Jęczmień jary jest jednym z najczęściej uprawianych zbóż w Polsce, szczególnie w regionach o chłodniejszym klimacie. Po zbiorze jęczmienia jarego rolnicy stają przed wyzwaniem, co siać w kolejnej odsiewce, aby zapewnić optymalną strukturę gleby, zdrowotność upraw oraz wysoką wydajność plonów. Wybór odpowiednich roślin do siewu po jęczmieniu jarym jest kluczowy dla zachowania płodozmianu, który ma bezpośredni wpływ na zdrowie gleby, redukcję chorób roślin, a także rentowność produkcji rolniczej. W artykule omówimy, jakie rośliny najlepiej nadają się do wysiewu po jęczmieniu jarym, uwzględniając zasady rotacji roślin, wymagania glebowe oraz korzyści płynące z wyboru konkretnych gatunków.
Zasady płodozmianu
Płodozmian to jedno z podstawowych narzędzi w zarządzaniu uprawami rolniczymi. Ma na celu utrzymanie równowagi biologicznej gleby oraz poprawę jej struktury. Głównym celem płodozmianu jest unikanie monotonii w uprawach, co może prowadzić do wyczerpania gleby z określonych składników odżywczych, a także do wzrostu ryzyka rozwoju chorób i szkodników.
W przypadku jęczmienia jarego, który jest rośliną zbożową o stosunkowo wysokich wymaganiach pokarmowych, wybór roślin do siewu w kolejnym roku powinien uwzględniać rośliny, które:
- będą dobrze przystosowane do gleby po zbożach,
- będą miały różne wymagania pokarmowe,
- pomogą w walce z chorobami i szkodnikami typowymi dla jęczmienia jarego,
- poprawią strukturę gleby i jej zdrowotność.
Jakie rośliny siać po jęczmieniu jarym?
Po zbiorze jęczmienia jarego istnieje wiele możliwości wyboru roślin do wysiewu. Decyzja ta powinna być uzależniona od celów produkcyjnych, rodzaju gleby, potrzeb pokarmowych oraz dostępności wody. Wśród najbardziej polecanych roślin do siewu po jęczmieniu jarym wyróżnia się kilka grup roślin.
1. Rośliny strączkowe
Rośliny strączkowe to jedne z najlepszych opcji do wysiewu po jęczmieniu jarym. Wybór strączkowych do płodozmianu jest korzystny zarówno pod względem poprawy struktury gleby, jak i jej zasobności w azot. Rośliny te są zdolne do wiązania azotu atmosferycznego dzięki symbiozie z bakteriami Rhizobium, co może ograniczyć konieczność stosowania nawozów azotowych w kolejnych sezonach.
Nasiona roślin strączkowych do rozważenia po jęczmieniu jarym:
-
Groch – Groch jest rośliną strączkową, która dobrze rośnie na glebach średnio żyznych. Po jęczmieniu jarym groch stanowi doskonały wybór, ponieważ poprawia jakość gleby, dostarczając azotu. Ponadto, groch ma stosunkowo niski poziom wody, co czyni go odpornym na suszę.
-
Bób – Bób to inna roślina strączkowa, która może być uprawiana po jęczmieniu jarym. Bób dobrze radzi sobie na glebie o średniej żyzności i może dostarczyć glebie cennego azotu. Ponadto, bób jest odporny na choroby, co zmniejsza ryzyko infekcji w kolejnych sezonach.
-
Łubin – Łubin, podobnie jak groch i bób, jest rośliną strączkową, która doskonale nadaje się do upraw po zbożach. Wykazuje dużą tolerancję na różne rodzaje gleb, w tym na gleby ubogie w azot, co sprawia, że jest cennym komponentem w płodozmianie.
2. Rośliny okopowe
Rośliny okopowe, takie jak ziemniaki, buraki cukrowe i pasze, również mogą być uprawiane po jęczmieniu jarym. Są to rośliny o wysokich wymaganiach pokarmowych, które mogą korzystać z pozostałości nawozów organicznych lub mineralnych używanych w poprzednich sezonach.
Najczęstsze rośliny okopowe do siewu po jęczmieniu jarym:
-
Ziemniaki – Ziemniaki to jedno z najbardziej popularnych warzyw uprawianych w Polsce. Choć mają stosunkowo wysokie wymagania pokarmowe, ich uprawa po jęczmieniu jarym jest korzystna, ponieważ ziemniaki wymagają odmiennych składników odżywczych niż jęczmień. Ponadto, uprawa ziemniaków po jęczmieniu pozwala na poprawienie struktury gleby, co pozytywnie wpływa na późniejsze plony.
-
Buraki cukrowe – Buraki cukrowe to roślina o dużych wymaganiach pokarmowych, zwłaszcza pod względem azotu, potasu i fosforu. Jednak ich uprawa po jęczmieniu jarym jest opłacalna, ponieważ jęczmień nie wyczerpuje gleby z tych składników w takim stopniu jak niektóre inne rośliny. Buraki poprawiają strukturę gleby, dzięki czemu gleba staje się bardziej przepuszczalna.
3. Rośliny zbożowe
Jeśli celem jest kontynuowanie produkcji roślin zbożowych, warto rozważyć wysiew pszenicy ozimej lub owsa. Zboża te, pomimo że są kolejnymi roślinami z tej samej rodziny, mają różne wymagania odnośnie do gleby i mogą korzystnie wpłynąć na płodozmian.
-
Pszenica ozima – Pszenica ozima jest rośliną, która po jęczmieniu jarym może zapewnić dobry plon. Wymaga ona mniej nawozów azotowych w porównaniu do pszenicy jarej, co czyni ją dobrym wyborem w płodozmianie. Z kolei wprowadzenie pszenicy ozimej pozwala na długotrwałą ochronę gleby przed erozją w okresie zimowym.
-
Owies – Owies to roślina, która dobrze rośnie na glebach lekkich i średnio żyznych. Jego uprawa po jęczmieniu jarym jest dobrym rozwiązaniem, ponieważ owies ma niższe wymagania pokarmowe w porównaniu do innych zbóż i jest stosunkowo odporny na choroby. Jest to także roślina, która poprawia strukturę gleby.
4. Rośliny motylkowe
Rośliny motylkowe, które są bliskimi krewnymi roślin strączkowych, takie jak koniczyna, facelia czy seradela, stanowią doskonały wybór do siewu po jęczmieniu jarym, zwłaszcza w celu poprawy jakości gleby.
Cechy roślin motylkowych:
-
Koniczyna – Uprawa koniczyny po jęczmieniu jarym korzystnie wpływa na strukturę gleby, ponieważ roślina ta jest w stanie wiązać azot atmosferyczny. Dodatkowo, koniczyna jest rośliną, która szybko rośnie, co pozwala na uzyskanie plonów w krótkim czasie.
-
Facelia – Facelia to roślina, która dobrze rośnie na glebach o średniej żyzności. Jest to gatunek o dużych zdolnościach do wiązania azotu, co czyni ją doskonałym uzupełnieniem w płodozmianie po jęczmieniu jarym.
Wybór odpowiednich roślin do siewu po jęczmieniu jarym ma kluczowe znaczenie dla zachowania jakości gleby oraz zdrowia kolejnych upraw. Zastosowanie zasady płodozmianu oraz odpowiedniego doboru roślin poprawia strukturę gleby, zapewnia lepszą gospodarkę wodną oraz przyczynia się do zmniejszenia ryzyka rozwoju chorób i szkodników. Rośliny strączkowe, okopowe, zbożowe, motylkowe oraz inne gatunki dostosowane do specyfiki regionu i wymagań glebowych stanowią najlepszy wybór w kontekście plonów i zdrowotności gleby.
Źródło: www.mojarola.pl