Gryka (Fagopyrum esculentum) jest rośliną, która w polskim rolnictwie cieszy się coraz większą popularnością, zarówno ze względu na swoje wartości odżywcze, jak i rolę, jaką pełni w płodozmianach. Decyzja o tym, co siać po gryce, nie powinna być przypadkowa, ponieważ wpływa to na dalszą produkcję rolną oraz kondycję gleby. Poniżej omówimy, jakie rośliny najlepiej wysiewać po gryce, biorąc pod uwagę zarówno wymagania glebowe, jak i potrzeby związane z ochroną środowiska oraz opłacalnością produkcji.
1. Właściwości gryki jako rośliny uprawnej
Zanim przejdziemy do wyboru rośliny, którą należy siać po gryce, warto przyjrzeć się samej gryczce i jej wpływowi na glebę. Gryka jest rośliną, która:
- Niezbyt intensywnie eksploatuje glebę, dzięki czemu jest uznawana za dobrą roślinę na gleby słabsze. Działa jako doskonały element płodozmianu, który pozwala na regenerację gleby.
- Poprawia strukturę gleby, dzięki dość rozbudowanemu systemowi korzeniowemu. Jej korzenie głębokie i powierzchniowe poprawiają przepuszczalność gleby i jej napowietrzenie.
- Zwiększa zawartość materii organicznej, co sprzyja tworzeniu się próchnicy w glebie.
W wyniku tych właściwości, gryka poprawia ogólną jakość gleby, ale jednocześnie nie pozostawia po sobie zbyt dużych zasobów składników mineralnych, dlatego w przypadku uprawy gryki konieczne jest odpowiednie dobranie roślin następczych.
2. Co siać po gryce?
Wybór rośliny do posiewu po gryce zależy od kilku czynników, takich jak rodzaj gleby, wymagania wodne i termiczne, a także cel uprawy. Najlepszym rozwiązaniem jest często zastosowanie roślin, które będą mogły skorzystać z pozostałości po gryczce, takich jak zwiększona ilość materii organicznej i poprawiona struktura gleby.
2.1. Rośliny strączkowe
Rośliny strączkowe to doskonały wybór po uprawach gryki. Gryka, choć nie ma tak intensywnego wpływu na zawartość azotu w glebie jak inne rośliny (np. rośliny strączkowe), pozostawia ją w dobrej kondycji. Rośliny strączkowe, takie jak:
- Łubin
- Soja
- Fasola
- Ciecierzyca
Będą w stanie wzbogacić glebę w azot, którego gryka nie zużywa w nadmiarze. Strączkowe mają zdolność do współpracy z bakteriami brodawkowymi, które wiążą azot z powietrza i przekształcają go w formę dostępną dla roślin. Siew tych roślin po gryczce pozwala na poprawę bilansu azotowego w glebie, co może znacznie wpłynąć na przyszłą uprawę roślin wymagających większych ilości tego składnika, jak np. kukurydza.
2.2. Rośliny motylkowe
Rośliny motylkowe, takie jak koniczyna (np. koniczyna łąkowa, czerwona) oraz lucerna, to kolejna dobra opcja po gryce. Rośliny te charakteryzują się dużą zdolnością do wzbogacania gleby w azot. Dzięki temu będą stanowiły doskonałą podstawę pod przyszłe uprawy zbóż, kukurydzy czy warzyw. Lucerna ma również zdolność do głębokiego penetrowania gleby, co poprawia jej strukturę, a także może przyczynić się do oczyszczenia gleby z nadmiaru wilgoci.
2.3. Zboża
Zboża, takie jak pszenica, żyto i jęczmień, to rośliny, które również mogą być wysiewane po gryce. Gryka nie zużywa w nadmiarze składników mineralnych, w tym azotu, dzięki czemu po jej uprawie gleba jest wciąż odpowiednia do wzrostu zbóż. Warto jednak pamiętać, że niektóre zboża mogą wymagać dodatkowego nawożenia, zwłaszcza w przypadku gleby o niskiej zawartości azotu.
Pszenica
Pszenica jest wrażliwa na nadmiar wilgoci w glebie, więc przed jej wysiewem warto upewnić się, że gleba po gryce nie jest zbyt mokra. W przeciwnym razie może dojść do chorób grzybowych, takich jak mączniak.
Żyto
Żyto, które ma niższe wymagania pokarmowe w porównaniu do pszenicy, będzie doskonałym rozwiązaniem na glebach ubogich w azot. Z kolei jego system korzeniowy pomoże w dalszej poprawie struktury gleby.
2.4. Rośliny okopowe
Po gryczce można także wysiewać niektóre rośliny okopowe, takie jak buraki cukrowe czy ziemniaki. Gryka może poprawić strukturę gleby, co sprzyja uprawom wymagającym odpowiedniej wilgotności i jakości gleby. Buraki cukrowe, które potrzebują gleby o dobrym drenażu, zyskują na takim przedplonie, ponieważ gryka poprawia strukturę gleby, a dodatkowo nie wyczerpuje nadmiernie składników mineralnych.
2.5. Rzepak
Rzepak jest rośliną wymagającą dość dużych ilości azotu, ale jej uprawa po gryce może okazać się korzystna, jeśli odpowiednio przygotujemy glebę. Gryka poprawia strukturę gleby, a dodanie nawozów azotowych po jej uprawie pomoże w uzyskaniu wysokiego plonu. Ważne jest, aby pamiętać o odpowiednich terminach wysiewu rzepaku i dobrze zaplanować płodozmian.
3. Korzyści z płodozmianu po gryczce
Odpowiedni dobór roślin do uprawy po gryce przynosi wiele korzyści. Przede wszystkim:
- Poprawa jakości gleby: Gryka sprzyja zwiększeniu zawartości materii organicznej w glebie, co ma istotne znaczenie w poprawie jej struktury. Rośliny strączkowe lub motylkowe będą mogły dodatkowo wzbogacić ją w azot, co korzystnie wpłynie na kolejne uprawy.
- Zmniejszenie ryzyka chorób roślin: Płodozmian pozwala na zmniejszenie ryzyka wystąpienia chorób glebowych i roślinnych, ponieważ rośliny następcze będą mniej podatne na te same patogeny, co gryka.
- Wydajność rolnicza: Odpowiednio dobrany płodozmian może prowadzić do wyższych plonów i mniejszego zużycia nawozów sztucznych. W dłuższym okresie poprawia to rentowność gospodarstwa rolniczego.
Wybór roślin do uprawy po gryce jest ważnym elementem efektywnego zarządzania gospodarstwem rolnym. Rośliny strączkowe i motylkowe, zboża oraz rośliny okopowe stanowią doskonałe opcje w zależności od warunków glebowych i potrzeb gospodarstwa. Płodozmian po gryczce, z uwzględnieniem właściwych roślin, przyczynia się do poprawy jakości gleby, zwiększenia jej żyzności oraz uzyskiwania wyższych plonów w długoterminowej perspektywie.
Źródło: www.mojarola.pl