powyżej 17 %, co przekłada się na wyższą cenę skupu.

  3. Ochrona roślin oparta na prognozach i modelach chorób – racjonalne stosowanie środków ochrony pozwala ograniczyć koszty o 10–20 %.

  4. Zbiór w optymalnym terminie – zbyt wczesny zbiór obniża plon i zawartość cukru, natomiast zbyt późny zwiększa ryzyko strat przy przechowywaniu.

  5. Negocjacja kontraktów z premiami – warto dążyć do zawierania umów, które przewidują bonusy za wysoką jakość surowca lub stabilność dostaw.

Podsumowanie aktualnej sytuacji rynkowej

Cena buraka cukrowego w 2025 roku waha się w granicach 28–33,5 €/t, co odpowiada 125–150 zł za tonę. Pomimo niewielkiej marży, uprawa nadal pozostaje istotnym elementem produkcji roślinnej w Polsce, szczególnie w gospodarstwach o wysokiej wydajności i dobrze zorganizowanej logistyce. Ostateczny wynik ekonomiczny zależy jednak od plonów, polaryzacji oraz efektywności kosztowej gospodarstwa.

Źródło: www.mojarola.pl