Dobre wyniki w produkcji jaj zależą bezpośrednio od prawidłowego żywienia kur niosek. Optymalnie zbilansowana dieta nie tylko wpływa na ilość jaj, ale również na ich jakość, zdrowotność stada i długość użytkowania niosek. W tym artykule omówimy, jakie składniki są kluczowe w żywieniu kur, jakie pasze najlepiej stosować oraz jak dostosować żywienie do różnych etapów cyklu produkcyjnego.

Podstawowe potrzeby pokarmowe kur niosek

Kury nioski mają specyficzne wymagania żywieniowe, które różnią się od potrzeb kur mięsnych. Przede wszystkim ich dieta musi dostarczać:

• wysokiej ilości białka o dobrej wartości biologicznej,

• odpowiedniego poziomu energii,

• precyzyjnie zbilansowanych witamin i minerałów, zwłaszcza wapnia, fosforu i witaminy D3,

• odpowiedniej struktury paszy, która wpływa na funkcjonowanie układu pokarmowego.

Brak równowagi w jednym z tych elementów prowadzi bezpośrednio do spadku nieśności, osłabienia jakości skorupy jaj, a w dłuższej perspektywie do pogorszenia kondycji ptaków.

Białko i aminokwasy — fundament dobrej nieśności

Białko w diecie niosek powinno pochodzić z wysokiej jakości źródeł roślinnych i zwierzęcych. Najczęściej stosuje się:

• śrutę sojową,

• śrutę rzepakową,

• produkty pochodzenia rybnego (mączkę rybną),

• białko ziemniaczane.

Kluczowe jest zapewnienie odpowiedniego poziomu aminokwasów egzogennych, takich jak metionina, lizyna i treonina. Niedobory tych aminokwasów skutkują spadkiem nieśności i pogorszeniem jakości jaj.

Energia — jak unikać nadmiaru i niedoboru?

Energia dostarczana z paszy powinna odpowiadać zapotrzebowaniu metabolicznemu kur. Główne źródła energii w diecie niosek to:

• zboża: kukurydza, pszenica, jęczmień,

• tłuszcze roślinne.

Zbyt wysoka energia w diecie powoduje otłuszczenie ptaków i obniżenie nieśności, natomiast niedobór skutkuje spadkiem masy ciała i ograniczeniem produkcji jaj.

Rola wapnia, fosforu i witaminy D3

Produkcja jaj, szczególnie skorupy, wymaga ogromnych ilości wapnia. Dlatego dieta niosek musi zawierać:

• od 3,5% do 4,5% wapnia,

• odpowiednią ilość łatwo przyswajalnego fosforu,

• dodatek witaminy D3, która reguluje wchłanianie tych pierwiastków.

Najczęściej stosowane źródła wapnia to:

• mączka wapienna,

• kreda pastewna,

• muszle ostrygowe.

Braki wapnia objawiają się cienką skorupą, a w skrajnych przypadkach złamaniami kości u kur.

Znaczenie witamin i mikroelementów

Oprócz makroskładników, niezbędne są również witaminy i mikroelementy. Najważniejsze z nich to:

• witamina A — wpływa na odporność i stan błon śluzowych,

• witamina E — działa antyoksydacyjnie,

• witaminy z grupy B — wspomagają przemiany metaboliczne,

• mangan, cynk, selen — kluczowe dla jakości skorupy jaj i płodności.

W praktyce stosuje się gotowe premiksy witaminowo-mineralne, dostosowane do potrzeb niosek w danym okresie użytkowania.

Struktura i forma podawanej paszy

Nie tylko skład chemiczny, ale i forma fizyczna paszy ma znaczenie. Najlepsze efekty uzyskuje się, podając pasze o odpowiedniej granulacji:

• mieszanki pełnoporcjowe w postaci kruszonki lub drobnej granulki,

• uzupełnienie w formie ziaren zbóż lub śruty.

Pasze o właściwej strukturze stymulują naturalne zachowania kur, jak pobieranie pokarmu w sposób selektywny, co wpływa pozytywnie na funkcjonowanie układu trawiennego.

Naturalne dodatki paszowe wspierające nieśność

Coraz częściej w praktyce hodowlanej wykorzystuje się naturalne dodatki poprawiające wyniki produkcyjne:

• drożdże paszowe — źródło witamin z grupy B,

• wyciągi ziołowe — wspomagające odporność i trawienie,

• oleje roślinne (np. lniany) — bogate w kwasy omega-3, wpływające na jakość jaj.

Ich stosowanie jest szczególnie zalecane w chowie przyjaznym środowisku oraz w produkcji jaj ekologicznych.

Żywienie w różnych fazach produkcji

Potrzeby żywieniowe kur zmieniają się w zależności od wieku i fazy cyklu produkcyjnego:

Okres odchowu (0–18 tygodni)
Celem jest prawidłowe wykształcenie układu kostnego i przygotowanie organizmu do intensywnej produkcji jaj. Pasze muszą być bogate w białko i umiarkowane w wapń.

Początek nieśności (18–30 tygodni)
Należy zwiększyć poziom wapnia i energii, przy zachowaniu wysokiej podaży białka.

Szczyt nieśności (30–50 tygodni)
W tym okresie utrzymanie wysokiej produkcji wymaga maksymalnego zbilansowania diety pod kątem wszystkich składników pokarmowych.

Okres spadku nieśności (powyżej 50 tygodni)
Żywienie powinno być dostosowane do zmniejszającego się tempa produkcji jaj i naturalnych procesów starzenia się organizmu.

Najczęstsze błędy w żywieniu kur niosek

W praktyce hodowlanej spotyka się powtarzające się błędy:

• niedobory wapnia i witaminy D3,

• nieprawidłowe bilansowanie białka i energii,

• stosowanie pasz niskiej jakości lub przeterminowanych,

• brak kontroli nad dostępem do czystej wody pitnej,

• nieodpowiednia struktura fizyczna paszy.

Każdy z tych błędów może prowadzić do istotnych strat produkcyjnych i ekonomicznych.

Odpowiednie karmienie kur niosek jest kluczowe dla osiągnięcia wysokiej nieśności oraz utrzymania zdrowia i długowieczności stada. Zbilansowana dieta, dostosowana do wieku i fazy produkcji, obejmująca wysokiej jakości białko, właściwą ilość energii, wapń, witaminy i mikroelementy, a także uwzględniająca strukturę paszy, to podstawowe zasady skutecznego żywienia niosek. Wdrażając je w praktyce, można osiągnąć stabilne wyniki produkcyjne i wysoką jakość wytwarzanych jaj.

Źródło: www.mojarola.pl