Kozy to zwierzęta znane ze swojej ciekawości i skłonności do próbowania różnych pokarmów. Choć ich układ trawienny jest bardzo odporny, istnieją produkty, które mogą być dla nich szkodliwe, a nawet śmiertelne. Właściwe żywienie kóz jest kluczowe zarówno w hodowli na mięso, jak i w gospodarstwach hobbystycznych. W artykule omówimy produkty i rośliny, których należy unikać, aby zapewnić zdrowie i dobre wyniki hodowlane.
Rośliny trujące dla kóz
Jednym z największych zagrożeń dla kóz są rośliny toksyczne, które mogą występować na pastwiskach lub być przypadkowo wprowadzane do diety zwierząt.
1. Cis (Taxus baccata)
Cis to jedna z najbardziej trujących roślin dla kóz. Już niewielka ilość jego igieł lub gałązek może spowodować nagłą śmierć. Zawiera alkaloidy taksyny, które działają paraliżująco na układ nerwowy i serce.
2. Bukszpan (Buxus sempervirens)
Bukszpan zawiera toksyczne alkaloidy, które powodują silne zatrucie, prowadzące do drgawek, osłabienia, a w skrajnych przypadkach – do śmierci.
3. Ziemniaki i ich liście
Surowe ziemniaki oraz ich liście zawierają solaninę – substancję toksyczną dla kóz. Spożycie ich może powodować zaburzenia układu nerwowego, biegunkę oraz osłabienie.
4. Złotokap (Laburnum anagyroides)
Wszystkie części tej rośliny zawierają cytizynę – alkaloid wywołujący silne zatrucia u zwierząt. Kozy mogą odczuwać ślinotok, wymioty, drgawki i problemy z oddychaniem.
5. Rabarbar (Rheum rhabarbarum)
Liście rabarbaru są niebezpieczne ze względu na dużą zawartość szczawianów, które mogą powodować uszkodzenie nerek i zatrucia pokarmowe.
6. Jaskry (Ranunculus spp.)
Świeże jaskry zawierają ranunkulinę, która w organizmie kóz rozkłada się do toksycznego protoanemoniny, wywołującego stany zapalne układu pokarmowego i zatrucia.
Żywność przetworzona i produkty spożywcze szkodliwe dla kóz
Kozy nie powinny otrzymywać resztek kuchennych ani produktów, które nie są naturalnym składnikiem ich diety.
1. Pieczywo i produkty mączne
Nadmierne spożycie chleba, bułek i makaronu może prowadzić do zaburzeń trawiennych, wzdęć i kwasicy żwacza. Żywność bogata w skrobię zaburza prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego kóz.
2. Czekolada i słodycze
Czekolada zawiera teobrominę, która jest silnie toksyczna dla przeżuwaczy. Spożycie czekolady może prowadzić do problemów z sercem, drgawek, a nawet śmierci.
3. Cebula i czosnek
Zarówno cebula, jak i czosnek zawierają związki siarkowe, które mogą prowadzić do anemii hemolitycznej – stanu, w którym dochodzi do rozpadu czerwonych krwinek.
4. Awokado
Liście, pestka i skórka awokado zawierają persin – toksyczny związek mogący wywołać zatrucie objawiające się dusznościami, biegunką i osłabieniem.
5. Kawa i herbata
Kofeina zawarta w kawie i herbacie może prowadzić do problemów z układem nerwowym oraz sercowo-naczyniowym u kóz.
Rośliny i pasze mogące powodować wzdęcia i zaburzenia trawienne
Niektóre rośliny i pasze, choć nie są bezpośrednio toksyczne, mogą wywoływać wzdęcia i zaburzenia trawienne u kóz, co w skrajnych przypadkach może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych.
1. Kapusta i warzywa krzyżowe
Kapusta, kalafior, brokuły i brukselka mogą powodować wzdęcia, które są niebezpieczne dla układu trawiennego przeżuwaczy.
2. Lucerna w nadmiarze
Lucerna to wartościowa pasza, ale w nadmiarze może prowadzić do wzdęć i problemów trawiennych, zwłaszcza jeśli jest podawana w formie świeżej i mokrej.
3. Zielona koniczyna
Koniczyna jest dobrym źródłem białka, ale podana w nadmiernych ilościach może powodować wzdęcia i problemy z żwaczem.
Jak unikać zatrucia u kóz?
Aby zminimalizować ryzyko zatrucia kóz, należy stosować kilka podstawowych zasad:
- Regularnie kontrolować pastwiska – usuwać rośliny trujące i unikać wypasu w miejscach, gdzie mogą one występować.
- Nie podawać kóz resztek kuchennych – ich dieta powinna opierać się na naturalnych składnikach, dostosowanych do ich układu trawiennego.
- Monitorować kondycję zwierząt – w przypadku objawów zatrucia (ślinotok, wzdęcia, biegunka, drgawki) należy natychmiast skontaktować się z weterynarzem.
- Zapewnić odpowiednią ilość siana i pasz objętościowych – dobrze zbilansowana dieta jest najlepszą metodą profilaktyki problemów zdrowotnych.
Kozy, mimo że mają opinię zwierząt wszystkożernych, nie powinny spożywać wielu roślin i produktów spożywczych. Największym zagrożeniem są rośliny trujące, takie jak cis, bukszpan czy złotokap, a także niektóre produkty spożywcze, w tym chleb, czekolada i cebula. Niektóre pasze, jak lucerna czy kapusta, mogą powodować wzdęcia, które są niebezpieczne dla układu trawiennego kóz. Hodowcy powinni zwracać szczególną uwagę na jakość paszy i unikać wprowadzania do diety składników, które mogą negatywnie wpłynąć na zdrowie zwierząt. Dbałość o prawidłowe żywienie to klucz do zdrowej i efektywnej hodowli kóz, zarówno w produkcji mięsnej, jak i w gospodarstwach hobbystycznych.
Źródło: www.mojarola.pl