Świnie należą do zwierząt o wysokiej wydajności reprodukcyjnej, co czyni je jednym z najważniejszych gatunków hodowlanych w rolnictwie. Liczba sutków u lochy, zwanych również strzykami, odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu odpowiednich warunków do wykarmienia prosiąt. W artykule przedstawimy szczegółowe informacje na temat liczby sutków u świń, ich budowy, funkcji oraz znaczenia w hodowli.
Budowa i funkcja sutków u świń
Ilość sutków u loch
Typowa locha posiada od 12 do 16 sutków, rozmieszczonych w dwóch równoległych rzędach wzdłuż brzucha. Większość hodowlanych ras świń ma po 7 lub 8 sutków w każdym rzędzie, co daje łączną liczbę od 14 do 16.
- Rzadziej zdarzają się lochy z mniejszą liczbą sutków (10–12), co może wpłynąć na ich zdolność do wykarmienia licznych miotów.
- Liczba sutków jest cechą genetyczną i różni się w zależności od rasy, wieku oraz linii hodowlanej.
Budowa anatomiczna
Każdy sutek składa się z:
- Gruczołu mlekowego: Wytwarza mleko potrzebne do wykarmienia prosiąt.
- Kanałów mlecznych: Transportują mleko z gruczołu do brodawki.
- Brodawki sutkowej: Część zewnętrzna, przez którą prosięta ssą mleko.
Prawidłowa budowa sutka ma kluczowe znaczenie dla efektywnego karmienia prosiąt. Sutki powinny być równomiernie rozmieszczone i dobrze rozwinięte, aby każde prosię miało dostęp do mleka.
Znaczenie liczby sutków w hodowli trzody chlewnej
Wpływ na wydajność reprodukcyjną
Liczba sutków u lochy ma bezpośredni wpływ na jej zdolność do wykarmienia miotu. W przypadku miotów liczących więcej prosiąt niż dostępnych sutków istnieje ryzyko niedożywienia części potomstwa.
- Lochy o 14 sutkach są w stanie wykarmić standardowe mioty liczące 10–12 prosiąt.
- W większych miotach, liczących 14–16 prosiąt, kluczowa staje się liczba dobrze funkcjonujących sutków.
Znaczenie w selekcji hodowlanej
Hodowcy zwracają uwagę na liczbę sutków u loch podczas selekcji zwierząt do rozrodu. Kryteria te obejmują:
- Liczbę sutków funkcjonalnych: Tylko dobrze rozwinięte i drożne sutki są w stanie zapewnić mleko.
- Rozmieszczenie sutków: Symetryczne rozmieszczenie ułatwia prosiętom dostęp do mleka.
Różnice rasowe w liczbie sutków
Rasy hodowlane
- Polska biała zwisłoucha (PBZ): Świnie tej rasy zazwyczaj posiadają 14–16 sutków, co czyni je wydajnymi lochami w hodowlach nastawionych na produkcję mięsną.
- Wielka biała angielska: Rasa charakteryzuje się dużymi miotami i odpowiednią liczbą sutków (14–16), co pozwala na efektywne karmienie potomstwa.
- Duroc: Świnie tej rasy często mają mniej sutków (12–14), co może wymagać większej uwagi hodowcy w przypadku liczniejszych miotów.
Rasy lokalne i prymitywne
Niektóre rasy lokalne lub prymitywne, mniej ukierunkowane na produkcję intensywną, mogą mieć mniejszą liczbę sutków, co ogranicza ich wydajność hodowlaną.
Problemy związane z funkcjonalnością sutków
Niedorozwój lub brak drożności
Część sutków może być niedorozwinięta lub niedrożna, co uniemożliwia prosiętom ssanie. Przyczyny tego problemu mogą być genetyczne lub wynikać z urazów mechanicznych.
Rywalizacja w miocie
W miotach liczniejszych niż liczba funkcjonalnych sutków występuje rywalizacja między prosiętami. Słabsze prosięta mogą mieć trudności z dostępem do mleka, co prowadzi do ich wolniejszego wzrostu.
Praktyczne wskazówki dla hodowców
Selekcja loch
Podczas wyboru loch do rozrodu należy zwrócić uwagę na liczbę i jakość sutków. Idealne lochy powinny mieć co najmniej 14 dobrze rozwiniętych sutków, równomiernie rozmieszczonych w dwóch rzędach.
Zarządzanie miotem
W miotach liczniejszych niż liczba sutków hodowcy mogą stosować następujące metody:
- Adopcja prosiąt: Przeniesienie części prosiąt do innej lochy z mniejszym miotem.
- Karmienie sztuczne: Uzupełnianie diety prosiąt mlekiem zastępczym w przypadku niedoboru mleka od lochy.
Profilaktyka urazów
Aby uniknąć urazów sutków, należy:
- Zapewnić lochom odpowiednią ilość miejsca w kojcu.
- Regularnie kontrolować stan zdrowia lochy, szczególnie w okresie laktacji.
Liczba sutków u świni, wynosząca od 12 do 16, ma kluczowe znaczenie dla jej zdolności do wykarmienia prosiąt. Hodowcy powinni zwracać uwagę na tę cechę podczas selekcji loch, aby zapewnić wysoką wydajność reprodukcyjną. Prawidłowe zarządzanie lochami, odpowiednie warunki utrzymania oraz wsparcie w przypadku liczniejszych miotów pozwalają maksymalizować wyniki hodowlane. Dzięki uwzględnieniu tych aspektów można skutecznie prowadzić gospodarstwo nastawione na hodowlę trzody chlewnej.
