chwościk buraczany
fot. Krzysztof Przepióra

Lipiec jest miesiącem, który w uprawie buraka cukrowego na ogół wiąże się z intensywnym wzrostem korzeni oraz asymilacją energii słonecznej przez liście. Sprzyjające warunki atmosferyczne, pełna dostępność składników pokarmowych w glebie oraz zdrowotność liści sprawiają, że w tym okresie dochodzi do szybkiego przyrostu korzeni i zawartości cukru.

Wysokie temperatury powietrza oraz lokalnie występujące intensywne opady deszczu sprawiają, że plantacje mogą zostać zaatakowane przez choroby grzybowe, takie jak brunatna plamistość liści, czy chwościk buraka. Szczególnie chwościk buraka podczas wczesnej infekcji oraz nieskutecznym zapobieganiu i zwalczaniu może prowadzić do niemal całkowitego zniszczenia plantacji i spadku plonu głównego.

Chwościk buraka jet chorobą grzybową, która corocznie pojawia się w plantacjach buraka cukrowego i przyczynia się do spadku plonu oraz jakości surowca. Choroba wywoływana jest przez grzyby z Cercospora beticola, a do podstawowych objawów świadczących o pojawieniu się patogenu należą okrągłe, wklęsłe białe plamki, które otoczone czerwono-brunatną obwódką widoczne na liściach roślin.

W pierwszej kolejności atakowane przez chwościka buraka są najstarsze liście, a wraz z rozwojem choroby zainfekowaniu ulegają także młodsze liście, dla których jest ona szczególnie niebezpieczna. Często w wyniku ingerencji choroby dochodzi do żółknięcia i zasychania liści.

Rośliny broniąc się przed obumarciem, wytwarzają wówczas nową rozetę liściową, koncentrując na tym całą swoją energię, co w negatywny sposób wpływa na plon korzenia oraz zawartość cukru. Dodatkowo buraki, które zostały porażone przez chwościka buraka, o wiele gorzej przechowują się.

Czynnikami, które zwiększają ryzyko wystąpienia chwościka buraka jest uprawa tej rośliny na danym polu częściej niż co 4 lata. Wynika to z faktu, że często źródłem zakażenia są resztki buraków pozostawione na polu ? np. po zeszłorocznej uprawie, która została porażona przez patogen. Do rozwoju patogenu może prowadzić także uprawa buraków w miejscu, gdzie w poprzednich latach składowane były pryzmy. Choroba może być również przenoszona wraz z obornikiem (porażone liście zostało zjedzone przez bydło) lub wiatrem.

Wpływ na pojawienie się chwościka buraka maja także same aspekty genetyczne. Może bowiem okazać się, że uprawiana odmiana charakteryzuje się mniejszą odpornością chorobę, bądź same warunki klimatyczne będą wyjątkowo sprzyjały pojawieniu się patogenu.

Przyjmuje się, że pierwszy zabieg fungicydowy na chwościka buraka, powinien zostać przeprowadzony wówczas gdy na 5 spośród 100 analizowanych liści znajdują się okrągłe brunatne plamki. Zazwyczaj następuje to od połowy lipca do początku sierpnia, ale istnieją od tego znaczne odstępstwa ? głównie za sprawą warunków atmosferycznych.

Zdarzają się lata, kiedy konieczne jest przeprowadzenie więcej niż jednego oprysku w celu eliminacji choroby. Przeprowadzenie drugiego oprysku powinno nastąpić po upływie około dwóch tygodni od pierwszego oprysku, ale nie później niż 3-4 tygodnie po nim. Trzeba pamiętać, aby podczas ponownego wykonywania zabiegu, nie używać środków zawierających substancje czynne, które stosowane były podczas pierwszego oprysku.

Preparatem, który dobrze sprawdza się w walce z chwościkiem buraka jest Optan w dawce 0,7l/ha. Aby wykonywany zabieg zapewnił maksymalną efektywność, bardzo ważna jest pora wykonania zabiegu fungicydowego. Oprysk powinien zostać przeprowadzony wcześnie rano, bądź późnym wieczorem, kiedy temperatura powietrza waha się w okolicach 20-25 stopni Celsjusza.

Moja Rola