Pomidory to jedna z najczęściej uprawianych roślin warzywnych na całym świecie. Aby zapewnić im odpowiednią ochronę przed chorobami, rolnicy coraz częściej sięgają po środki ochrony roślin zawierające miedź. Miedź jest pierwiastkiem, który posiada właściwości fungicydowe, dlatego stosowanie preparatów miedzianych jest jednym z podstawowych sposobów ochrony pomidorów przed wieloma chorobami grzybowymi. W tym artykule omówimy, kiedy i jak stosować miedzian w uprawie pomidorów, aby uzyskać najlepsze efekty ochrony roślin, a także jakie są zalecenia agronomiczne w tym zakresie.
1. Rola miedzi w ochronie pomidorów
Miedź w rolnictwie pełni funkcję środka ochrony roślin, zwalczając szereg chorób grzybowych i bakteryjnych. W preparatach miedzianych znajduje się jej związek w postaci soli miedzi, takich jak siarczan miedzi, tlenek miedzi czy oksychlorek miedzi. Substancje te wykazują działanie kontaktowe, co oznacza, że działa tylko na powierzchni roślin, na które zostaną naniesione, nie wnikając głęboko w tkanki roślinne. Miedź jest skuteczna w walce z wieloma patogenami, w tym:
-
Mączniak prawdziwy pomidorów (Leveillula taurica)
-
Parch pomidora (Cladosporium fulvum)
-
Zgnilizna twardzikowa (Sclerotinia sclerotiorum)
-
Bakterioza pomidora (Pseudomonas spp.)
-
Alternarioza (Alternaria solani)
Warto dodać, że miedź jest również składnikiem, który poprawia odporność roślin na niekorzystne warunki atmosferyczne oraz stresy środowiskowe.
2. Optymalny czas aplikacji miedzianu
2.1. Stosowanie miedzianu w uprawach pomidorów
Aplikacja preparatów miedzianych powinna być przeprowadzana zgodnie z kalendarzem ochrony roślin, który zależy od fazy wzrostu pomidorów oraz prognozowanego ryzyka wystąpienia chorób. Miedź powinna być stosowana profilaktycznie, a także w przypadku wykrycia pierwszych objawów chorób grzybowych lub bakteryjnych.
-
Początek uprawy (po posadzeniu roślin) W początkowej fazie wzrostu pomidorów, tuż po posadzeniu roślin na polu lub w szklarni, preparaty miedziane są stosowane w celu zapobiegania infekcjom grzybiczym, które mogą wystąpić w wyniku wysokiej wilgotności powietrza. W tym czasie rośliny są szczególnie wrażliwe na choroby, takie jak mączniak prawdziwy czy alternarioza. Zaleca się przeprowadzenie pierwszego zabiegu tuż po posadzeniu lub po 7-10 dniach, w zależności od warunków atmosferycznych.
-
Okres kwitnienia W okresie kwitnienia, pomidory są bardziej podatne na infekcje grzybowe, dlatego stosowanie miedzianu w tym czasie ma kluczowe znaczenie. Zabieg należy wykonać tuż przed rozpoczęciem kwitnienia lub w czasie pełnego kwitnienia, co zapobiegnie rozwojowi chorób takich jak parch pomidora. Miedź skutecznie chroni rośliny przed infekcją w tym newralgicznym okresie, kiedy uprawy są w fazie intensywnego wzrostu.
-
Okres owocowania W trakcie owocowania pomidory są narażone na infekcje grzybowe i bakteryjne, które mogą wpłynąć na jakość owoców oraz ich plonowanie. Stosowanie miedzianu w tym czasie jest bardzo ważne, aby uniknąć chorób takich jak zgnilizna twardzikowa czy bakterioza. Zabiegi przeprowadza się w odstępach 7-10 dni, w zależności od warunków atmosferycznych i presji chorób.
2.2. Warunki atmosferyczne a stosowanie miedzianu
Miedź jest substancją, która działa efektywnie w określonych warunkach atmosferycznych. Należy unikać aplikacji miedzianu w okresach dużych opadów deszczu, ponieważ zbyt wysoka wilgotność może prowadzić do szybkiego wymywania preparatu z roślin. Z drugiej strony, w czasie upałów i suszy, miedź może działać mniej skutecznie, ponieważ rośliny mogą mieć ograniczoną zdolność do absorpcji preparatu.
3. Jak stosować preparaty miedziane?
3.1. Stężenie i dawki
Optymalne stężenie miedzianu w oprysku zależy od rodzaju preparatu oraz zaleceń producenta. Z reguły stężenie preparatów miedzianych wynosi od 0,5% do 1%, co oznacza, że na 10 litrów wody dodaje się 50-100 g preparatu. Warto jednak zapoznać się z ulotką produktu, ponieważ różne środki mogą mieć różne dawki aplikacyjne. Należy również pamiętać, że nadmierne stosowanie miedzi może prowadzić do jej nagromadzenia w glebie, co może niekorzystnie wpłynąć na zdrowie roślin w przyszłych latach.
3.2. Sposób aplikacji
Aplikację preparatów miedzianych przeprowadza się za pomocą opryskiwaczy ręcznych, plecakowych lub maszynowych, w zależności od wielkości uprawy. Opryski powinny być równomiernie nanoszone na całą powierzchnię roślin, szczególnie na dolne partie liści oraz na owoce, które są narażone na infekcje.
3.3. Częstotliwość zabiegów
Zabiegi miedzianowe przeprowadza się co 7-10 dni, w zależności od warunków pogodowych i presji chorób. W przypadku wystąpienia dużego ryzyka infekcji (np. w czasie długotrwałych opadów deszczu), częstotliwość aplikacji może być zwiększona. Ważne jest, aby nie przekraczać zalecanego limitu zabiegów miedzianowych, ponieważ nadmierne stosowanie preparatów miedzianych może prowadzić do zatrucia roślin, a także do uszkodzeń liści.
4. Zasady bezpieczeństwa przy stosowaniu preparatów miedzianych
Podczas stosowania preparatów miedzianych należy przestrzegać kilku podstawowych zasad bezpieczeństwa:
-
Używaj odpowiednich środków ochrony osobistej, takich jak rękawice, maska ochronna oraz odzież ochronna.
-
Dokładnie przestrzegaj zaleceń producenta w zakresie stężenia preparatu i liczby zabiegów.
-
Unikaj stosowania miedzianu w czasie wietrznych dni, aby zapobiec niekontrolowanemu rozpylaniu preparatu na inne rośliny czy w okolice wód gruntowych.
5. Alternatywne metody ochrony pomidorów
Miedź jest skutecznym środkiem ochrony roślin, jednak należy pamiętać, że jej nadmierne stosowanie może prowadzić do zasolenia gleby. Dlatego warto stosować środki ochrony roślin w systemie rotacyjnym, łącząc je z innymi metodami, takimi jak:
-
Ochrona biologiczna: Zastosowanie naturalnych antagonistów patogenów, takich jak grzyby i bakterie, które konkurują z patogenami o przestrzeń i składniki odżywcze.
-
Uprawy rotacyjne: Zmiana miejsc uprawy pomidorów w cyklu kilkuletnim, co pozwala na zmniejszenie ryzyka infekcji glebowych.
-
Zwalczanie chorób mechanicznie: Usuwanie chorych roślin i ich części w celu zmniejszenia ryzyka rozprzestrzeniania się infekcji.
Pomidory wymagają systematycznej ochrony przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi, a stosowanie preparatów miedzianych jest jednym z najskuteczniejszych sposobów na zapewnienie ich zdrowia i wysokiej jakości plonów. Zabiegi miedzianowe należy przeprowadzać w odpowiednich terminach, zgodnie z zaleceniami producenta, w zależności od fazy wzrostu roślin oraz prognoz chorobowych. Pamiętaj o zasadach bezpieczeństwa i nie przekraczaj zalecanych dawek, aby uniknąć negatywnych skutków dla gleby i roślin.
