Ochrona rzepaku przed chorobami grzybowymi to kluczowy element zarządzania uprawą. Właściwe terminy i dobór odpowiednich fungicydów mają bezpośredni wpływ na wielkość i jakość plonu. Choroby takie jak zgnilizna twardzikowa, czerń krzyżowych czy sucha zgnilizna kapustnych stanowią poważne zagrożenie dla uprawy rzepaku. W artykule omówimy optymalne terminy oprysków, objawy chorób, a także zasady stosowania środków ochrony roślin.
Najważniejsze choroby grzybowe rzepaku
1. Sucha zgnilizna kapustnych (Leptosphaeria maculans, L. biglobosa)
Sucha zgnilizna kapustnych atakuje głównie szyjkę korzeniową i korzenie rzepaku. Objawy to jasnoszare plamy z ciemnymi punktami (piknidiami) na liściach i łodygach. Choroba rozwija się jesienią, a jej skutki widoczne są wiosną podczas kwitnienia.
2. Czerń krzyżowych (Alternaria spp.)
Czerń krzyżowych pojawia się często na łuszczynach, prowadzi do przedwczesnego ich pękania i utraty nasion. Charakterystyczne objawy to czarne plamy z jasnym obrzeżem.
3. Zgnilizna twardzikowa (Sclerotinia sclerotiorum)
Zgnilizna twardzikowa atakuje łodygi, liście i łuszczyny, powodując białawy nalot grzybni. Charakterystyczne dla tej choroby są twarde, czarne sklerocja widoczne wewnątrz porażonych tkanek.
4. Mączniak prawdziwy krzyżowych (Erysiphe cruciferarum)
Mączniak prawdziwy występuje głównie w okresach suszy i wysokich temperatur. Na liściach widoczny jest białawy nalot grzybni, co ogranicza powierzchnię fotosyntetyczną.
Kluczowe terminy oprysków na grzyby
1. Oprysk jesienny
Jesienny oprysk ma na celu ograniczenie rozwoju suchej zgnilizny kapustnych. Zabieg wykonuje się w fazie 4-6 liści (BBCH 14-16). W tym czasie rośliny są najbardziej narażone na infekcję, zwłaszcza przy ciepłej i wilgotnej pogodzie.
Rekomendowane substancje aktywne:
- Protiokonazol
- Tiofanat metylu
- Difenokonazol
2. Oprysk wiosenny – faza wzrostu wegetatywnego
Wczesnowiosenny oprysk ma na celu ochronę przed suchą zgnilizną i innymi chorobami pojawiającymi się na liściach. Zabieg wykonuje się, gdy tylko ruszy wegetacja (BBCH 30-31).
Rekomendowane substancje aktywne:
- Azoksystrobina
- Tebukonazol
- Boskalid
3. Oprysk w fazie pąków (BBCH 50-59)
Ochrona przed zgnilizną twardzikową jest kluczowa w fazie pąków. Choroba ta rozwija się intensywnie podczas kwitnienia, szczególnie w wilgotne lata. Oprysk zapobiega infekcjom i minimalizuje straty plonów.
Rekomendowane substancje aktywne:
- Fludioksonil
- Piktoksystrobina
- Boskalid
4. Oprysk podczas kwitnienia (BBCH 60-69)
W fazie kwitnienia wykonywany jest drugi oprysk na zgniliznę twardzikową, a także na czerń krzyżowych. Ważne jest zastosowanie fungicydów o szerokim spektrum działania, aby ograniczyć rozwój różnych patogenów.
Rekomendowane substancje aktywne:
- Protiokonazol
- Tebukonazol
- Azoksystrobina
Czynniki wpływające na skuteczność oprysków
- Warunki pogodowe Skuteczność fungicydów zależy od odpowiednich warunków atmosferycznych. Optymalna temperatura dla oprysków to 10-20°C, a wilgotność względna powietrza powinna wynosić co najmniej 60%. Unikaj oprysków przed deszczem lub podczas silnego wiatru.
- Technika oprysku Prawidłowe przygotowanie i wykonanie zabiegu ma kluczowe znaczenie. Ważne jest dostosowanie parametrów opryskiwacza (ciśnienie, wielkość kropli) oraz zapewnienie równomiernego pokrycia całych roślin.
- Rotacja substancji aktywnych Aby zapobiegać uodparnianiu się patogenów na fungicydy, warto stosować rotację substancji aktywnych należących do różnych grup chemicznych.
- Monitoring plantacji Regularne lustracje plantacji pozwalają na wczesne wykrycie objawów chorób i podjęcie szybkich działań.
Zasady bezpieczeństwa
- Ochrona operatora Podczas stosowania środków ochrony roślin należy stosować odzież ochronną, rękawice oraz maskę zabezpieczającą przed wdychaniem oparów.
- Ochrona środowiska Przestrzegaj dawek i terminów oprysków zgodnie z etykietą produktu. Unikaj zanieczyszczenia cieków wodnych oraz obszarów przylegających do plantacji.
- Przechowywanie środków ochrony roślin Fungicydy przechowuj w oryginalnych opakowaniach, w suchym i chłodnym miejscu niedostępnym dla dzieci i zwierząt.
Ochrona rzepaku przed chorobami grzybowymi wymaga precyzyjnego planowania i terminowego wykonywania zabiegów. Kluczowe znaczenie ma zrozumienie cyklu życiowego patogenów oraz uwzględnienie czynników atmosferycznych i specyfiki plantacji. Stosowanie nowoczesnych fungicydów, monitoring upraw i rotacja substancji aktywnych pozwalają na skuteczną ochronę roślin i maksymalizację plonów.
Źródło: www.mojarola.pl
