Pszenżyto ozime (Triticosecale Wittmack) jest zbożem cenionym za wysoką odporność na trudne warunki siedliskowe. Niemniej jednak, jak każde zboże, narażone jest na atak chorób grzybowych, takich jak mączniak prawdziwy, septorioza liści, rynchosporioza czy fuzarioza kłosów. Odpowiedni termin wykonania zabiegów fungicydowych jest kluczowy dla ochrony roślin i uzyskania wysokiego plonu. W tym artykule wyjaśniamy, kiedy najlepiej pryskać pszenżyto ozime na grzyba i jakie czynniki należy wziąć pod uwagę.
Najczęstsze choroby grzybowe pszenżyta ozimego
Pszenżyto ozime jest podatne na wiele chorób grzybowych, które mogą pojawiać się na różnych etapach rozwoju rośliny. Do najczęściej występujących chorób należą:
- Mączniak prawdziwy zbóż i traw (Blumeria graminis): Choroba ta atakuje przede wszystkim liście i ogranicza proces fotosyntezy, prowadząc do spadku plonu.
- Septorioza liści (Zymoseptoria tritici): Powoduje brunatne plamy na liściach, co zmniejsza powierzchnię asymilacyjną rośliny.
- Rynchosporioza zbóż (Rhynchosporium secalis): Objawia się nekrotycznymi plamami na liściach i pochwie liściowej.
- Fuzarioza kłosów (Fusarium spp.): Choroba powoduje porażenie kłosów, obniżając jakość i zdrowotność ziarna.
Kluczowe terminy oprysku pszenżyta ozimego na grzyba
1. Zabieg T1 (faza krzewienia – BBCH 25–30)
Pierwszy zabieg fungicydowy zaleca się wykonać w fazie pełnego krzewienia, tj. między 25. a 30. fazą rozwojową (skala BBCH). Celem tego zabiegu jest ochrona młodych liści przed chorobami podstawy źdźbła, takimi jak zgorzel podstawy źdźbła i plamistość siatkowa.
Najważniejsze choroby: zgorzel podstawy źdźbła, mączniak prawdziwy.
Zalecane środki: fungicydy zawierające substancje z grupy triazoli lub strobiluryn.
2. Zabieg T2 (faza liścia flagowego – BBCH 37–39)
Drugi zabieg nazywany jest często kluczowym w ochronie pszenżyta ozimego. Powinien być przeprowadzony w fazie liścia flagowego, czyli między 37. a 39. fazą BBCH. Ten etap jest krytyczny dla ochrony liści górnych, które są głównymi organami asymilacyjnymi rośliny i bezpośrednio wpływają na wielkość plonu.
Najważniejsze choroby: septorioza liści, mączniak prawdziwy, rynchosporioza.
Zalecane środki: fungicydy systemiczne o działaniu zapobiegawczym i interwencyjnym, zawierające mieszaniny substancji czynnych, takie jak triazole i SDHI.
3. Zabieg T3 (faza kłoszenia – BBCH 51–59)
Ostatni zabieg fungicydowy wykonuje się w fazie kłoszenia, pomiędzy 51. a 59. fazą BBCH. Jego celem jest ochrona kłosa przed fuzariozą, która może obniżyć jakość ziarna i zwiększyć zawartość mikotoksyn.
Najważniejsze choroby: fuzarioza kłosów.
Zalecane środki: fungicydy zawierające triazole, takie jak tebukonazol czy prochloraz.
Czynniki wpływające na wybór terminu oprysku
Skuteczność zabiegów fungicydowych zależy od kilku czynników:
- Warunki pogodowe: Wysoka wilgotność i umiarkowane temperatury sprzyjają rozwojowi chorób grzybowych. Oprysk należy wykonać, gdy ryzyko infekcji jest największe.
- Monitoring pola: Regularne obserwacje roślin pod kątem pierwszych objawów chorób pozwalają na szybką reakcję.
- Dobór fungicydów: Zastosowanie odpowiedniego środka o działaniu zapobiegawczym lub interwencyjnym jest kluczowe dla skuteczności ochrony.
Praktyczne wskazówki dotyczące oprysku
- Wybierz dzień bez opadów i z niewielkim wiatrem, aby zapewnić równomierne pokrycie roślin.
- Stosuj zalecane dawki fungicydów podane przez producenta, aby uniknąć fitotoksyczności i oporności patogenów.
- Zwróć uwagę na rotację substancji czynnych, aby zmniejszyć ryzyko uodpornienia się grzybów na fungicydy.
Ochrona pszenżyta ozimego przed chorobami grzybowymi wymaga precyzyjnego planowania i odpowiedniego terminu wykonania oprysków. Kluczowe zabiegi przypadają na fazy T1 (krzewienie), T2 (liść flagowy) i T3 (kłoszenie). Regularny monitoring pola oraz stosowanie skutecznych fungicydów w odpowiednich dawkach pozwala na minimalizowanie strat plonów i zachowanie wysokiej jakości ziarna. Dobór terminu oprysku powinien uwzględniać zarówno warunki pogodowe, jak i aktualny stan zdrowotny roślin.
Źródło: www.mojarola.pl
