Obornik jest jednym z najstarszych i najważniejszych nawozów organicznych wykorzystywanych w rolnictwie. Jego zastosowanie w uprawach warzyw, w tym ogórków, budzi wiele wątpliwości i wymaga odpowiedniego podejścia. W tym artykule omówimy, czy pod ogórki rzeczywiście warto stosować obornik, kiedy i w jakich ilościach, aby uzyskać najlepsze efekty plonowania, oraz jak dobrze przygotować glebę pod tę uprawę.
Obornik jako nawóz organiczny
Obornik to naturalny nawóz pochodzący z odchodów zwierząt gospodarskich, takich jak krowy, konie, świnie czy kury. Jego wartość nawozowa wynika z zawartości nie tylko makroskładników, takich jak azot (N), fosfor (P) i potas (K), ale także mikroskładników oraz organicznej materii, która poprawia strukturę gleby. Obornik, w przeciwieństwie do nawozów mineralnych, działa stopniowo, wzbogacając glebę w próchnicę i poprawiając jej zdolność do zatrzymywania wody oraz dostępność składników odżywczych.
Właściwości ogórków jako rośliny uprawnej
Ogórek (Cucumis sativus) jest rośliną jednoroczną o dużych wymaganiach wodnych i nawożeniowych. Rośnie najlepiej na glebach lekkich, przepuszczalnych, o odczynie lekko kwaśnym do neutralnego (pH 5,5–6,5). Ze względu na szybki rozwój i intensywny wzrost, ogórki potrzebują odpowiedniej ilości składników pokarmowych, aby zapewnić wysokie plony. Ich korzenie nie sięgają głęboko, co sprawia, że gleba powinna być odpowiednio nawożona na całej głębokości systemu korzeniowego.
Wpływ obornika na glebę
Obornik stosowany w uprawach warzyw wpływa korzystnie na strukturę gleby. Przede wszystkim poprawia jej strukturę mechaniczną, zwiększając porowatość i przepuszczalność wody. Dzięki zawartości włókien organicznych, obornik poprawia również zdolność gleby do zatrzymywania wody, co ma kluczowe znaczenie w przypadku ogórków, które wymagają dużej ilości wody, szczególnie w okresie wzrostu i owocowania. Ponadto obornik dostarcza glebie niezbędne mikroorganizmy, które rozkładają substancje organiczne na składniki odżywcze.
Kiedy stosować obornik pod ogórki?
Obornik należy stosować w odpowiednich terminach, aby uzyskać maksymalne korzyści dla uprawy ogórków. Najlepszym momentem na jego aplikację jest okres przed siewem lub sadzeniem. Warto to zrobić na kilka tygodni przed wysiewem nasion lub sadzeniem rozsady, aby dać czas na rozkładanie się składników pokarmowych i poprawę struktury gleby. Jeśli obornik jest świeży, najlepiej zastosować go na jesieni, by przez zimę miał czas na częściowy rozkład.
W przypadku stosowania obornika wiosną, zaleca się, aby był on dobrze rozłożony, ponieważ świeży obornik może zawierać zbyt dużo azotu, który w nadmiarze może zaszkodzić roślinom. Obornik, który nie jest w pełni rozłożony, może również powodować uwalnianie amoniaku, który jest szkodliwy dla roślin i mikroorganizmów glebowych. Warto więc stosować obornik kompostowany lub dobrze przefermentowany.
Jakie ilości obornika stosować pod ogórki?
Ilość obornika, jaką należy zastosować pod ogórki, zależy od kilku czynników, takich jak rodzaj gleby, potrzeby roślin oraz dostępność innych źródeł nawozów. Zwykle stosuje się od 20 do 40 ton obornika na hektar w zależności od zasobności gleby i jej stanu. Warto jednak pamiętać, że nadmiar obornika może prowadzić do zasolenia gleby, co będzie miało negatywny wpływ na plonowanie ogórków. Dlatego stosowanie nawozów organicznych należy dobrze kontrolować, aby uniknąć ich nadmiaru.
Alternatywne źródła nawozów dla ogórków
Obornik jest jednym z nawozów, który może być stosowany w uprawie ogórków, ale nie jest to jedyna opcja. W przypadku, gdy obornik jest trudno dostępny lub zbyt kosztowny, można rozważyć inne źródła nawozów organicznych, takie jak kompost, obornik przetworzony lub nawozy zielone. Kompostowane odpady roślinne są bogate w składniki pokarmowe i poprawiają strukturę gleby, podobnie jak obornik, jednak ich efekt jest bardziej stopniowy.
W przypadku gleby, która wymaga poprawy struktury, zamiast obornika można zastosować również nawozy zielone, czyli rośliny uprawiane specjalnie po to, by wzbogacić glebę w substancje organiczne i składniki mineralne. Przykładem mogą być łubiny, gorczyca czy koniczyna, które po przekopaniu wnoszą do gleby dużą ilość azotu.
Obornik a inne nawozy mineralne
Obornik nie jest jedynym źródłem składników odżywczych, które mogą być stosowane w uprawie ogórków. Warto pamiętać, że nawozy mineralne, takie jak nawozy azotowe, fosforowe czy potasowe, mogą być stosowane w celu uzupełnienia brakujących składników pokarmowych. Jednak należy zachować ostrożność przy stosowaniu nawozów mineralnych, ponieważ nadmiar niektórych składników, zwłaszcza azotu, może prowadzić do nadmiernego wzrostu roślin kosztem ich owocowania. Najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie nawożenia zrównoważonego, które uwzględnia potrzeby roślin oraz stan gleby.
Zastosowanie obornika pod ogórki może być bardzo korzystne, pod warunkiem że zostanie przeprowadzone zgodnie z zaleceniami i w odpowiednim czasie. Obornik poprawia strukturę gleby, dostarcza roślinom niezbędnych składników odżywczych, a także wspomaga utrzymanie odpowiedniej wilgotności gleby. Najlepszym czasem na jego aplikację jest okres przed wysiewem lub sadzeniem, a jego ilość powinna wynosić od 20 do 40 ton na hektar. Należy jednak pamiętać, aby obornik był dobrze rozłożony, a jego nadmiar nie prowadził do zasolenia gleby. Alternatywą mogą być kompost czy nawozy zielone, które również przyczyniają się do poprawy jakości gleby. Ostatecznie skuteczność nawożenia zależy od indywidualnych warunków gospodarstwa i rodzaju gleby, dlatego warto konsultować się z doradcą agronomicznym w celu optymalizacji nawożenia.
