pomidory
fot. www.pixabay.com

Żółknięcie liści pomidorów to jeden z najczęstszych problemów, z jakim spotykają się producenci pomidorów w gruncie i pod osłonami. Objaw ten może mieć wiele przyczyn – od błędów agrotechnicznych, przez niedobory składników pokarmowych, aż po infekcje chorobowe i ataki szkodników. Odpowiedni dobór środka do oprysku zależy od trafnej diagnozy problemu. Poniżej przedstawiamy szczegółowy przegląd możliwych przyczyn żółknięcia liści oraz zalecanych preparatów i zabiegów opryskowych.

Żółknięcie liści pomidorów – najczęstsze przyczyny

Aby skutecznie przeciwdziałać żółknięciu liści, konieczna jest identyfikacja źródła problemu. Do najczęstszych należą:

  • Niedobory składników pokarmowych (azot, magnez, żelazo)

  • Choroby grzybowe i bakteryjne (zaraza ziemniaczana, fuzarioza, septorioza)

  • Szkodniki (mączlik szklarniowy, przędziorek, mszyce)

  • Stres fizjologiczny (nadmiar lub niedobór wody, zbyt wysoka lub niska temperatura, uszkodzenia korzeni)

Niedobory pokarmowe – jakie opryski dolistne stosować?

Jeśli żółknięcie liści zaczyna się od dolnych partii rośliny, z dużym prawdopodobieństwem mamy do czynienia z niedoborem azotu. W przypadku młodych liści i chloroz międzynerwowych – przyczyną może być niedobór żelaza lub magnezu.

Zalecane nawozy dolistne:

  • Azot (N): Saletra wapniowa w formie dolistnej (np. YaraLiva Tropicote – 0,5–1,5% roztwór).

  • Magnez (Mg): Siarczan magnezu (1–3% roztwór), np. EPSO Top, Magnezit.

  • Żelazo (Fe): Chelaty żelaza (EDDHA lub EDTA), np. Rexene Fe, Librel FeDP.

Nawożenie dolistne należy powtarzać co 7–10 dni, aż do ustąpienia objawów. Oprysk najlepiej wykonać w godzinach porannych przy niskim nasłonecznieniu, aby ograniczyć ryzyko poparzeń.

Choroby grzybowe powodujące żółknięcie liści – jak pryskać?

Żółknięcie liści często towarzyszy infekcjom grzybowym. W przypadku pomidorów największe zagrożenie stanowią:

Zaraza ziemniaczana (Phytophthora infestans)

Pierwszym objawem są nieregularne, szaro-zielone plamy na liściach, które szybko żółkną i brunatnieją. Choroba rozwija się dynamicznie, zwłaszcza przy wysokiej wilgotności powietrza.

Zalecane fungicydy:

  • Fluazynam (np. Shirlan 500 SC)

  • Cyjazofamid (Ranman Top 160 SC)

  • Mandipropamid (Revus 250 SC)

  • Zoksamid + mankozeb (Profilux 71,5 WG)

Opryski należy wykonywać zapobiegawczo oraz interwencyjnie co 7–10 dni, zmieniając substancję czynną, aby uniknąć odporności.

Fuzarioza więdnięcia (Fusarium oxysporum)

Powoduje stopniowe żółknięcie i więdnięcie liści, zaczynające się od podstawy rośliny. Zmiany są jednostronne. To choroba gleby, ale może być ograniczana przez działanie doglebowe i opryski strefy korzeniowej.

Zalecane środki:

  • Fludioksonil + metalaksyl-M (Maxim XL) – zaprawianie rozsady

  • Trichoderma spp. – biologiczne środki, np. Polyversum WP

  • Prochloraz (Sportak 45 EC) – ograniczone zastosowanie w ochronie rozsady

Septorioza liści (Septoria lycopersici)

Objawia się okrągłymi, brunatnymi plamami z jasnym środkiem i ciemną obwódką. Silne porażenie prowadzi do żółknięcia i zamierania całych liści.

Rekomendowane fungicydy:

  • Chlorotalonil (np. Bravo 500 SC)

  • Tiofanat metylu (Topsin M 500 SC)

  • Azoksystrobina + difenokonazol (Amistar Gold 250 SC)

Szkodniki powodujące żółknięcie – środki ochrony roślin

Niektóre szkodniki, szczególnie żerujące na spodniej stronie liści, również prowadzą do ich żółknięcia.

Mączlik szklarniowy (Trialeurodes vaporariorum)

Objawy: żółte plamy, zahamowanie wzrostu, obecność spadzi i grzybów sadzakowych.

Zalecane insektycydy:

  • Spirotetramat (Movento 100 SC)

  • Pyriproksyfen (Harpun 100 EC)

  • Buprofezyna (Applaud 25 WP)

Przędziorki (Tetranychus urticae)

Objawy: mozaikowe żółknięcie, pajęczyny na spodniej stronie liści.

Rekomendowane akarycydy:

  • Abamektyna (Vertimec 018 EC)

  • Milbemektyna (Kanzawa 1 EC)

  • Fenpiroksymat (Ortus 05 SC)

Żółknięcie liści jako skutek błędów agrotechnicznych

W przypadku upraw w gruncie lub tunelach, żółknięcie może mieć też inne przyczyny:

  • Przelanie podłoża i zastój wody w strefie korzeniowej

  • Zbyt wysoka EC w podłożu (zasolenie)

  • Uszkodzenia mechaniczne korzeni przy przesadzaniu

  • Nagłe zmiany temperatur

W takich przypadkach stosowanie oprysków dolistnych z aminokwasami lub biostymulatorami może poprawić regenerację roślin.

Rekomendowane preparaty biostymulujące:

  • Aminokwasy roślinne (Asahi SL, Aminoplant)

  • Wyciągi z alg morskich (Kelpak SL, Algaren Twin)

  • Kwas salicylowy i elicytory odporności (Optysil, Fosfiron Mg)

Podsumowanie: dobór oprysku zależy od trafnej diagnozy

Prawidłowe rozpoznanie przyczyny żółknięcia liści to klucz do skutecznego działania. Rolnik powinien:

  1. Ocenić rozkład i charakter żółknięcia (dolne vs. górne liście, plamy, nekrozy).

  2. Sprawdzić warunki uprawy i historię nawożenia.

  3. Poszukać objawów chorobowych i obecności szkodników.

  4. Dobrać odpowiedni preparat: dolistny nawóz, fungicyd, insektycyd lub biostymulator.

Zawsze należy przestrzegać zaleceń etykiety stosowania środka ochrony roślin i unikać stosowania tego samego środka wielokrotnie w krótkim czasie.

Uwaga: Wszystkie środki ochrony roślin muszą być stosowane zgodnie z obowiązującym prawem oraz zaleceniami Instytutu Ochrony Roślin i producentów.

Źródło: www.mojarola.pl