Obornik stanowi jeden z najstarszych, a zarazem najbardziej skutecznych nawozów organicznych, który od wieków jest stosowany w rolnictwie. Jego właściwości poprawiają strukturę gleby, zwiększają jej zdolności zatrzymywania wody oraz dostarczają roślinom niezbędnych składników odżywczych. W kontekście upraw drzew owocowych, odpowiedni wybór obornika i jego stosowanie ma kluczowe znaczenie dla zdrowia roślin, jakości plonów oraz długowieczności drzew. W niniejszym artykule przedstawimy, jaki obornik jest najlepszy pod drzewa owocowe oraz jakie zasady warto przestrzegać przy jego aplikacji.
Właściwości obornika jako nawozu organicznego
Obornik to naturalny nawóz pochodzący z odchodów zwierząt hodowlanych, który w wyniku odpowiedniego kompostowania lub przetwarzania na gnojowicę staje się cennym źródłem substancji odżywczych. Obornik dostarcza roślinom nie tylko makroelementy, takie jak azot (N), fosfor (P) i potas (K), ale także mikroelementy (m.in. bor, mangan, cynk, miedź) oraz substancje organiczne, które poprawiają strukturę gleby. Właściwości te mają istotne znaczenie dla drzew owocowych, których potrzeby pokarmowe są zróżnicowane w zależności od fazy wzrostu oraz rodzaju gleby, na której rosną.
Typy obornika
Obornik może pochodzić od różnych zwierząt, takich jak krowy, świnie, konie, owce czy drób. Każdy z tych rodzajów obornika charakteryzuje się nieco innymi właściwościami i składnikami odżywczymi, co ma wpływ na wybór odpowiedniego nawozu w zależności od rodzaju drzew owocowych i specyfiki gleby.
Obornik krowi
Obornik krowi jest jednym z najczęściej wykorzystywanych nawozów organicznych. Charakteryzuje się stosunkowo niską zawartością azotu, co sprawia, że jest bezpieczny dla roślin, gdyż nie grozi ich przenawożeniem. Jest również łatwiejszy do rozłożenia w glebie, poprawiając jej strukturę i napowietrzenie. Obornik krowi jest szczególnie polecany pod drzewa owocowe, ponieważ dostarcza odpowiednią ilość składników odżywczych w sposób powolny i równomierny, co zapewnia długotrwałe efekty.
Obornik koński
Obornik koński ma wyższą zawartość azotu w porównaniu z obornikiem krowim, dlatego może być stosowany głównie w przypadku drzew owocowych, które mają większe zapotrzebowanie na ten pierwiastek. Zawiera także dużo włókna, które pozytywnie wpływa na strukturę gleby. Jednak ze względu na wyższą zawartość azotu, należy stosować go ostrożnie, aby nie spalić roślin, zwłaszcza w przypadku młodych drzew.
Obornik kurzy
Obornik kurzy jest jednym z najmocniejszych nawozów organicznych, posiadającym wysoką koncentrację składników odżywczych, w tym dużą ilość azotu. Ze względu na jego intensywne działanie, stosowanie obornika kurzego wymaga dużej ostrożności. Może być wykorzystywany pod drzewa owocowe, jednak zaleca się, aby przed użyciem był dobrze przekompostowany lub rozcieńczony z wodą, aby uniknąć poparzenia roślin. Idealnie sprawdza się w nawożeniu gleby przed posadzeniem drzew owocowych lub na glebach, które wykazują duże niedobory azotu.
Obornik owczy
Obornik owczy, choć mniej popularny niż obornik krowi czy koński, również może być skutecznym nawozem dla drzew owocowych. Zawiera umiarkowane ilości azotu i potasu oraz inne mikroelementy, które poprawiają jakość gleby i wspomagają wzrost roślin. Ze względu na swoją strukturę i bogaty skład, może być stosowany pod drzewa owocowe rosnące w glebach o średniej zasobności w składniki pokarmowe.
Wybór obornika w zależności od typu gleby
Gleba, na której rosną drzewa owocowe, ma kluczowe znaczenie przy wyborze odpowiedniego rodzaju obornika. W zależności od rodzaju gleby (gliniastej, piaszczystej, torfowej) oraz jej zasobności w składniki pokarmowe, należy dobrać nawóz organiczny w taki sposób, aby jak najlepiej wspierał rozwój drzew owocowych.
Gleba ciężka, gliniasta
Na glebach gliniastych, które mają tendencję do zatrzymywania wody i są ciężkie, najlepszym wyborem będzie obornik krowi. Jego stosowanie poprawia strukturę gleby, zwiększając jej przepuszczalność i napowietrzenie, co jest niezbędne dla zdrowia korzeni drzew owocowych. W takich warunkach obornik koński również może być stosowany, ale należy pamiętać o jego intensywniejszym działaniu.
Gleba lekka, piaszczysta
W przypadku gleb piaszczystych, które szybko przepuszczają wodę i mają tendencję do szybkie wysychania, zaleca się stosowanie obornika o niższej zawartości azotu, takiego jak obornik krowi lub owczy. Obornik krowi będzie działał w sposób łagodny i stopniowy, a jego zastosowanie poprawi strukturę gleby, zwiększając jej zdolność do zatrzymywania wilgoci.
Gleba torfowa
Na glebach torfowych, które są zasobne w substancje organiczne, ale mogą być ubogie w składniki pokarmowe, najlepszym rozwiązaniem będzie obornik koński lub owczy. Dzięki swojej wysokiej zawartości składników odżywczych, pomogą one zaspokoić zapotrzebowanie drzew owocowych na azot i potas, poprawiając jednocześnie właściwości gleby.
Jak stosować obornik pod drzewa owocowe?
Stosowanie obornika pod drzewa owocowe wymaga przestrzegania kilku podstawowych zasad, które zapewnią efektywność nawożenia oraz unikną szkodliwych skutków przenawożenia.
Termin stosowania
Obornik należy aplikować wczesną wiosną, przed rozpoczęciem wegetacji drzew, lub w okresie jesiennym, po zbiorze owoców. Wiosna to czas, gdy drzewa owocowe intensywnie rosną i potrzebują dużych ilości składników odżywczych, szczególnie azotu. Aplikacja nawozu przed rozpoczęciem wegetacji zapewni stopniowe uwalnianie składników pokarmowych w trakcie sezonu. Jesienią obornik może zostać zastosowany w celu wzbogacenia gleby przed zimowym okresem odpoczynku roślin.
Sposób aplikacji
Obornik należy równomiernie rozprowadzić wokół drzew, zachowując odległość od pnia, aby nie uszkodzić korzeni. Najczęściej obornik stosuje się w postaci pryzm na powierzchni gleby lub przekopuje się go na niewielką głębokość, aby mógł lepiej wniknąć w glebę. Stosowanie obornika w formie przekompostowanej lub dobrze rozłożonej jest kluczowe, aby uniknąć jego szkodliwego działania na korzenie młodych drzew.
Ilość obornika
Zalecana dawka obornika zależy od zasobności gleby oraz wieku drzew owocowych. Zazwyczaj stosuje się około 10-20 ton obornika na hektar w przypadku starszych drzew, a dla młodszych drzew dawki te powinny być znacznie mniejsze. Warto również przeprowadzić badania gleby, aby dokładniej określić zapotrzebowanie na składniki pokarmowe i dostosować nawożenie do indywidualnych potrzeb upraw.
Stosowanie obornika pod drzewa owocowe to sprawdzona metoda poprawy jakości gleby i wspierania wzrostu roślin. Wybór odpowiedniego rodzaju obornika, dostosowanego do typu gleby oraz specyficznych potrzeb drzew owocowych, jest kluczowy dla uzyskania wysokich plonów. Pamiętając o właściwych terminach aplikacji, dawkach oraz sposobie stosowania nawozu, rolnicy mogą znacząco poprawić kondycję swoich upraw i zapewnić im zdrowy rozwój przez wiele lat.
