Rzepak, jako jedna z najważniejszych roślin uprawnych, wymaga odpowiedniego podejścia do zbioru, aby zmaksymalizować plon i ograniczyć straty. Jednym z kluczowych elementów tego procesu jest prawidłowe ustawienie kombajnu. W tym artykule omówimy wszystkie istotne aspekty dostosowania maszyny do zbioru rzepaku.
Dlaczego odpowiednie ustawienie kombajnu jest ważne?
Nieprawidłowe ustawienie kombajnu może prowadzić do:
- Znaczących strat nasion,
- Uszkodzeń plonu (np. łuskanie nasion),
- Nadmiernego zużycia paliwa i czasu pracy,
- Obniżenia jakości nasion, co wpływa na ich wartość handlową.
Rzepak jest wrażliwy na uszkodzenia mechaniczne, dlatego tak ważne jest, aby kombajn był odpowiednio dostosowany do warunków polowych i stanu uprawy.
Przygotowanie kombajnu do zbioru rzepaku
1. Zespół żełniwny
Zespół żełniwny powinien być dostosowany do specyfiki rzepaku. Zaleca się:
- Montowanie stołu do rzepaku – dedykowany stół wydłuża platformę żełniwną, co zmniejsza straty nasion.
- Noże boczne – służą do precyzyjnego cięcia łodyg i zapobiegają wypadaniu nasion podczas ścinania roślin.
- Prędkość kosa–łancuch – prędkość działania kosy powinna być dostosowana do gęstości łanu, aby unikać zapychania.
2. Ustawienia młocarni
Rzepak wymaga delikatnego omłotu, aby zminimalizować uszkodzenia nasion:
- Prędkość obrotowa bębna młocarni: Zaleca się ustawić na 350-500 obr./min. Niższe obroty zmniejszają ryzyko łuskania nasion, ale zbyt niskie mogą wpływać na efektywność omłotu.
- Odstęp klepiska: Powinien wynosić 15-25 mm na wlocie i 3-10 mm na wylocie, w zależności od wilgotności nasion i stanu roślin.
- Ustawienie separatorów: Separator powinien być ustawiony tak, aby minimalizować straty nasion przez wyrzucanie ich wraz z resztkami.
3. System czyszczenia
- Prędkość wentylatora: Optymalna prędkość wentylatora to 800-1200 obr./min. Zbyt duża prędkość może powodować wydmuchiwanie nasion, a zbyt mała pozostawianie zanieczyszczeń w plonie.
- Ustawienie sit: Zaleca się otwarcie sit dolnych na 3-5 mm, a górnych na 10-12 mm. Ustawienia te powinny być regularnie kontrolowane i dostosowywane do warunków polowych.
4. System zbioru i transportu
- Upewnij się, że przenośniki ślimakowe i taśmowe działają bez zakłóceń.
- Sprawdź stan zbiornika nasion – powinien być szczelny, aby uniknąć strat podczas transportu.
Monitorowanie pracy kombajnu
Podczas pracy kombajnu warto stale monitorować jego parametry, aby zminimalizować straty i maksymalnie wykorzystać plon. Kluczowe aspekty to:
- Kontrola strat nasion: Regularnie sprawdzaj powierzchnię za kombajnem pod kątem obecności nasion. Straty nie powinny przekraczać 1-2% całkowitego plonu.
- Monitorowanie obciężenia młocarni: Przeładowanie młocarni może prowadzić do zatykania i zmniejszenia efektywności pracy.
- Dostosowanie prędkości jazdy: Prędkość pracy powinna wynosić od 3 do 5 km/h w zależności od gęstości łanu i wilgotności.
Dostosowanie do warunków polowych
Każde pole jest inne, dlatego ustawienia kombajnu należy dostosować do lokalnych warunków:
- Wilgotność nasion: Optymalna wilgotność rzepaku do zbioru wynosi 8-12%. Przy wilgotności powyżej 15% może być konieczne zmniejszenie prędkości obrotowej bębna i zwiększenie otwarcia klepiska.
- Gęstość łanu: Gęsty łan wymaga niższej prędkości jazdy oraz starannego monitorowania strat.
- Stan roślin: Przy suchych i kruchych roślinach zaleca się szczególną ostrożność podczas ustawiania młocarni i wentylatora.
Częste błędy przy ustawianiu kombajnu
- Zbyt wysokie obroty bębna młocarni – prowadzi do łuskania nasion i ich uszkodzenia.
- Niedostosowanie ustawienia sit – może skutkować zanieczyszczeniem plonu lub stratami nasion.
- Brak regularnej kontroli strat – powoduje niepotrzebne marnowanie plonu.
- Nieodpowiednia prędkość jazdy – zbyt szybka jazda zmniejsza dokładność omłotu i czyszczenia.
Prawidłowe ustawienie kombajnu do rzepaku jest kluczowe dla maksymalizacji plonów i minimalizacji strat. Dostosowanie parametrów maszyny, takich jak prędkość obrotowa bębna młocarni, odstęp klepiska czy ustawienie wentylatora, pozwala na efektywny zbór i zachowanie wysokiej jakości nasion. Regularne monitorowanie pracy kombajnu i dostosowywanie ustawień do zmieniających się warunków polowych to klucz do sukcesu w zbiorze rzepaku.
Pamiętaj, że każde pole jest inne, a ustawienia powinny być indywidualnie dopasowane do specyfiki gleby, pogody i stanu roślin.
Źródło: www.mojarola.pl
