owies
fot. www.mojarola.pl

Owies (Avena sativa) jest zbożem o średnich wymaganiach pokarmowych, jednak odpowiednie nawożenie azotowe, w tym zastosowanie saletrzaku, odgrywa kluczową rolę w uzyskaniu wysokich plonów o dobrej jakości. Saletrzak, będący nawozem azotowym o uniwersalnym zastosowaniu, znajduje szerokie zastosowanie w uprawie zbóż, w tym owsa. W niniejszym artykule omówimy zasady stosowania saletrzaku pod owies, jego dawki, terminy aplikacji oraz wpływ na plonowanie.

1. Saletrzak jako nawóz azotowy

1.1 Co to jest saletrzak?

Saletrzak, znany również jako azotan amonu z dodatkiem wapnia i magnezu (CAN, Calcium Ammonium Nitrate), to popularny nawóz azotowy o zawartości azotu na poziomie 27-28%. Składa się z dwóch form azotu:

  • Amonowej (NH₄⁺): Forma powoli uwalniająca azot, zapewniająca dłuższe działanie nawozu.
  • Azotanowej (NO₃⁻): Forma szybko dostępna dla roślin, idealna w początkowych fazach wzrostu.

Dzięki zawartości wapnia i magnezu saletrzak działa również jako środek poprawiający strukturę gleby i ograniczający jej zakwaszenie.

1.2 Dlaczego saletrzak jest polecany dla owsa?

Owies, choć ma niższe wymagania azotowe niż pszenica, wykazuje wysoką efektywność w wykorzystaniu azotu zawartego w saletrzaku. Zalety saletrzaku w nawożeniu owsa:

  • Szybka dostępność azotu w kluczowych fazach rozwoju.
  • Zawartość wapnia poprawiająca tolerancję owsa na stresy środowiskowe.
  • Stabilne działanie w szerokim zakresie warunków glebowych i klimatycznych.

2. Wymagania azotowe owsa

2.1 Ile azotu potrzebuje owies?

Zapotrzebowanie owsa na azot zależy od:

  • Oczekiwanego plonu: Im wyższy plon, tym większe zapotrzebowanie na azot.
  • Zasobności gleby: Wysoka zawartość próchnicy zmniejsza potrzeby nawożenia.
  • Stanowiska: Na słabszych glebach lekkich owies wymaga większego wsparcia azotowego.

Średnie dawki azotu dla owsa wynoszą:

  • 50-90 kg N/ha na glebach średnich.
  • 80-100 kg N/ha na glebach słabszych, o mniejszej zawartości materii organicznej.

3. Jak obliczyć dawkę saletrzaku pod owies?

Saletrzak zawiera około 27% azotu, co oznacza, że:

  • 100 kg saletrzaku dostarcza 27 kg azotu.

Aby dostarczyć odpowiednią ilość azotu dla owsa, należy obliczyć dawkę saletrzaku według wzoru:

Dawka saletrzaku (kg/ha) = Wymagana ilość azotu (kg/ha) ÷ 0,27

Przykłady:

Jeśli zapotrzebowanie owsa wynosi 70 kg N/ha:

Dawka saletrzaku = 70 ÷ 0,27 ≈ 260 kg/ha

Dla wyższego zapotrzebowania, np. 90 kg N/ha:

Dawka saletrzaku = 90 ÷ 0,27 ≈ 335 kg/ha

5. Zalety stosowania saletrzaku w uprawie owsa

5.1 Wysoka efektywność nawożenia

Saletrzak zapewnia równomierne dostarczanie azotu w dwóch formach, co pozwala owiesowi efektywnie wykorzystywać składnik pokarmowy przez cały okres wegetacji.

5.2 Poprawa jakości gleby

Dzięki zawartości wapnia i magnezu saletrzak korzystnie wpływa na właściwości gleby, wspierając rozwój systemu korzeniowego owsa i poprawiając przyswajanie innych składników pokarmowych.

5.3 Wpływ na plon i jakość ziarna

Odpowiednia dawka saletrzaku zwiększa plonowanie owsa oraz poprawia jakość ziarna, w tym zawartość białka i włókna, co jest istotne zarówno w produkcji paszowej, jak i konsumpcyjnej.

6. Zagrożenia związane z niewłaściwym stosowaniem saletrzaku

6.1 Przenawożenie azotem

Zbyt duże dawki saletrzaku mogą prowadzić do:

  • Nadmiernego wylegania roślin.
  • Obniżenia jakości ziarna, np. poprzez zwiększenie zawartości azotanów.
  • Negatywnego wpływu na środowisko, w tym wypłukiwania azotanów do wód gruntowych.

6.2 Niewłaściwy termin aplikacji

Opóźnienie w podaniu saletrzaku może zmniejszyć efektywność nawożenia, ponieważ roślina nie zdąży wykorzystać azotu w kluczowych fazach wzrostu.

7. Podsumowanie

Saletrzak jest jednym z najlepszych nawozów azotowych dla owsa, łącząc szybkie działanie z poprawą struktury gleby. Dawka nawozu powinna być dostosowana do zapotrzebowania rośliny, zasobności gleby oraz oczekiwanego plonu. Optymalne dawkowanie to 50-90 kg N/ha, co odpowiada 180-335 kg saletrzaku na hektar. Podanie azotu w dwóch terminach – przedsiewnie i pogłównie – pozwala na maksymalne wykorzystanie składnika i uzyskanie wysokich plonów o dobrej jakości. Regularne analizy gleby i precyzyjne planowanie nawożenia to klucz do sukcesu w uprawie owsa.

Źródło: www.mojarola.pl