Efektywne zwalczanie chwastów w uprawie kukurydzy jest jednym z kluczowych elementów zapewnienia wysokiego plonu. Chwasty konkurują z kukurydzą o wodę, składniki odżywcze i światło, co może znacząco obniżyć wydajność uprawy. Właściwy termin aplikacji herbicydów oraz wybór odpowiedniego środka są podstawą skutecznej ochrony roślin. W poniższym artykule omówimy szczegółowo, kiedy najlepiej pryskać kukurydzę na chwasty, jakie czynniki wpływają na termin zabiegu oraz jakie technologie ochrony warto zastosować.
Dlaczego kontrola chwastów w kukurydzy jest tak ważna?
Kukurydza jest rośliną o powolnym wzroście początkowym, co czyni ją szczególnie wrażliwą na konkurencję ze strony chwastów. Największe straty plonu mogą wystąpić w pierwszych 4–6 tygodniach od siewu, gdy młode rośliny są jeszcze słabo rozwinięte. Chwasty, które w tym okresie dominują na polu, mogą ograniczyć dostęp kukurydzy do światła i składników pokarmowych, a także zwiększać ryzyko występowania chorób i szkodników.
Konsekwencje braku kontroli chwastów:
- Obniżenie plonu: Straty plonu kukurydzy mogą sięgać nawet 30–70%, jeśli chwasty nie zostaną zwalczone w odpowiednim czasie.
- Zwiększone koszty uprawy: Zaniedbanie chwastów może prowadzić do konieczności powtarzania zabiegów herbicydowych lub większego nakładu pracy ręcznej.
- Problemy z późniejszymi uprawami: Nasiona chwastów pozostawione na polu mogą powodować wzrost zachwaszczenia w kolejnych latach.
Kluczowe terminy ochrony kukurydzy przed chwastami
Faza rozwoju kukurydzy
Najważniejszym czynnikiem determinującym termin oprysku na chwasty jest faza rozwoju kukurydzy. Rośliny kukurydzy są najbardziej wrażliwe na konkurencję chwastów do fazy 6–8 liści (BBCH 16–18). Dlatego okres ten jest określany jako tzw. krytyczny okres konkurencji, w którym chwasty muszą być skutecznie zwalczone.
Krytyczny okres ochrony:
- Od fazy 2–3 liści kukurydzy (BBCH 12–13): Moment, gdy młode rośliny zaczynają intensywnie rosnąć.
- Do fazy 6–8 liści kukurydzy (BBCH 16–18): Ostateczny moment, kiedy chwasty mogą być skutecznie wyeliminowane bez wpływu na plon.
Faza rozwoju chwastów
Skuteczność herbicydów zależy również od fazy rozwoju chwastów. Najlepsze efekty osiąga się, gdy chwasty są w początkowych stadiach rozwoju, czyli w fazie siewek (1–3 liście). W tym stadium chwasty są najbardziej wrażliwe na działanie środków chemicznych, co pozwala na skuteczne ich zwalczenie przy niższej dawce preparatu.
Charakterystyka chwastów w kluczowym momencie:
- Jednoliścienne (np. chwastnica jednostronna): Najlepiej pryskać w fazie 2–4 liści.
- Dwuliścienne (np. komosa biała, rumian polny): Najskuteczniej zwalcza się w fazie 2–6 liści.
Techniki ochrony kukurydzy przed chwastami
1. Oprysk przedwschodowy (herbicydy doglebowe)
Zabieg przedwschodowy wykonuje się bezpośrednio po siewie kukurydzy, ale przed wschodami roślin. Herbicydy doglebowe tworzą na powierzchni gleby barierę chemiczną, która uniemożliwia kiełkowanie chwastów.
Zalety:
- Skuteczna ochrona przed pierwszą falą chwastów.
- Redukcja zachwaszczenia w początkowych fazach wzrostu kukurydzy.
Wady:
- Skuteczność zależy od wilgotności gleby – w warunkach suszy działanie może być ograniczone.
- Nie zwalcza chwastów, które wschodzą później.
Rekomendacja:
Oprysk doglebowy sprawdza się na polach z dużym zachwaszczeniem chwastami jednoliściennymi i dwuliściennymi. Popularne substancje to pendimetalina, S-metolachlor czy terbutilazyna.
2. Oprysk powschodowy (herbicydy nalistne)
Oprysk powschodowy wykonuje się w momencie, gdy chwasty i kukurydza są już widoczne na polu. Herbicydy nalistne działają bezpośrednio na rośliny chwastów, powodując ich uszkodzenie lub całkowite zniszczenie.
Zalety:
- Możliwość precyzyjnego dostosowania zabiegu do fazy rozwoju chwastów.
- Skuteczne zwalczanie chwastów, które pojawiły się po oprysku doglebowym.
Wady:
- Większe ryzyko uszkodzenia kukurydzy w przypadku niewłaściwej dawki lub terminu zabiegu.
- Wymaga dokładnego monitorowania rozwoju chwastów.
Rekomendacja:
Najlepiej stosować środki nalistne w fazie 3–5 liści kukurydzy oraz w odpowiednich warunkach pogodowych (temp. 10–25°C, brak opadów w ciągu 6–8 godzin po zabiegu). Popularne substancje to nikosulfuron, mezotrion czy rimsulfuron.
3. Programy łączone (doglebowy + nalistny)
W przypadku intensywnego zachwaszczenia warto zastosować program ochrony łączący oprysk przedwschodowy z powschodowym. Takie podejście pozwala na skuteczne zwalczanie chwastów w różnych fazach rozwoju.
Zalety:
- Najwyższa skuteczność przy dużej presji chwastów.
- Ograniczenie ryzyka wystąpienia odporności chwastów na herbicydy.
Wady:
- Wyższe koszty ochrony.
- Większa pracochłonność.
Czynniki wpływające na skuteczność oprysku
1. Warunki pogodowe
- Temperatura: Optymalne warunki do stosowania herbicydów nalistnych to 10–25°C.
- Wilgotność: Herbicydy doglebowe wymagają odpowiedniej wilgotności gleby, aby prawidłowo zadziałać.
- Wiatr: Należy unikać oprysków przy wietrze przekraczającym 3 m/s, aby uniknąć znoszenia środka.
2. Stan gleby
- Przed opryskiem doglebowym gleba powinna być dobrze uprawiona, bez dużych grud, które mogą ograniczać skuteczność działania herbicydu.
3. Dobór środka
- Wybór herbicydu powinien być dostosowany do dominujących chwastów na polu oraz fazy ich rozwoju.
Ochrona kukurydzy przed chwastami wymaga precyzyjnego dostosowania terminu oprysku do fazy rozwoju rośliny i chwastów. Najlepsze efekty uzyskuje się, wykonując zabiegi w krytycznym okresie konkurencji, czyli między fazą 2 a 8 liści kukurydzy. Wybór metody ochrony – doglebowej, nalistnej czy łączonej – zależy od warunków polowych, rodzaju gleby i skali zachwaszczenia. Stosowanie odpowiednich herbicydów w optymalnych warunkach pogodowych jest kluczem do uzyskania wysokich plonów kukurydzy i efektywnego zarządzania stanowiskiem.
Źródło: www.mojarola.pl
