Żółknięcie liści pomidorów to jeden z najczęstszych problemów, z jakim spotykają się producenci pomidorów w gruncie i pod osłonami. Objaw ten może mieć wiele przyczyn – od błędów agrotechnicznych, przez niedobory składników pokarmowych, aż po infekcje chorobowe i ataki szkodników. Odpowiedni dobór środka do oprysku zależy od trafnej diagnozy problemu. Poniżej przedstawiamy szczegółowy przegląd możliwych przyczyn żółknięcia liści oraz zalecanych preparatów i zabiegów opryskowych.
Żółknięcie liści pomidorów – najczęstsze przyczyny
Aby skutecznie przeciwdziałać żółknięciu liści, konieczna jest identyfikacja źródła problemu. Do najczęstszych należą:
-
Niedobory składników pokarmowych (azot, magnez, żelazo)
-
Choroby grzybowe i bakteryjne (zaraza ziemniaczana, fuzarioza, septorioza)
-
Szkodniki (mączlik szklarniowy, przędziorek, mszyce)
-
Stres fizjologiczny (nadmiar lub niedobór wody, zbyt wysoka lub niska temperatura, uszkodzenia korzeni)
Niedobory pokarmowe – jakie opryski dolistne stosować?
Jeśli żółknięcie liści zaczyna się od dolnych partii rośliny, z dużym prawdopodobieństwem mamy do czynienia z niedoborem azotu. W przypadku młodych liści i chloroz międzynerwowych – przyczyną może być niedobór żelaza lub magnezu.
Zalecane nawozy dolistne:
-
Azot (N): Saletra wapniowa w formie dolistnej (np. YaraLiva Tropicote – 0,5–1,5% roztwór).
-
Magnez (Mg): Siarczan magnezu (1–3% roztwór), np. EPSO Top, Magnezit.
-
Żelazo (Fe): Chelaty żelaza (EDDHA lub EDTA), np. Rexene Fe, Librel FeDP.
Nawożenie dolistne należy powtarzać co 7–10 dni, aż do ustąpienia objawów. Oprysk najlepiej wykonać w godzinach porannych przy niskim nasłonecznieniu, aby ograniczyć ryzyko poparzeń.
Choroby grzybowe powodujące żółknięcie liści – jak pryskać?
Żółknięcie liści często towarzyszy infekcjom grzybowym. W przypadku pomidorów największe zagrożenie stanowią:
Zaraza ziemniaczana (Phytophthora infestans)
Pierwszym objawem są nieregularne, szaro-zielone plamy na liściach, które szybko żółkną i brunatnieją. Choroba rozwija się dynamicznie, zwłaszcza przy wysokiej wilgotności powietrza.
Zalecane fungicydy:
-
Fluazynam (np. Shirlan 500 SC)
-
Cyjazofamid (Ranman Top 160 SC)
-
Mandipropamid (Revus 250 SC)
-
Zoksamid + mankozeb (Profilux 71,5 WG)
Opryski należy wykonywać zapobiegawczo oraz interwencyjnie co 7–10 dni, zmieniając substancję czynną, aby uniknąć odporności.
Fuzarioza więdnięcia (Fusarium oxysporum)
Powoduje stopniowe żółknięcie i więdnięcie liści, zaczynające się od podstawy rośliny. Zmiany są jednostronne. To choroba gleby, ale może być ograniczana przez działanie doglebowe i opryski strefy korzeniowej.
Zalecane środki:
-
Fludioksonil + metalaksyl-M (Maxim XL) – zaprawianie rozsady
-
Trichoderma spp. – biologiczne środki, np. Polyversum WP
-
Prochloraz (Sportak 45 EC) – ograniczone zastosowanie w ochronie rozsady
Septorioza liści (Septoria lycopersici)
Objawia się okrągłymi, brunatnymi plamami z jasnym środkiem i ciemną obwódką. Silne porażenie prowadzi do żółknięcia i zamierania całych liści.
Rekomendowane fungicydy:
-
Chlorotalonil (np. Bravo 500 SC)
-
Tiofanat metylu (Topsin M 500 SC)
-
Azoksystrobina + difenokonazol (Amistar Gold 250 SC)
Szkodniki powodujące żółknięcie – środki ochrony roślin
Niektóre szkodniki, szczególnie żerujące na spodniej stronie liści, również prowadzą do ich żółknięcia.
Mączlik szklarniowy (Trialeurodes vaporariorum)
Objawy: żółte plamy, zahamowanie wzrostu, obecność spadzi i grzybów sadzakowych.
Zalecane insektycydy:
-
Spirotetramat (Movento 100 SC)
-
Pyriproksyfen (Harpun 100 EC)
-
Buprofezyna (Applaud 25 WP)
Przędziorki (Tetranychus urticae)
Objawy: mozaikowe żółknięcie, pajęczyny na spodniej stronie liści.
Rekomendowane akarycydy:
-
Abamektyna (Vertimec 018 EC)
-
Milbemektyna (Kanzawa 1 EC)
-
Fenpiroksymat (Ortus 05 SC)
Żółknięcie liści jako skutek błędów agrotechnicznych
W przypadku upraw w gruncie lub tunelach, żółknięcie może mieć też inne przyczyny:
-
Przelanie podłoża i zastój wody w strefie korzeniowej
-
Zbyt wysoka EC w podłożu (zasolenie)
-
Uszkodzenia mechaniczne korzeni przy przesadzaniu
-
Nagłe zmiany temperatur
W takich przypadkach stosowanie oprysków dolistnych z aminokwasami lub biostymulatorami może poprawić regenerację roślin.
Rekomendowane preparaty biostymulujące:
-
Aminokwasy roślinne (Asahi SL, Aminoplant)
-
Wyciągi z alg morskich (Kelpak SL, Algaren Twin)
-
Kwas salicylowy i elicytory odporności (Optysil, Fosfiron Mg)
Podsumowanie: dobór oprysku zależy od trafnej diagnozy
Prawidłowe rozpoznanie przyczyny żółknięcia liści to klucz do skutecznego działania. Rolnik powinien:
-
Ocenić rozkład i charakter żółknięcia (dolne vs. górne liście, plamy, nekrozy).
-
Sprawdzić warunki uprawy i historię nawożenia.
-
Poszukać objawów chorobowych i obecności szkodników.
-
Dobrać odpowiedni preparat: dolistny nawóz, fungicyd, insektycyd lub biostymulator.
Zawsze należy przestrzegać zaleceń etykiety stosowania środka ochrony roślin i unikać stosowania tego samego środka wielokrotnie w krótkim czasie.
Uwaga: Wszystkie środki ochrony roślin muszą być stosowane zgodnie z obowiązującym prawem oraz zaleceniami Instytutu Ochrony Roślin i producentów.
Źródło: www.mojarola.pl