Chwastnica jednostronna (Echinochloa crus-galli) to jednoroczna trawa zaliczana do rodziny wiechlinowatych (Poaceae), stanowiąca jedno z najgroźniejszych zagrożeń dla upraw kukurydzy. Roślina ta jest wyjątkowo konkurencyjna wobec kukurydzy, szybko rosnąc i intensywnie pobierając wodę oraz składniki pokarmowe z gleby.
Chwastnica jednostronna osiąga wysokość do 150 cm i charakteryzuje się szerokimi liśćmi o jasnozielonej barwie. Wiecha kwiatostanu jest wyprostowana, jednostronna lub lekko rozłoo\u017ysta, co odróżnia ją od innych traw. Roślina rozmnaża się wyłącznie generatywnie, produkując duże ilości nasion zdolnych do kiełkowania nawet po kilkunastu latach spoczynku w glebie.
Wpływ chwastnicy jednostronnej na plonowanie kukurydzy
Silna konkurencyjność chwastnicy jednostronnej wynika z jej zdolności do szybkiego wzrostu i intensywnego pobierania zasobów. Roślina ta może redukować plonowanie kukurydzy nawet o 30-50%, zwłaszcza przy silnym zachwaszczeniu w początkowych fazach rozwoju kukurydzy. Dodatkowo, w sprzyjających warunkach (wysoka wilgotność i temperatura gleby) chwastnica może wytwarzać kilka pokoleń rocznie, co znacznie utrudnia jej zwalczanie.
Ponadto, chwastnica jednostronna może być źródłem chorób grzybowych oraz siedliskiem szkodników atakujących kukurydzę. Utrudnia także zbiory poprzez zagęszczenie łanu i wytwarzanie trudnych do rozdrobnienia biomasy.
Metody zwalczania chwastnicy jednostronnej
Zwalczanie mechaniczne
Metody mechaniczne obejmują:
- Płytkie uprawki przedsiewne – niszczenie wschodzących siewek chwastnicy przed siewem kukurydzy,
- Bronowanie – stosowane w fazie wschodów kukurydzy,
- Obsypywanie rzędów – ogranicza kiełkowanie chwastnicy poprzez zasypywanie jej nasion glebą.
Jednak mechaniczne metody mają ograniczoną skuteczność, zwłaszcza w warunkach intensywnej presji chwastu.
Zwalczanie chemiczne
Herbicydy stanowią podstawowy element ochrony kukurydzy przed chwastnicą jednostronną. Skuteczne substancje czynne to:
- S-metolachlor – stosowany doglebowo przedwschodowo,
- Terbutilazyna – w mieszaninach z innymi substancjami,
- Nikosulfuron – aplikowany nalistnie w fazie 2-6 liści chwastu,
- Tembotrion – skuteczny przeciwko starszym roślinom chwastnicy.
Aby uniknąć odporności chwastnicy na herbicydy, zaleca się rotację środków ochrony roślin i ich mieszaniny.
Metody agrotechniczne i biologiczne
Wspomagające strategie zarządzania chwastnicą obejmują:
- Płodozmian – uprawa roślin o innym terminie siewu ogranicza namnażanie się chwastnicy,
- Siew wężüszych rzędów – powoduje szybsze zacienienie gleby, co ogranicza kiełkowanie chwastnicy,
- Mulczowanie międzyrzędzi – np. resztkami roślinnymi.
Obecnie trwają badania nad biologicznymi metodami ograniczania chwastnicy, np. wykorzystaniem naturalnych patogenów grzybowych, jednak ich zastosowanie w praktyce rolniczej wymaga dalszych badań.
Chwastnica jednostronna stanowi poważne zagrożenie dla upraw kukurydzy, prowadzi do znacznych strat w plonach oraz utrudnia zabiegi agrotechniczne. Skuteczna kontrola chwastu wymaga łączenia metod mechanicznych, chemicznych i agrotechnicznych. Kluczowe jest regularne monitorowanie pola, odpowiedni dobór herbicydów oraz dbałość o zdrowy płodozmian, co pozwala ograniczyć presję chwastnicy jednostronnej i poprawić efektywność uprawy kukurydzy.
Źródło: www.mojarola.pl
