Uprawa grochu w Polsce staje się coraz bardziej opłacalna — nie tylko ze względu na rosnącą rolę roślin strączkowych w płodozmianie, ale również dzięki dopłatom dla rolników. Jeśli planujesz wysiać groch lub już prowadzisz jego uprawę, warto znać aktualne stawki wsparcia oraz warunki, jakie trzeba spełnić. W tym artykule przyjrzymy się wysokości dopłat do hektara grochu, zastanowimy się nad zastosowaniem peluszki (grochu pastewnego), sprawdzimy, jakie realne plonowanie można osiągnąć — wszystkie te informacje pomogą Ci podjąć świadomą decyzję.
Czy peluszka nadaje się na paszę?
Peluszka to potoczna nazwa grochu pastewnego — czyli odmiany przeznaczonej przede wszystkim na nasiona lub zieloną masę dla zwierząt. W praktyce oznacza to, że peluszka świetnie sprawdza się jako roślina paszowa, zarówno w formie nasion, jak i zielonki czy kiszonki. Jest cennym źródłem białka, witamin i minerałów, dlatego stanowi doskonały dodatek do pasz dla bydła i trzody chlewnej.
Peluszka ma dodatkowo bardzo niskie wymagania nawozowe — dzięki zdolności wiązania azotu z powietrza poprawia również strukturę gleby i może pełnić funkcję przedplonu w płodozmianie.
Nie każda forma grochu jest jednak peluszką — istnieją także odmiany konsumpcyjne (na nasiona jadalne) oraz cukrowe (do spożycia całych strąków). W przypadku dopłat istotne jest, by była to odpowiednia grupa uprawy, np. groch siewny lub peluszka przeznaczona na nasiona, ponieważ tylko wtedy przysługuje wsparcie finansowe.
Dlatego jeśli planujesz uprawę peluszki jako paszy lub na nasiona, możesz liczyć nie tylko na korzyści gospodarcze, ale również na dopłaty obszarowe i wsparcie w ramach programów rolnych.
Jakie jest plonowanie peluszki?
Z punktu widzenia rolnika ważną kwestią jest, ile nasion lub masy można zebrać z hektara. W przypadku peluszki plonowanie zależy od warunków glebowych, nawożenia i przebiegu pogody, ale zazwyczaj waha się od 1,5 do 3,5 t/ha.
Odmiany konsumpcyjne grochu mogą osiągać plony na poziomie 4,5–5 t/ha, jednak wymagają lepszej gleby i bardziej intensywnej uprawy. Peluszka z kolei sprawdza się nawet na słabszych stanowiskach, gdzie inne rośliny mają problem z wydajnością.
W sprzyjających warunkach plon 3 ton z hektara jest jak najbardziej realny, a przy odpowiednim nawożeniu i ochronie roślin można osiągnąć nawet lepsze wyniki. Warto jednak pamiętać, że groch jest dość wrażliwy na niedobór wody w fazie kwitnienia i zawiązywania strąków — to najczęstszy czynnik obniżający plony.
Dobrze dobrane stanowisko, właściwa rotacja upraw i kontrola chwastów to klucz do sukcesu w uprawie peluszki.
Ile jest dopłaty do hektara grochu?
Rolnicy uprawiający groch siewny, w tym peluszkę, mogą obecnie otrzymać dopłatę w wysokości około 204 euro za hektar, czyli w przeliczeniu na złotówki około 620 zł/ha. Wsparcie to przyznawane jest w ramach interwencji „Wsparcie dochodów związane z produkcją roślin strączkowych na ziarno” w programie Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027.
Stawka ma charakter degresywny, co oznacza, że najwyższe wsparcie obowiązuje dla pierwszych 75 hektarów w gospodarstwie. Po przekroczeniu tego limitu płatność może zostać nieco obniżona.
Warto wiedzieć, że dopłata przysługuje tylko tym producentom, którzy:
– zgłoszą uprawę w systemie eWniosekPlus,
– posiadają co najmniej 1 hektar użytków rolnych,
– faktycznie zbiorą plon z uprawy grochu (nasiona lub zielona masa),
– prowadzą uprawę zgodnie z wymogami dobrej praktyki rolniczej.
Oprócz dopłat do produkcji grochu, rolnicy mogą również korzystać z dodatkowych form wsparcia, takich jak ekoschematy (np. „Rolnictwo węglowe” lub „Międzyplony”), które premiują stosowanie roślin strączkowych w płodozmianie. W połączeniu z dopłatą bezpośrednią i płatnością redystrybucyjną, całkowite wsparcie finansowe może być naprawdę atrakcyjne.
Dlaczego warto uprawiać groch z dopłatą?
Groch, w tym peluszka, to roślina, która przynosi podwójne korzyści. Z jednej strony stanowi źródło dochodu — dzięki dopłatom i możliwości sprzedaży nasion lub paszy, a z drugiej poprawia strukturę gleby i ogranicza potrzebę stosowania nawozów azotowych.
Dodatkowo włączenie grochu do płodozmianu zwiększa odporność gleby na erozję i choroby, co przekłada się na wyższe plony innych roślin w kolejnych latach. Dlatego coraz więcej gospodarstw, zwłaszcza ekologicznych i zrównoważonych, wprowadza groch lub peluszkę do swoich upraw.
Uprawa grochu jest także stosunkowo tania w utrzymaniu – nie wymaga intensywnego nawożenia, a roślina sama „współpracuje” z bakteriami brodawkowymi, które wiążą azot z powietrza.
Jak przygotować się do wniosku o dopłaty?
Jeśli planujesz złożyć wniosek o dopłatę do grochu, warto pamiętać o kilku zasadach:
- Sprawdź, czy Twoje gospodarstwo spełnia wymagania – powierzchnia, rodzaj uprawy, sposób zagospodarowania.
- Zgłoś uprawę w terminie – nabór wniosków trwa zazwyczaj od połowy marca do końca maja.
- Zachowaj dokumentację potwierdzającą zasiew i zbiór grochu – może być potrzebna podczas kontroli.
- Pamiętaj o obowiązku utrzymania rośliny do określonego terminu, by dopłata nie została cofnięta.
Wnioski praktyczne
– Uprawa grochu siewnego lub peluszki kwalifikuje się do dopłat w wysokości około 204 euro (620 zł) na hektar.
– Peluszka nadaje się doskonale na paszę i jest cennym elementem płodozmianu.
– Średnie plonowanie peluszki wynosi 1,5–3,5 t/ha, a grochu konsumpcyjnego do 5 t/ha.
– Dopłaty są dostępne dla rolników spełniających wymogi agrotechniczne i formalne.
– Warto rozważyć dodatkowe ekoschematy, które mogą zwiększyć łączną wysokość wsparcia.
Uprawa grochu, szczególnie peluszki, to rozwiązanie, które łączy korzyści finansowe, ekologiczne i produkcyjne. Dzięki dopłatom, stabilnym cenom i pozytywnemu wpływowi na glebę — roślina ta wraca do łask w polskim rolnictwie.
