pszenżyto ozime
fot. www.mojarola.pl

Pszenżyto, będące krzyżówką pszenicy i żyta, łączy w sobie zalety obu gatunków: wysoką jakość ziarna oraz zdolność do adaptacji w trudniejszych warunkach glebowych. Dzięki temu jest szczególnie polecane do uprawy na słabych glebach, gdzie inne zboża mogą nie przynosić satysfakcjonujących plonów.

Charakterystyka pszenżyta na słabe gleby

Tolerancja na niską żyzność gleby

Pszenżyto wykazuje zdolność do efektywnego wykorzystania dostępnych składników odżywczych, nawet w glebach o ograniczonej żyzności. Dzięki temu może być uprawiane na kompleksach żytnich bardzo dobrych oraz żytnich dobrych w dobrej kulturze.

Odporność na suszę

Dzięki rozwiniętemu systemowi korzeniowemu, pszenżyto potrafi pobierać wodę z głębszych warstw gleby, co czyni je bardziej odpornym na okresowe niedobory wody. Jest to szczególnie istotne na glebach o niskiej pojemności wodnej.

Odporność na choroby

Wiele odmian pszenżyta charakteryzuje się dobrą odpornością na choroby, takie jak mączniak prawdziwy, rdza brunatna czy septorioza liści, co zmniejsza ryzyko strat plonów i redukuje konieczność intensywnej ochrony chemicznej.

Zalecane odmiany pszenżyta na słabe gleby

Wybór odpowiedniej odmiany pszenżyta jest kluczowy dla uzyskania wysokich plonów na słabych glebach. Poniżej przedstawiamy kilka rekomendowanych odmian:

Odmiana Trapero

Charakteryzuje się wczesnym terminem kłoszenia i dojrzewania, niskimi wymaganiami glebowymi oraz średnią tolerancją na zakwaszenie gleby. Jest polecana do uprawy na średnich i słabych glebach.

Odmiana Meloman

Wyróżnia się bardzo wysoką tolerancją na zakwaszenie gleby oraz bardzo dobrą mrozoodpornością (5,5). Zapewnia doskonałe plonowanie na terenie całego kraju, nawet na słabych stanowiskach.

Odmiana Belcanto

Jest to najnowsza odmiana z wysokimi wynikami plonowania, posiadająca dobre właściwości adaptacyjne w różnych warunkach glebowo-klimatycznych. Charakteryzuje się średnią wczesnością, bardzo dobrą odpornością na choroby i zimotrwałością (5,5). Najlepiej sprawdza się na glebach średniej jakości – klasa IVa i IVb.

Odmiana Tadeus

Może być uprawiana z powodzeniem zarówno na glebach średnich, jak i słabszych, zaliczanych do kompleksu żytniego. Zarejestrowana w 2017 roku, charakteryzuje się wysoką zimotrwałością (5,5), co pozwala na uprawę również na północy kraju. Posiada stabilne źdźbło i wysoką odporność na wyleganie.

Zalecenia agrotechniczne dla pszenżyta na słabych glebach

Wybór stanowiska i przedplon

Najlepsze do uprawy pszenżyta są gleby kompleksów żytniego bardzo dobrego oraz żytniego dobrego w dobrej kulturze. Zalecanymi przedplonami są: okopowe na oborniku, strączkowe grubonasienne, motylkowe i mieszanki strączkowo-zbożowe. Najlepszym przedplonem ze zbóż jest owies.

Nawożenie

  • Wapnowanie: Na glebach kwaśnych zaleca się wapnowanie w ilości 2-3 t/ha, najlepiej pod podorywkę.
  • Nawożenie fosforowo-potasowe: Stosować pod orkę zimową lub przed uprawkami wiosennymi w ilości 60-100 kg/ha P₂O₅ i 80-120 kg/ha K₂O, uwzględniając zasobność gleby oraz przedplon.
  • Nawożenie azotowe: Zalecane w ilości 60-100 kg/ha w dwóch dawkach – przed siewem i w fazie strzelania w źdźbło, biorąc pod uwagę kompleks glebowy, przedplon oraz spodziewany plon nasion.

Siew

Pszenżyto jare należy siać jak najwcześniej, gdy tylko warunki wilgotnościowe gleby na to pozwolą. Ilość wysiewu, w zależności od takich czynników jak gleba, nawożenie, termin siewu i jakość materiału siewnego, wynosi 400-500 ziaren kiełkujących na 1 m², co odpowiada 170-200 kg/ha.

Ochrona roślin

Ze względu na dobrą odporność wielu odmian pszenżyta na choroby, konieczność stosowania środków ochrony roślin może być mniejsza niż w przypadku innych zbóż. Niemniej jednak, regularny monitoring plantacji i interwencja w razie potrzeby są kluczowe dla utrzymania zdrowotności upraw. Wczesne wykrycie objawów chorób, takich jak mączniak prawdziwy czy septorioza, umożliwia skuteczne zastosowanie zabiegów fungicydowych we właściwym czasie, co jest istotne dla ochrony plonów.

Źródło: www.mojarola.pl