jęczmień ozimy - wschody
fot. Fotolia

Ciepła i w ostatnim czasie także wilgotna jesień sprawia, że w rzepakach oraz zbożach ozimych można zauważyć większą niż dotychczas liczbę szkodników. Na polach szczególnie widoczne są rolnice, które zaliczane są do najgroźniejszych szkodników upraw korzeniowych.

Do grupy rolnic zaliczanych jest ponad 50 gatunków nocnych motyli, które chociaż różnią się od siebie wyglądem, są stosunkowo łatwe do rozpoznania. W Polsce występują najczęściej cztery typy rolnic: zbożówka, panewka, czopówka i gwoździówka.

Rolnice zazwyczaj pojawiają się w uprawach w postaci gąsienic, które są koloru szarego lub brązowego, mają od 3-6 cm długości i posiadają 8 par odnóży, a w sytuacji zagrożenia, zwijają się w kłębek. Dorosłe motyle są zazwyczaj średniej wielkości, a rozpiętość ich skrzydeł wynosi 25-45 mm.

Większość gatunków rolnic jest polifagami, które żerują na różnych gatunkach roślin ? bardzo często są nimi warzywa oraz buraki cukrowe, ale tak jak ma to miejsce w obecnym roku, szkodniki pojawiają się także na plantacjach rzepaku oraz zbóż.

Rolnice to gatunek, który zimuje w glebie na głębokości 20-30 cm w stadium gąsienicy lub poczwarki i zaczynają żerować wiosną, kiedy temperatura gleby przekracza 10 stopni Celsjusza. Od lipca do późnej jesieni, w uprawach widoczne są natomiast rolnice (w formie gąsienic) pochodzące z drugiego pokolenia.

Rolnice są szkodnikami, które działają po cichu i pojawiają się na uprawach pod osłoną nocy. Wówczas szkodniki wychodzą na powierzchnię ziemi i podgryzają rośliny, uszkadzając przy tym także ich części podziemne. Zazwyczaj młode rolnice żerują na liściach, podczas gdy starsze w części spichrzowej, odpowiadającej za magazynowanie substancji zapasowej. Dochodzi wówczas do uszkodzeń liści, a także szyjki korzeniowej i korzenia głównego, co prowadzi z kolei do osłabienia lub całkowitego zamierania roślin. Osobniki dorosłe odżywiają się natomiast rosą miodową, nektarem kwiatowym oraz sokiem wyciekającym z różnych gatunków roślin.

W określeniu liczby żerujących rolnic żerujących na plantacji i wyznaczeniem daty przeprowadzenia zabiegu ochronnego bardzo pomocne są pułapki feromonowe. W pułapkach znajdują się żeńskie feromony, które przyciągają osobniki męskie, które przyklejają się na płachtę lepową, dzięki czemu możliwe jest prognozowanie i określenie poziomu inwazji.

Warto pamiętać, że skuteczność chemicznego zwalczania rolnic jest bardzo mocno uzależniona od terminu wykonania zabiegu. Szacuje się, że najlepsze efekty dają działania przeprowadzone, kiedy rolnice znajdują się w stadium L-2, a długość gąsienic wynosi około 6 mm.

Podstawą w ograniczaniu liczby rolnic, które pojawiają się na plantacjach jest prawidłowa agrotechnika ? szybka podorywka po żniwach, głęboka orka jesienna, a także zaorywanie ugorów oraz niszczenie chwastów i samosiewów na polach.

Moja Rola