Buraki cukrowe należą do roślin wymagających odpowiednio dobranego terminu siewu, co ma kluczowe znaczenie dla ich plonowania i zawartości cukru w korzeniach. Decyzja o terminie siewu powinna uwzględniać warunki pogodowe, temperaturę gleby oraz wymagania agrotechniczne.
Wpływ terminu siewu na plonowanie buraka cukrowego
Termin siewu buraków cukrowych ma bezpośredni wpływ na:
- Wschody i rozwój roślin – zbyt późny siew skraca okres wegetacji, co negatywnie wpływa na rozwój systemu korzeniowego.
- Zawartość cukru – optymalny czas siewu pozwala na pełne wykorzystanie okresu wegetacyjnego, co sprzyja syntezie cukrów w korzeniach.
- Odporność roślin na stresy biotyczne i abiotyczne – wczesny siew może sprzyjać lepszemu wykorzystaniu wiosennej wilgoci oraz ograniczać wpływ patogenów glebowych.
Optymalne warunki temperaturowe i glebowe do siewu buraków cukrowych
Temperatura gleby
- Minimalna temperatura gleby dla kiełkowania buraków wynosi 3–4°C, ale w takich warunkach proces ten może trwać nawet 30 dni.
- Optymalna temperatura gleby to 5–8°C, co skraca czas wschodów do 10–12 dni.
- Przy temperaturze powyżej 10°C wschody są szybkie i wyrównane, ale siew w tym okresie może prowadzić do strat wilgoci w glebie.
Wilgotność gleby
- Wczesny siew umożliwa lepsze wykorzystanie wilgoci zgromadzonej po zimie.
- Nadmiernie wilgotna gleba może prowadzić do zagrożenia chorobami grzybowymi, takimi jak zgorzel siewek.
- Zbyt sucha gleba w okresie późnwiosennym może wpływać na niejednorodne wschody.
Regionalne terminy siewu buraków cukrowych w Polsce
Polska północna
- Optymalny termin: druga dekada kwietnia.
- Warunki klimatyczne: niższe temperatury, częstsze przymrozki, dlatego warto obserwować prognozy.
Polska centralna i wschodnia
- Optymalny termin: pierwsza dekada kwietnia.
- Warunki klimatyczne: umiarkowane, możliwe okresowe przymrozki, jednak gleba nagrzewa się szybciej.
Polska południowo-zachodnia
- Optymalny termin: druga dekada marca – pierwsza dekada kwietnia.
- Warunki klimatyczne: najcieplejsze w kraju, umożliwiające najwcześniejsze siewy.
Zalety i ryzyka związane z wczesnym siewem
Zalety wczesnego siewu
- Dłuższy okres wegetacji – rośliny mają więcej czasu na rozwój systemu korzeniowego i syntezę cukrów.
- Lepsze wykorzystanie wody – wschody przebiegają szybciej, a rośliny efektywniej wykorzystują dostępną wilgoć.
- Mniejsze ryzyko porażenia chorobami – zdrowe siewki są mniej podatne na zgorzel siewek.
Ryzyka wczesnego siewu
- Przymrozki – temperatury poniżej -5°C mogą powodować uszkodzenia siewek.
- Zbyt niska temperatura gleby – może wydłużyć czas kiełkowania, co zwiększa ryzyko porażenia przez patogeny.
- Nierównomierne wschody – w przypadku nierównej wilgotności gleby można obserwować opóźnione wschody.
Praktyczne wskazówki dotyczące siewu buraków cukrowych
Monitorowanie warunków pogodowych
- Regularne śledzenie prognoz pogody.
- Pomiar temperatury gleby na głębokości 5 cm.
- Unikanie siewu przed zapowiadanymi przymrozkami.
Przygotowanie gleby
- Uprawa przedsiewna powinna zapewnić dobrą strukturę gleby.
- Unikać przesuszenia gleby przez nadmierne spulchnienie.
- Dobrze dobrana obsada roślin – optymalnie 90–100 tys. roślin na hektar.
Wybór odmian buraków cukrowych
- Wybór odmian odpornych na przymrozki.
- Odmiany o szybkim tempie wschodów dla regionów o chłodniejszych wiosnach.
- Dobór odmian dostosowanych do konkretnej gleby i poziomu jej żyzności.
Siew buraków cukrowych powinien być przeprowadzony w optymalnym terminie, dostosowanym do warunków regionalnych oraz temperatury gleby. Wczesny siew może przynieść wiele korzyści, jednak wymaga odpowiedniej strategii zarządzania ryzykiem, szczególnie pod kątem przymrozków i struktury gleby. Regularne monitorowanie warunków atmosferycznych oraz wybór odpowiednich odmian pozwala na maksymalizację plonów i zawartości cukru w korzeniach.
Źródło: www.mojarola.pl
