Jak szybko rośnie seradela?

Seradela (Ornithopus sativus), znana również jako ptasi groszek, to cenna roślina pastewna z rodziny bobowatych, szczególnie chętnie wykorzystywana w rolnictwie ekologicznym oraz na stanowiskach ubogich w azot. Jej zdolność do wzbogacania gleby w ten pierwiastek sprawia, że znajduje zastosowanie nie tylko jako pasza, lecz również jako zielony nawóz i komponent mieszanek poplonowych. Z punktu widzenia agrotechniki i planowania płodozmianu, istotne jest, jak szybko rośnie seradela i jak dostosować jej uprawę do cyklu produkcyjnego gospodarstwa.

Fazy wzrostu seradeli – co decyduje o tempie rozwoju?

Tempo wzrostu seradeli zależy od kilku czynników: warunków siedliskowych, rodzaju gleby, terminu siewu, opadów oraz odmiany. Zasadniczo cykl wzrostu tej rośliny można podzielić na następujące etapy:

• Kiełkowanie i wschody – trwają zazwyczaj 7–10 dni od siewu, przy optymalnej temperaturze 10–18°C. Seradela kiełkuje stosunkowo wolno w porównaniu z innymi roślinami motylkowymi, szczególnie przy niedoborze wilgoci.

• Rozwój fazy wegetatywnej – roślina intensywnie rozwija aparat liściowy i system korzeniowy przez kolejne 4–5 tygodni. W tym okresie następuje największy przyrost masy zielonej.

• Początek kwitnienia – zazwyczaj 6–8 tygodni od siewu, choć może się to różnić w zależności od warunków pogodowych.

• Pełnia kwitnienia i dojrzewanie nasion – osiągana między 70. a 90. dniem od siewu.

Podsumowując: seradela w korzystnych warunkach osiąga dojrzałość zieloną w około 7–9 tygodni, a pełnię dojrzałości nasiennej w około 10–13 tygodni od siewu.

Wpływ terminu siewu na tempo wzrostu seradeli

Czas siewu seradeli ma istotne znaczenie dla jej tempa rozwoju. W praktyce rolniczej stosuje się dwa główne terminy:

• Siew wiosenny (marzec–kwiecień) – w przypadku siewu na paszę lub zielony nawóz. Wschody mogą być opóźnione przez chłody, ale dalszy rozwój w maju i czerwcu jest intensywny.

• Siew letni (lipiec–sierpień) – stosowany głównie jako poplon. Wówczas rozwój jest szybki dzięki wysokim temperaturom i wilgotności gleby, ale długość dnia skraca okres wegetacyjny.

W warunkach polskich seradela siana latem zwykle osiąga pełnię rozwoju w 6–8 tygodni od siewu, o ile gleba jest wystarczająco wilgotna. W okresach suszy tempo wzrostu znacznie spada.

Warunki glebowe i klimatyczne – czynniki ograniczające wzrost

Choć seradela jest rośliną stosunkowo mało wymagającą, jej tempo wzrostu zależy od kilku kluczowych parametrów:

• Gleba – najlepiej rośnie na glebach lekkich, kwaśnych do lekko kwaśnych (pH 5,0–6,5), dobrze napowietrzonych. Nie toleruje gleb ciężkich, zlewnych ani podmokłych.

• Wilgotność – szczególnie istotna w fazie kiełkowania i wczesnego wzrostu. Okresy suszy mogą znacznie spowolnić rozwój rośliny.

• Temperatura – optymalna dla wzrostu to 15–22°C. W warunkach chłodnych (poniżej 10°C) wzrost jest spowolniony, ale seradela dobrze znosi lekkie przymrozki.

W warunkach sprzyjających (gleby lekkie, ciepła wiosna, odpowiednia wilgotność) rośliny mogą osiągnąć 20–30 cm wysokości już w ciągu 4–5 tygodni od siewu.

Wpływ odmiany seradeli na tempo wzrostu

Na rynku dostępne są różne odmiany seradeli – zarówno rodzime, jak i zagraniczne – które różnią się tempem wzrostu, masą zieloną oraz odpornością na suszę. Przykładowo:

• Seradela ‘Bartłomiej’ – odmiana krajowa, o szybkim tempie wiosennego wzrostu, dobrze sprawdzająca się w uprawach poplonowych.

• Seradela ‘Granat’ – odmiana przeznaczona do użytkowania nasiennego i pastewnego, charakteryzuje się wyższą masą plonu zielonki, ale wolniejszym startem wegetacyjnym.

Wybór odpowiedniej odmiany ma znaczenie nie tylko dla efektywności uprawy, ale także dla dopasowania cyklu rozwojowego do lokalnych warunków klimatycznych.

Tempo wzrostu w zastosowaniu jako poplon i nawóz zielony

Seradela bardzo dobrze sprawdza się jako roślina międzyplonowa, ponieważ szybko się rozwija i w krótkim czasie dostarcza dużej ilości biomasy. Wysiewana po zbiorze zbóż ozimych lub rzepaku, w warunkach optymalnych, osiąga wysokość 30–50 cm w ciągu 6–8 tygodni, co czyni ją cennym źródłem zielonej masy do przyorania lub skarmiania.

Dodatkowym atutem jest intensywny rozwój systemu korzeniowego, który poprawia strukturę gleby i zwiększa jej zdolność retencji wody.

Praktyczne wskazówki agrotechniczne dla przyspieszenia wzrostu

Aby uzyskać szybki i zdrowy wzrost seradeli, rolnicy powinni zwrócić uwagę na następujące kwestie:

• Zainokulowanie nasion odpowiednimi bakteriami brodawkowymi (Rhizobium spp.) – poprawia wiązanie azotu i przyspiesza wzrost.

• Unikanie zbyt głębokiego siewu – optymalna głębokość to 1–2 cm. Głębszy siew opóźnia wschody.

• Zwalczanie chwastów w początkowej fazie wzrostu – seradela jest wrażliwa na konkurencję w pierwszych tygodniach.

• Dostosowanie normy wysiewu – w przypadku upraw poplonowych zaleca się 30–35 kg/ha, a przy uprawach nasiennych – 20–25 kg/ha.

Podsumowanie – jak szybko rośnie seradela?

Seradela to roślina o umiarkowanym, ale stabilnym tempie wzrostu. W zależności od warunków siedliskowych i terminu siewu, może osiągnąć dojrzałość zieloną w ciągu 7–9 tygodni, a pełnię rozwoju nasion w ciągu 10–13 tygodni. W warunkach korzystnych – ciepłe lato, lekka gleba, odpowiednia wilgotność – możliwy jest szybki przyrost masy zielonej nawet w ciągu 4–6 tygodni od siewu. Dobre praktyki agrotechniczne, odpowiedni dobór odmiany i termin siewu znacząco przyspieszają rozwój seradeli, czyniąc ją efektywną rośliną pastewną i nawozową w nowoczesnym gospodarstwie rolnym.

Źródło: www.mojarola.pl