Głownia guzowata kukurydzy
fot. Krzysztof Przepióra

Głownia guzowata kukurydzy (Ustilago maydis) jest chorobą grzybową kukurydzy, która występuje na łodygach, liściach, ale przede wszystkim na kolbach.

Występowanie głowni guzowatej kukurydzy zazwyczaj uzależnione jest od warunków pogodowych, jakie panują podczas kwitnienia. Choroba najczęściej rozwija się podczas występowania wysokich temperatur połączonych z niewielką ilością opadów, a tegoroczne lato sprzyjało jej występowaniu. Dodatkowo stres suszy sprawiał, że rośliny były bardziej podane na porażenie.

Głownia guzowata kukurydzy jest chorobą, w przypadku której źródłem infekcji są zarodniki grzyba Ustilago maydis. Zarodniki najczęściej zimują w glebie na resztkach pożniwnych roślin, bądź na materiale siewnym. Zarodniki powodujące głownię guzowatą kukurydzy mogą infekować także zdrowe tkanki roślin jednak główną bramą dla infekcji liści i łodygi są miejsca w których doszło do uszkodzeń ? zarówno mechanicznych, jak i tych powodowanych przez inne choroby.

Głownia guzowata kukurydzy objawia się w postaci narośli (guzów) zlokalizowanych w różnych częściach rośliny, jednak najczęściej są nimi kolby. Jeśli choroba pojawi się na środkowej lub górnej części łodygi, powyżej kolby, albo opanuje kolbę ? roślina nie wytworzy ziarna. Szacuje się, że w przypadku pojawienia się głowni, straty w plonie mogą wynosić 5-10%, ale wskutek epidemicznego wystąpienia, choroba może doprowadzić do zniszczenia całej plantacji.

Choroba może prowadzić do znacznego obniżenia plonu ziarna, a w przypadku kukurydzy zbieranej na kiszonkę, może przyczyniać się do pogorszenia jakości paszy. Ze względu na obecność grzyba, zwierzęta mogą pobierać paszę w mniejszych ilościach. Sama obecność głowni guzowatej kukurydzy nie jest szkodliwa dla zwierząt, ponieważ grzyb Ustilago maydis nie wytwarza mikotoksyn.

Odporność roślin na występowanie głowni guzowatej kukurydzy może być podnoszona poprzez wykonywanie takich zabiegów jak zaprawa materiału siewnego fungicydami o działaniu kontaktowym oraz kontaktowym i wgłębnym, głębokie przyorywanie resztek pożniwnych i dbanie o stan fitosanitarny pola, unikanie uprawy kukurydzy w monokulturze oraz uprawa odmian odpornych na chorobę.

Stosowanie zabiegów fungicydowych na inne choroby kukurydzy powinno również przyczynić się do mniejszego występowania głowni guzowatej kukurydzy.

Moja Rola