W czerwcu 2025 roku potwierdzono w Unii Europejskiej kilka nowych przypadków choroby guzowatej skóry bydła (Lumpy Skin Disease, LSD). Informacje przekazane przez Głównego Lekarza Weterynarii wskazują, że choroba znów zaczyna rozprzestrzeniać się w Europie, co budzi niepokój wśród hodowców i służb weterynaryjnych.
Nowe ogniska LSD w Europie – sytuacja robi się poważna
Pierwsze ognisko wykryto 21 czerwca w Orani, na Sardynii (prowincja Nuoro), w gospodarstwie, które utrzymywało 131 sztuk bydła. Kilka dni później, 25 czerwca, wirusa zidentyfikowano w północnych Włoszech, w prowincji Mantua w Lombardii – tam LSD pojawiła się w stadzie liczącym 291 sztuk. Ostatni z potwierdzonych przypadków, datowany na 29 czerwca, dotyczy gospodarstwa z regionu Auvergne-Rhône-Alpes we Francji, gdzie trzymano 58 zwierząt.
Czym jest choroba guzowatej skóry bydła?
Lumpy Skin Disease to zakaźna choroba wirusowa, która dotyka bydło i bawoły wodne. Wywoływana jest przez wirusa z rodzaju Capripoxvirus. Choroba charakteryzuje się występowaniem wysokiej gorączki, bolesnych zmian skórnych w formie guzków i obrzęków, osłabieniem zwierzęcia i znacznym spadkiem mleczności. W niektórych przypadkach może dojść do poronień lub nawet padnięć, co bezpośrednio przekłada się na straty finansowe.
LSD przenoszona jest głównie przez owady krwiopijne, co oznacza, że w miesiącach letnich, gdy populacja insektów jest największa, ryzyko rozprzestrzeniania się choroby znacząco rośnie. Dlatego właśnie okres od czerwca do września uznawany jest za najbardziej niebezpieczny.
Jakie przepisy obowiązują w przypadku LSD?
Zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2018/1882, zakażenie wirusem LSD należy do kategorii A+D+E. Co to oznacza w praktyce dla rolników? Po wykryciu choroby w stadzie muszą zostać wdrożone natychmiastowe środki likwidacji. W praktyce obejmuje to m.in. kwarantannę, eliminację chorych sztuk oraz obowiązkowe działania sanitarne na terenie gospodarstwa.
Każde gospodarstwo podejrzane o wystąpienie choroby podlega ścisłej kontroli służb weterynaryjnych. Działania te mają na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się wirusa i zapobieżenie jego zawleczeniu do innych regionów. Dodatkowo prowadzone są dochodzenia epizootyczne, które pozwalają ustalić źródło zakażenia.
Jak zabezpieczyć gospodarstwo przed LSD?
Choć w Polsce choroba ta na razie nie została wykryta, należy być przygotowanym na ewentualność jej pojawienia się. Oto kilka działań, które można wdrożyć, aby zminimalizować ryzyko:
- zabezpieczenie budynków inwentarskich przed owadami poprzez montaż siatek i regularne stosowanie preparatów odstraszających,
- monitorowanie stanu zdrowia bydła – szczególnie w miesiącach letnich,
- unikanie przemieszczania zwierząt z regionów, w których stwierdzono ogniska choroby,
- kontakt z lekarzem weterynarii w przypadku jakichkolwiek podejrzeń.
Warto również na bieżąco śledzić komunikaty Głównego Inspektoratu Weterynarii oraz lokalnych służb. Działania prewencyjne są w tym przypadku kluczowe, ponieważ leczenie LSD nie jest możliwe – w razie zakażenia pozostaje jedynie eliminacja zagrożonych sztuk i zastosowanie odpowiednich środków bioasekuracji.
Źródło: GIW