Prawo do emerytury rolniczej przysługuje osobie, która osiągnęła wiek emerytalny – 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn – oraz udokumentowała co najmniej 25 lat podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu w KRUS. Dopiero spełnienie obu warunków umożliwia wypłatę świadczenia z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Jeśli rolnik opłacał składki krócej niż 25 lat, nie otrzyma samodzielnej emerytury z KRUS. W takim przypadku lata składkowe można doliczyć do okresów ubezpieczenia w ZUS, co może zwiększyć wysokość świadczenia z systemu powszechnego.
Jak obliczana jest emerytura rolnicza?
Emerytura rolnicza składa się z dwóch części: składkowej i uzupełniającej.
-
Część składkowa wynosi 1% emerytury podstawowej za każdy pełny rok ubezpieczenia.
-
Część uzupełniająca to 95% emerytury podstawowej dla osób z maksymalnie 20-letnim stażem. Po przekroczeniu tego progu, za każdy rok powyżej 20 lat, część uzupełniająca zmniejsza się o 0,5%, jednak nie może spaść poniżej 85% podstawy.
Wysokość świadczenia oblicza się, sumując część składkową i uzupełniającą, a następnie mnożąc wynik przez obowiązującą kwotę emerytury podstawowej. Od ostatecznej kwoty potrącana jest składka zdrowotna (9%) i podatek dochodowy.
Od 1 marca 2025 r. emerytura podstawowa w KRUS wynosi 1 691,02 zł brutto.
Emerytura z KRUS po 25 latach pracy
25 lat to minimalny okres uprawniający do otrzymania emerytury rolniczej. Dla takiego stażu:
-
Część składkowa: 25 × 1% = 25%
-
Część uzupełniająca: 95% – (25 – 20) × 0,5% = 92,5%
-
Łączny wskaźnik: 117,5%
Ostateczna kwota świadczenia wynosi:
1 691,02 zł × 1,175 = 1 995,40 zł brutto.
To przeciętna wartość emerytury rolniczej dla osoby, która opłacała składki przez 25 lat i spełniła warunki wieku emerytalnego. Po odliczeniu składki zdrowotnej kwota netto wynosi około 1 815 zł.
Emerytura z KRUS po 20 latach pracy
Rolnik, który opłacał składki przez 20 lat, nie spełnia warunku minimalnego okresu ubezpieczenia, dlatego nie może otrzymać samodzielnej emerytury rolniczej. Taki okres można jednak uwzględnić przy ustalaniu wysokości świadczenia z ZUS – na przykład w sytuacji, gdy część kariery zawodowej przebiegała poza rolnictwem.
W praktyce oznacza to, że 20-letni okres składkowy w KRUS zwiększa wartość emerytury powszechnej, ale nie stanowi samodzielnej podstawy do wypłaty świadczenia rolniczego.
Emerytura z KRUS po 10 latach pracy
Dziesięć lat opłacania składek w KRUS również nie daje prawa do emerytury rolniczej. Jest to zbyt krótki okres, aby uzyskać samodzielne świadczenie z tego systemu.
Jednak taki staż może być uwzględniony jako część składkowa w emeryturze z ZUS. Oznacza to, że rolnik, który ma inne okresy ubezpieczenia (np. pracował wcześniej na etacie), może zwiększyć swoją emeryturę o wartość odpowiadającą 10% emerytury podstawowej. W 2025 roku jest to około 169 zł brutto miesięcznie.
Emerytura z KRUS po 40 latach pracy
Długi okres składkowy w KRUS znacząco wpływa na wysokość świadczenia. Dla osoby, która przez 40 lat regularnie opłacała składki, wyliczenie wygląda następująco:
-
Część składkowa: 40 × 1% = 40%
-
Część uzupełniająca: 95% – (40 – 20) × 0,5% = 85%
-
Łączny wskaźnik: 125%
Emerytura brutto = 1 691,02 zł × 1,25 = 2 113,78 zł brutto.
Po odliczeniu składki zdrowotnej i podatku, świadczenie netto wynosi około 1 930 zł miesięcznie.
Porównanie wysokości świadczeń KRUS
| Staż pracy | Prawo do emerytury | Szacowana kwota brutto | Uwagi |
|---|---|---|---|
| 10 lat | Nie | brak | możliwość doliczenia do ZUS |
| 20 lat | Nie | brak | zbyt krótki okres składkowy |
| 25 lat | Tak | ok. 1 995 zł | minimalny wymagany okres |
| 40 lat | Tak | ok. 2 113 zł | świadczenie wyższe o ok. 120 zł |
Różnica między 25 a 40 latami składkowymi nie jest duża – wynosi zaledwie około 120 zł brutto. Wynika to z ograniczonego wzrostu części uzupełniającej, która maleje o 0,5% rocznie po przekroczeniu 20-letniego stażu.
Co wpływa na wysokość emerytury z KRUS?
Na ostateczną wysokość świadczenia rolniczego wpływa kilka czynników:
-
długość okresu podlegania ubezpieczeniu,
-
regularność opłacania składek,
-
waloryzacja emerytury podstawowej,
-
ewentualne przerwy w ubezpieczeniu,
-
możliwość doliczenia okresów pracy w ZUS.
Warto pamiętać, że rolnik może mieć prawo do podwyższenia świadczenia, jeśli jego emerytura z KRUS jest niższa niż najniższa emerytura z ZUS. W takim przypadku stosuje się wyrównanie do minimalnego poziomu obowiązującego w kraju.
Czy opłaca się dłużej płacić składki do KRUS?
Z punktu widzenia wysokości świadczenia – dłuższy staż nie daje dużego wzrostu emerytury. Przy 40 latach pracy rolnik otrzymuje jedynie około 120 zł brutto więcej niż po 25 latach. Różnica może być jednak istotna przy ustalaniu prawa do świadczeń łączonych lub w przypadku planowania dziedziczenia gospodarstwa.
Z perspektywy bezpieczeństwa emerytalnego warto utrzymywać ciągłość ubezpieczenia, szczególnie jeśli nie posiada się okresów w ZUS. Regularne opłacanie składek gwarantuje prawo do świadczeń zdrowotnych i rentowych oraz pewność uzyskania emerytury po 25 latach pracy.
Źródło: www.mojarola.pl
