Prawidłowe ustawienie prasy kostkującej ma kluczowe znaczenie dla efektywności zbioru i jakości uzyskanych kostek. Niewłaściwe parametry pracy mogą skutkować stratami materiału, nierównymi kostkami, problemami z wiązaniem oraz zwiększonym zużyciem maszyny. W niniejszym artykule omówiono szczegółowo, jak ustawić prasę kostkującą krok po kroku, uwzględniając różne typy materiału, warunki polowe oraz najważniejsze regulacje techniczne.
Przygotowanie prasy do pracy
Przed rozpoczęciem zbioru konieczne jest przeprowadzenie dokładnego przeglądu maszyny. Sprawdzenie stanu technicznego prasy obejmuje kontrolę następujących elementów:
-
Stan noży i mechanizmu tnącego – powinny być ostre i nieuszkodzone.
-
Napinacze i łańcuchy – należy sprawdzić ich napięcie i ewentualnie nasmarować.
-
Sznurkarki – kontrola zużycia elementów wiążących i poprawności działania chwytaków.
-
Ciśnienie w oponach – dostosowane do warunków terenowych, zapobiega ugniataniu darni.
Odpowiednie przygotowanie maszyny minimalizuje ryzyko awarii i przestojów podczas pracy w polu.
Ustawienie parametrów roboczych
Szerokość i wysokość podbieracza
Podbieracz powinien być ustawiony tak, aby delikatnie „przeczesywał” warstwę pokosu, bez ryzyka zbierania ziemi lub kamieni. Optymalna odległość od podłoża to 2–5 cm. Szerokość podbieracza musi być dostosowana do szerokości pokosu – zbyt wąski prowadzi do strat, zbyt szeroki może powodować zapychanie.
Prędkość jazdy
Prędkość robocza ciągnika ma bezpośredni wpływ na jakość formowania kostek. Zbyt szybka jazda prowadzi do nieregularnych kostek i przeciążenia maszyny. Zalecana prędkość w przypadku suchego siana to 4–8 km/h, natomiast przy materiałach cięższych (np. słoma) nie powinna przekraczać 6 km/h.
Ustawienie komory prasującej
Ważnym elementem ustawień jest siła zgniotu. Zbyt mały nacisk powoduje luźne, podatne na rozsypywanie kostki. Zbyt duży – przeciążenie maszyny i trudności z wiązaniem. Siłę zgniotu reguluje się za pomocą mechanizmu dociskowego – zwykle śrubowo lub hydraulicznie.
Przyjęte orientacyjne wartości siły zgniotu:
-
Siano: 90–130 kg/m³
-
Słoma: 70–110 kg/m³
-
Kiszonka: do 150 kg/m³ (w przypadku specjalistycznych pras)
Długość kostki
Większość pras kostkujących umożliwia regulację długości formowanej kostki. Standardowo długość waha się od 30 do 50 cm. Krótsze kostki są bardziej stabilne przy transporcie, dłuższe – efektywniejsze przy załadunku i magazynowaniu. Ustawienie odbywa się zazwyczaj poprzez mechanizm suwakowy bądź elektronicznie w prasach nowoczesnych.
Regulacja systemu wiązania
System wiązania to newralgiczny punkt w każdej prasie. Aby uniknąć problemów z rozplątywaniem kostek, należy zwrócić uwagę na następujące kwestie:
-
Rodzaj i jakość sznurka – powinien być dobrany do materiału (siano, słoma, kiszonka) oraz siły zgniotu.
-
Napięcie sznurka – zbyt luźne prowadzi do niepełnego wiązania, zbyt ciasne może uszkodzić kostkę.
-
Synchronizacja chwytaków i igieł – każda kostka powinna być wiązana w odpowiednim momencie cyklu tłoka.
W nowoczesnych maszynach system wiązania jest często monitorowany elektronicznie, co pozwala na szybsze reagowanie na ewentualne błędy.
Adaptacja ustawień do warunków polowych
Warunki zbioru – wilgotność powietrza, rodzaj gleby, nasłonecznienie – wpływają na właściwości materiału i wymagają dynamicznej korekty ustawień prasy:
-
Przy większej wilgotności: konieczne jest zmniejszenie prędkości jazdy oraz zwiększenie siły zgniotu, aby zachować stabilność kostki.
-
W przypadku materiału lekkiego i sypkiego (np. suche siano): warto zwiększyć nacisk na komorę oraz kontrolować działanie podbieracza i wentylatora.
Praktycy często dokonują drobnych korekt ustawień po przejechaniu pierwszych 100–200 metrów – to najlepszy sposób na dopasowanie parametrów do aktualnych warunków.
Konserwacja po pracy
Po zakończeniu prac polowych należy zadbać o czyszczenie i konserwację prasy:
-
Dokładne usunięcie resztek materiału z podbieracza, komory i sznurkarki.
-
Kontrola stanu łożysk, pasów, przekładni i smarowanie zgodnie z instrukcją producenta.
-
Zabezpieczenie maszyny przed korozją – szczególnie jeśli ma być przechowywana na zewnątrz.
Regularna konserwacja nie tylko wydłuża żywotność maszyny, ale też zwiększa niezawodność podczas kolejnych sezonów.
Efektywna praca prasy kostkującej opiera się na prawidłowym ustawieniu każdego jej elementu – od podbieracza po system wiązania. Dostosowanie parametrów do rodzaju zbieranego materiału, warunków polowych i oczekiwanej jakości kostki jest niezbędne, by zminimalizować straty i zwiększyć wydajność pracy. Rolnik, który dobrze zna swoją prasę i potrafi ją prawidłowo ustawić, zyskuje nie tylko na czasie, ale i na jakości zbioru oraz ekonomii gospodarstwa.
Źródło: www.mojarola.pl
