Pszenica (Triticum aestivum) jest jedną z najważniejszych roślin uprawnych na świecie. Wysoki plon i dobra jakość ziarna zależą od odpowiedniego zaopatrzenia roślin w składniki pokarmowe. Właściwe nawożenie uwzględniające potrzeby pokarmowe pszenicy pozwala na optymalizację wzrostu, zwiększenie plonów oraz poprawę parametrów jakościowych ziarna.
Makroskładniki niezbędne dla wzrostu pszenicy
Azot (N) Azot jest kluczowym pierwiastkiem decydującym o plonowaniu pszenicy. Odpowiada za intensywny wzrost wegetatywny, zawartość białka w ziarnie oraz rozwój źdźbła i liści. Zapotrzebowanie pszenicy na azot wynosi około 20–30 kg N na tonę przewidywanego plonu. W zależności od warunków glebowych i systemu nawożenia azot stosuje się w dawkach dzielonych, dostosowanych do faz rozwojowych roślin.
Fosfor (P) Fosfor pełni istotną rolę w rozwoju systemu korzeniowego oraz procesach energetycznych roślin. Jest szczególnie ważny w początkowych fazach wzrostu, gdy decyduje o prawidłowym ukorzenieniu roślin i ich zdolności do pobierania składników pokarmowych. Zalecana dawka fosforu to około 8–12 kg P na tonę plonu.
Potas (K) Potas odpowiada za regulację gospodarki wodnej, odporność na stresy abiotyczne i jakość ziarna. Odpowiednie zaopatrzenie w ten pierwiastek wpływa na zwiększenie odporności roślin na choroby i suszę. Zalecane dawki potasu wynoszą od 18 do 25 kg K na tonę plonu.
Siarka (S) Siarka jest niezbędna dla syntezy aminokwasów siarkowych oraz białek. Jej niedobór może prowadzić do osłabienia wzrostu roślin oraz zmniejszenia zawartości białka w ziarnie. Optymalne zapotrzebowanie pszenicy na siarkę wynosi około 3–5 kg S na tonę plonu.
Magnez (Mg) Magnez bierze udział w procesie fotosyntezy oraz aktywacji enzymów. Niedobór tego składnika może prowadzić do zahamowania wzrostu roślin i obniżenia jakości plonu. Pszenica wymaga około 3–5 kg Mg na tonę plonu.
Mikroskładniki kluczowe dla prawidłowego rozwoju pszenicy
Miedź (Cu) Miedź odpowiada za prawidłowy rozwój kłosa oraz odporność na choroby. Niedobór może skutkować bieleniem liści i osłabieniem struktury tkanek. Zalecane dawki to około 50–100 g Cu na hektar.
Cynk (Zn) Cynk jest istotny w procesach metabolicznych oraz syntezie enzymów. Jego niedobór prowadzi do zahamowania wzrostu i deformacji liści. Zalecane dawki wynoszą od 100 do 200 g Zn na hektar.
Bor (B) Bor wpływa na rozwój systemu korzeniowego oraz kwitnienie. Niedobór może skutkować zahamowaniem wzrostu i niską jakością plonu. Optymalna dawka wynosi 200–400 g B na hektar.
Żelazo (Fe) i Mangan (Mn) Te mikroelementy odpowiadają za prawidłowy przebieg fotosyntezy i odporność roślin na stresy środowiskowe. W przypadku niedoborów konieczna jest aplikacja dolistna w dawkach od 200 do 500 g Fe/Mn na hektar.
Strategie nawożenia pszenicy
Analiza gleby i potrzeby pokarmowe Podstawą prawidłowego nawożenia jest analiza gleby, która pozwala na dostosowanie dawek składników pokarmowych do jej zasobności oraz przewidywanego plonu. Zaleca się wykonywanie analizy gleby co 3–4 lata.
Dostosowanie nawożenia do faz rozwojowych Nawożenie powinno być dostosowane do poszczególnych faz rozwojowych pszenicy:
- Faza krzewienia – kluczowe znaczenie ma dostępność fosforu i azotu.
- Strzelanie w źdźbło – intensywnie pobierane są azot, potas oraz mikroelementy.
- Kłoszenie i nalewanie ziarna – szczególne znaczenie ma siarka oraz potas, które wpływają na jakość plonu.
Prawidłowe zaopatrzenie pszenicy w składniki pokarmowe to kluczowy czynnik decydujący o wielkości i jakości plonu. Nawożenie powinno być dostosowane do potrzeb roślin w różnych fazach rozwojowych oraz zasobności gleby. Odpowiednie strategie nawożenia pozwalają na optymalne wykorzystanie potencjału plonotwórczego pszenicy i zwiększenie efektywności produkcji rolnej.
Źródło: www.mojarola.pl
