kury nioski
fot. www.mojarola.pl

Wysiadywanie jaj przez kury to kluczowy etap w naturalnym procesie lęgów. Wiedza na temat długości i warunków wysiadywania ma ogromne znaczenie dla hodowców drobiu, szczególnie tych, którzy prowadzą chów tradycyjny lub ekologiczny. W tym artykule omówimy, ile czasu kura potrzebuje na wysiadywanie jaj, jakie czynniki wpływają na ten proces oraz jak można wspierać kury w czasie lęgów.

Czas wysiadywania jaj

Standardowy okres wysiadywania

Kura wysiaduje jajka przez około 21 dni, co jest uśrednionym czasem niezbędnym do pełnego rozwoju zarodków. Okres ten może nieznacznie różnić się w zależności od rasy kury, warunków środowiskowych oraz jakości jaj.

Wysiadywanie rozpoczyna się po zniesieniu pełnej liczby jaj w lęgu. Kura zaczyna wtedy stale przebywać w gnieździe, ogrzewając jaja ciepłem swojego ciała, które utrzymuje optymalną temperaturę do inkubacji.

Odchylenia od normy

  • Skrócenie czasu wysiadywania: Możliwe jest, że niektóre pisklęta wykluwają się już po 19–20 dniach, szczególnie jeśli kura utrzymywała wyższą temperaturę w gnieździe.
  • Wydłużenie czasu wysiadywania: Zdarza się, że proces trwa do 22 dni. Często jest to spowodowane nieoptymalnymi warunkami, takimi jak zbyt niska temperatura w gnieździe lub nieregularne wysiadywanie.

Proces wysiadywania jaj

Przygotowanie do lęgów

  1. Zbieranie jaj: Kura gromadzi w gnieździe od 8 do 12 jaj, zanim rozpocznie ich wysiadywanie.
  2. Instynkt kwoczenia: Nie każda kura posiada silny instynkt kwoczenia. Rasy takie jak silka, kochin czy brahma są bardziej skłonne do wysiadywania niż rasy typowo nieśne, jak leghorn.

Warunki konieczne do skutecznej inkubacji

  • Temperatura: Kura utrzymuje jaja w temperaturze około 37,5–38°C.
  • Wilgotność: Optymalna wilgotność w gnieździe wynosi 50–60%. Zbyt suche powietrze może prowadzić do wysychania błon jajowych.
  • Obracanie jaj: Kura naturalnie obraca jaja kilka razy dziennie, co zapobiega przywieraniu zarodków do skorupy i wspomaga ich równomierny rozwój.

Wsparcie kury podczas wysiadywania

Wybór gniazda

Kura potrzebuje spokojnego i zacisznego miejsca do wysiadywania jaj. Gniazdo powinno być:

  • Wyłożone świeżą, suchą słomą lub trocinami,
  • Ustawione w miejscu osłoniętym przed przeciągami i hałasem,
  • Oddzielone od reszty stada, aby zapobiec zakłóceniom ze strony innych kur.

Żywienie i nawodnienie

Podczas wysiadywania kura rzadziej opuszcza gniazdo, dlatego ważne jest zapewnienie jej łatwego dostępu do wody i paszy. Dieta powinna być bogata w białko i wapń, aby wspierać organizm podczas tego wymagającego procesu.

Wykluwanie się piskląt

Pierwsze oznaki klucia

Około 19–20 dnia w jajach można usłyszeć delikatne dźwięki wydawane przez pisklęta. W tym czasie zarodki zaczynają intensywnie oddychać, korzystając z powietrza w komorze powietrznej jajka.

Proces wykluwania

  1. Nakłuwanie skorupy: Pisklęta przebijają skorupę tzw. zębem jajowym, umieszczonym na końcu dzioba.
  2. Rozbijanie skorupy: Proces ten trwa od kilku do kilkunastu godzin. W tym czasie pisklę obraca się wewnątrz jajka, stopniowo poszerzając otwór.
  3. Pierwsze chwile życia: Po wykluciu pisklęta pozostają w gnieździe pod opieką matki, która ogrzewa je swoim ciałem.

Czynniki wpływające na sukces lęgu

Jakość jaj

Nie wszystkie jaja nadają się do inkubacji. Jaja przeznaczone do lęgu powinny być:

  • Świeże (maksymalnie 7 dni od zniesienia),
  • Odpowiednio przechowywane w temperaturze 10–15°C i wilgotności 75–80%,
  • Wolne od pęknięć i zanieczyszczeń.

Warunki środowiskowe

  • Stabilna temperatura: Wahania temperatury w gnieździe mogą wpłynąć na rozwój zarodków.
  • Spokój: Nadmierny hałas lub niepokojenie kury podczas wysiadywania może prowadzić do porzucenia lęgu.

Predyspozycje kury

Nie każda kura jest równie skuteczna w wysiadywaniu jaj. Cechy dobrej „kwoki” to:

  • Silny instynkt opieki nad jajami,
  • Spokój i wytrwałość w przebywaniu w gnieździe,
  • Brak skłonności do agresji wobec innych ptaków.

Alternatywy dla naturalnego wysiadywania

Inkubatory

W hodowlach wielkoskalowych i przy braku kury kwoki stosuje się inkubatory, które symulują warunki naturalne. Inkubatory umożliwiają kontrolę nad:

  • Temperaturą (utrzymywaną na poziomie 37,5°C),
  • Wilgotnością (50–65% w pierwszych dniach, 70% w ostatnich),
  • Obracaniem jaj (mechanizm automatyczny zastępuje naturalne obracanie przez kurę).

Adopcja piskląt

W przypadku, gdy kura nie podejmuje wysiadywania, istnieje możliwość podłożenia jaj pod inną kurę kwokę lub przeniesienia wyklutych piskląt pod opiekę zastępczą.

Wysiadywanie jaj przez kurę trwa standardowo 21 dni i wymaga odpowiednich warunków środowiskowych oraz wsparcia ze strony hodowcy. Sukces lęgu zależy od jakości jaj, predyspozycji kury oraz zapewnienia spokoju w okresie inkubacji. Hodowcy, którzy inwestują czas w odpowiednią opiekę nad kurą i lęgiem, mogą liczyć na zdrowe i silne pisklęta, co przekłada się na sukces w hodowli drobiu.

Źródło: www.mojarola.pl