Słonecznik ( Helianthus annuus ) to roślina o wysokich wymaganiach pokarmowych, zwłaszcza w odniesieniu do azotu, fosforu i potasu. Plonowanie oraz jakość nasion są ściśle powiązane z optymalnym zaopatrzeniem w składniki odżywcze, dlatego kluczowe jest dostosowanie nawożenia do wymagań glebowych oraz warunków uprawy.
Analiza gleby jako podstawa nawożenia
Przed zastosowaniem nawozów niezbędne jest wykonanie analizy gleby. Określenie poziomu makro- i mikroelementów pozwala na precyzyjne dobranie rodzaju i dawki nawozów, co minimalizuje straty i maksymalizuje efektywność uprawy.
Nawóz azotowy pod słonecznik
Azot (N) jest kluczowym pierwiastkiem warunkującym wzrost słonecznika, lecz jego nadmiar może prowadzić do nadmiernego wzrostu wegetatywnego kosztem plonu nasion.
Rodzaje nawozów azotowych:
- Saletra amonowa (NH4NO3) – szybkie działanie, szczególnie skuteczna w fazie intensywnego wzrostu.
- Mocznik (CO(NH2)2) – wolniejsze uwalnianie azotu, może być stosowany przedsiewnie.
- RSM (roztwór saletrzano-mocznikowy) – forma płynna, pozwala na precyzyjne dawkowanie w uprawach wielkoobszarowych.
Zalecane dawki:
- Przedsiewnie: 30-40 kg N/ha
- Pogłównie (w fazie 4-6 liści): 40-60 kg N/ha
Nawóz fosforowy pod słonecznik
Fosfor (P) odgrywa kluczową rolę w rozwoju systemu korzeniowego i kwitnieniu. Jego niedobór prowadzi do opóźnienia dojrzewania i obniżenia plonu.
Rodzaje nawozów fosforowych:
- Superfosfat pojedynczy (P2O5) – dobrze przyswajalna forma, polecana na gleby ubogie w fosfor.
- Superfosfat potężony – wyższa zawartość P, szybkie działanie.
- Fosforan amonu (DAP) – łączy azot i fosfor, polecany w intensywnych uprawach.
Zalecane dawki:
- Przedsiewnie: 50-80 kg P2O5/ha
Nawóz potasowy pod słonecznik
Potas (K) jest odpowiedzialny za gospodarkę wodną rośliny, odporność na stresy oraz jakość nasion.
Rodzaje nawozów potasowych:
- Siarczan potasu (K2SO4) – polecany na gleby lekkie i zakwaszone.
- Chlorek potasu (KCl) – tańszy, ale może powodować zasolenie gleby.
Zalecane dawki:
- Przedsiewnie: 80-120 kg K2O/ha
Mikroelementy niezbędne dla słonecznika
Słonecznik wykazuje szczególne zapotrzebowanie na bor (B), cynk (Zn) oraz mangan (Mn). Niedobory tych pierwiastków mogą prowadzić do deformacji koszyczków kwiatowych i zmniejszenia plonów.
Zalecane nawozy dolistne:
- Bor (B): 200-300 g B/ha w fazie 4-8 liści
- Cynk (Zn): 100-200 g Zn/ha
- Mangan (Mn): 150-250 g Mn/ha
Optymalna strategia nawożenia
Aby uzyskać wysokie plony słonecznika, należy stosować nawozy w sposób zbilansowany. Przedsiewne nawożenie makroskładnikami zapewnia dobry start roślin, natomiast nawozy pogłówne i dolistne wspierają wzrost w kluczowych fazach rozwojowych.
Wybór odpowiedniego nawozu pod słonecznik powinien być dostosowany do zasobności gleby oraz specyficznych warunków uprawy. Wysoka jakość i ilość plonu zależy od optymalnego zaopatrzenia roślin w azot, fosfor, potas oraz mikroelementy. Regularna analiza gleby, odpowiednie dawkowanie oraz stosowanie nawozów dolistnych to klucz do efektywnej uprawy słonecznika.
Źródło: www.mojarola.pl
