Wybór odmiany rzepaku to jedna z kluczowych decyzji w gospodarstwie uprawiającym rośliny oleiste. Od niej zależy nie tylko wielkość i jakość plonu, ale też odporność na choroby i tolerancja na warunki pogodowe. Na rynku dostępne są dwie główne grupy odmian – populacyjne i hybrydowe. Każda z nich ma swoje mocne i słabsze strony, dlatego warto je poznać, zanim wybierze się materiał siewny na nowy sezon.
Co to znaczy rzepak populacyjny?
Rzepak populacyjny, nazywany też tradycyjnym, jest wynikiem klasycznej hodowli roślin, gdzie nasiona uzyskuje się z zapylenia w obrębie jednej odmiany. Oznacza to, że rośliny w obrębie pola są genetycznie podobne, a plonowanie jest przewidywalne.
Cechy rzepaku populacyjnego:
- stabilne plony w różnych warunkach pogodowych,
- łatwość w uzyskaniu materiału siewnego we własnym gospodarstwie,
- niższy koszt zakupu nasion w porównaniu do odmian hybrydowych,
- nieco niższy potencjał plonowania w porównaniu do najlepszych hybryd.
Odmiany populacyjne są szczególnie cenione przez rolników w regionach o bardziej wymagających warunkach glebowych, gdzie liczy się odporność i powtarzalność plonu.
Czym się różni rzepak hybrydowy od populacyjnego?
Rzepak hybrydowy powstaje w wyniku kontrolowanego krzyżowania dwóch specjalnie dobranych linii rodzicielskich. Efekt tzw. heterozji powoduje, że rośliny hybrydowe często charakteryzują się:
- wyższym potencjałem plonowania,
- lepszym wigorem początkowym, co przekłada się na szybszy rozwój jesienią,
- większą odpornością na wyleganie i niektóre choroby,
- lepszym wykorzystaniem składników pokarmowych.
Wadą może być wyższy koszt zakupu nasion oraz brak możliwości ich własnego rozmnażania z zachowaniem cech odmiany – nasiona zebrane z hybrydy nie dadzą takich samych wyników w kolejnym sezonie.
Ile siać rzepaku hybrydowego na hektar?
Dzięki lepszemu krzewieniu i silniejszemu wzrostowi jesiennemu rzepak hybrydowy wysiewa się w mniejszej obsadzie niż populacyjny. Standardowo zaleca się:
- 40–50 nasion/m² w przypadku odmian hybrydowych,
- co daje około 2,5–3,5 kg nasion na hektar w zależności od masy tysiąca nasion (MTN) i warunków glebowych.
Dla odmian populacyjnych obsada jest wyższa – zwykle 60–70 nasion/m². Precyzyjne dostosowanie normy wysiewu wymaga uwzględnienia terminu siewu, jakości gleby i przewidywanych warunków pogodowych.
Jaki jest najlepszy rzepak populacyjny?
Wybór najlepszej odmiany populacyjnej zależy od regionu, rodzaju gleby i strategii ochrony roślin. Wśród odmian, które w ostatnich latach cieszyły się dobrą opinią rolników, można wymienić:
- Markus – stabilne plonowanie w różnych warunkach, dobra odporność na choroby.
- Chopin – wysoka zimotrwałość, polecany na tereny o surowszym klimacie.
- Borys – dobry wczesny rozwój i odporność na pękanie łuszczyn.
- Monolit – odmiana o dużej elastyczności w stosunku do terminu siewu, odporna na wyleganie.
Rolnicy, którzy wybierają rzepak populacyjny, często kierują się jego przewidywalnością i możliwością pozyskania nasion na kolejny sezon, co obniża koszty produkcji.
Źródło: www.mojarola.pl
