Ogórek (Cucumis sativus) jest rośliną ciepłolubną o stosunkowo krótkim okresie wegetacji, jednak w celu przyspieszenia plonowania oraz zwiększenia odporności młodych roślin na niekorzystne warunki uprawowe, wielu rolników decyduje się na wcześniejsze przygotowanie rozsady. Właściwy termin siewu ogórków na rozsadę ma kluczowe znaczenie dla powodzenia uprawy, ponieważ rośliny wysiane zbyt wcześnie mogą ulec wyciągnięciu, a zbyt późny siew opóźni zbiory.
Optymalny termin siewu ogórków na rozsadę
Ogórki na rozsadę wysiewa się zazwyczaj na 3–4 tygodnie przed planowanym wysadzeniem roślin do gruntu lub pod osłony. Ze względu na wrażliwość na przymrozki, sadzenie ogórków do gruntu możliwe jest dopiero po ustabilizowaniu się temperatury, gdy gleba osiągnie co najmniej 12–15°C. Oznacza to, że optymalny termin siewu rozsady przypada na:
- przełom marca i kwietnia – w przypadku upraw szklarniowych i tunelowych, gdzie sadzenie do gruntu następuje już w kwietniu,
- druga połowa kwietnia – dla rozsady przeznaczonej do sadzenia w gruncie w drugiej połowie maja.
Przy wcześniejszym wysiewie konieczne jest stosowanie dodatkowego doświetlania i kontroli temperatury, aby uniknąć problemu zbyt szybkiego wydłużania się siewek.
Warunki siewu i kiełkowania
Wybór podłoża
Podłoże do siewu ogórków powinno być lekkie, przepuszczalne, dobrze napowietrzone i bogate w składniki odżywcze. Najlepiej sprawdza się substrat torfowy o pH 6,0–6,5 wzbogacony w nawozy mineralne. Można także przygotować mieszankę ziemi kompostowej, torfu i piasku w równych proporcjach.
Przygotowanie nasion
Przed wysiewem warto przeprowadzić zaprawianie nasion w celu ochrony przed chorobami grzybowymi. Można wykorzystać:
- zaprawy chemiczne, np. z grupy fungicydów (np. preparaty na bazie tiofanatu metylowego),
- metody biologiczne, takie jak moczenie w naparze z rumianku lub wywarze z czosnku,
- zaprawianie termiczne, polegające na moczeniu nasion w ciepłej wodzie o temperaturze 50°C przez 20 minut.
Siew i warunki kiełkowania
Nasiona ogórków wysiewa się pojedynczo do wielodoniczek o średnicy 5–8 cm, co zapobiega konieczności pikowania i minimalizuje ryzyko uszkodzenia korzeni podczas przesadzania. Głębokość siewu wynosi 1,5–2 cm.
Optymalne warunki do kiełkowania:
- temperatura podłoża: 25–28°C,
- wilgotność względna powietrza: 60–70%,
- czas kiełkowania: 5–8 dni.
Po wschodach temperaturę należy obniżyć do 18–22°C w dzień i 16–18°C w nocy, co zapobiega nadmiernemu wyciąganiu się siewek.
Pielęgnacja rozsady
Oświetlenie
Ogórki są roślinami światłolubnymi, a ich siewki wymagają co najmniej 12–14 godzin światła dziennie. Przy wczesnym siewie, gdy naturalne światło jest jeszcze ograniczone, konieczne jest stosowanie dodatkowego doświetlania lampami LED lub świetlówkami o barwie 4000–6500 K.
Podlewanie i nawożenie
Siewki ogórka są wrażliwe na niedobór wody, dlatego podłoże powinno być stale umiarkowanie wilgotne. Zaleca się podlewanie wodą o temperaturze pokojowej, unikając moczenia liści.
Pierwsze nawożenie przeprowadza się po pojawieniu się pierwszego liścia właściwego, stosując rozcieńczone nawozy wieloskładnikowe bogate w fosfor i potas (np. w formie nawozów dolistnych lub fertygacji).
Pikowanie i wzmacnianie systemu korzeniowego
Ze względu na delikatny system korzeniowy ogórka, pikowanie rozsady nie jest zalecane. Dlatego tak istotne jest wysiewanie nasion bezpośrednio do doniczek o odpowiedniej wielkości. Dla poprawy rozwoju systemu korzeniowego warto stosować biostymulatory, np. kwas humusowy lub preparaty z alg morskich.
Hartowanie rozsady
Na około 7–10 dni przed planowanym sadzeniem należy rozpocząć hartowanie rozsady. Proces ten polega na stopniowym przyzwyczajaniu roślin do warunków zewnętrznych poprzez:
- obniżanie temperatury w pomieszczeniu do 15–18°C w ciągu dnia i 10–12°C w nocy,
- ograniczenie podlewania,
- wystawianie roślin na kilka godzin dziennie na zewnątrz lub otwieranie tuneli foliowych.
Hartowanie zwiększa odporność rozsady na stres termiczny i pozwala uniknąć szoku po przesadzeniu.
Sadzenie rozsady do gruntu
Optymalny termin sadzenia
Ogórki wysadza się do gruntu, gdy temperatura gleby osiągnie 12–15°C, co w Polsce przypada zazwyczaj na drugą połowę maja. Wcześniejsze sadzenie wiąże się z ryzykiem uszkodzeń mrozowych i zahamowania wzrostu.
Rozstaw roślin
Rozstawa sadzenia zależy od systemu uprawy:
- Uprawa polowa: 100 cm między rzędami, 40–50 cm między roślinami.
- Uprawa pod osłonami: 80–100 cm między rzędami, 35–40 cm w rzędzie.
Głębokość sadzenia powinna być taka sama jak w doniczce, aby uniknąć gnicia szyjki korzeniowej.
Ściółkowanie i zabezpieczenie roślin
Aby zabezpieczyć młode rośliny przed chłodem i ograniczyć parowanie wody z gleby, zaleca się stosowanie agrowłókniny lub ściółkowania słomą, czarną folią lub agrotkaniną.
Produkcja rozsady ogórków to skuteczna metoda na przyspieszenie plonowania i uzyskanie zdrowych, silnych roślin. Optymalny termin siewu przypada na przełom marca i kwietnia dla upraw pod osłonami oraz drugą połowę kwietnia dla upraw gruntowych. Kluczowe znaczenie ma odpowiednia temperatura kiełkowania, regularne podlewanie i hartowanie przed wysadzeniem. Dzięki przestrzeganiu tych zasad możliwe jest uzyskanie wysokiego i jakościowego plonu ogórków, gotowych do zbioru już w czerwcu.
Źródło: www.mojarola.pl
