Uprawa pszenżyta ozimego cieszy się w Polsce dużą popularnością. Jest to zboże łączące zalety pszenicy i żyta, odporne na trudne warunki glebowe i klimatyczne. Jednak po zakończeniu zbioru pszenżyta ozimego pojawia się pytanie: co siać na polu, aby maksymalnie wykorzystać potencjał gleby i zapewnić sobie wysokie plony w następnym sezonie? Poniższy artykuł przedstawia praktyczne wskazówki, uwzględniając rotację roślin, wymagania glebowe oraz aspekty fitosanitarne.
Dlaczego rotacja upraw jest ważna?
Wprowadzenie odpowiedniego płodozmianu po pszenżycie ozimym pozwala na:
- Poprawę struktury gleby – różnorodność upraw redukuje ryzyko degradacji gleby.
- Zmniejszenie presji chorób i szkodników – zmiana roślin utrudnia rozwój patogenów specyficznych dla zbóż.
- Efektywne wykorzystanie składników odżywczych – rośliny o różnych wymaganiach pokarmowych pozwalają lepiej wykorzystać zasoby gleby.
- Redukcję zachwaszczenia – rotacja sprzyja zmniejszeniu liczby chwastów dominujących w uprawie zbóż.
Rośliny bobowate jako doskonały wybór
Jednym z najlepszych wyborów po pszenżycie ozimym są rośliny bobowate, takie jak groch, łubin, czy wyka. Rośliny te wprowadzają do gleby azot dzięki symbiozie z bakteriami brodawkowymi.
Korzyści z uprawy bobowatych:
- Wzbogacenie gleby w azot – azot więzany z powietrza jest naturalnym nawozem dla kolejnych upraw.
- Poprawa struktury gleby – głęboki system korzeniowy bobowatych rozluźnia glebę.
- Obniżenie kosztów nawożenia – zmniejsza się potrzeba stosowania nawozów azotowych w kolejnych sezonach.
Praktyczne wskazówki:
- Łubin może być uprawiany na glebach słabszych.
- Groch i wyka wymagają gleby o lepszej strukturze i odczynie obojętnym.
Rośliny oleiste: rzepak i gorczyca
Kolejnym dobrym wyborem po pszenżycie ozimym są rośliny oleiste, takie jak rzepak ozimy czy gorczyca. Ich uprawa zapewnia wysokie plony i poprawia rentowność gospodarstwa.
Zalety uprawy roślin oleistych:
- Poprawa struktury gleby – masywny system korzeniowy rzepaku poprawia jej przepuszczalność.
- Wysoka wartość ekonomiczna – rzepak jest ceniony na rynku, a jego produkty znajdują wszechstronne zastosowanie.
- Działanie fitosanitarne – gorczyca działa jako naturalny biofumigant, ograniczając rozwój nicieni.
Wskazówki praktyczne:
- Rzepak wymaga gleby o wysokiej zawartości składników odżywczych.
- Gorczyca może być uprawiana jako poplon, co pozwala na szybkie przywrócenie żyzności gleby.
Zboża jare – dobra alternatywa
Jeśli rolnik planuje kontynuację uprawy zbóż, warto rozważyć zboża jare, takie jak:
- Jęczmień jary – preferowany na gleby lekkie i średnie.
- Owies – odporny na trudne warunki klimatyczne i glebowe.
- Pszenica jara – dla gospodarstw z odpowiednią jakością gleby.
Korzyści z wyboru zbóż jarych:
- Krótszy okres wegetacji pozwala na lepsze wykorzystanie wiosennych opadów.
- Mniejsze ryzyko występowania chorób specyficznych dla zbóż ozimych.
Rośliny okopowe: ziemniaki i buraki cukrowe
Rośliny okopowe, takie jak ziemniaki czy buraki cukrowe, stanowią kolejną propozycję po pszenżycie ozimym. Są to uprawy wymagające intensywnej pielęgnacji, ale zapewniające wysokie plony.
Zalety roślin okopowych:
- Intensywne spulchnienie gleby – system korzeniowy oraz zabiegi agrotechniczne poprawiają jej strukturę.
- Wysoka rentowność – zwłaszcza w przypadku buraków cukrowych na odpowiednich glebach.
Wymagania glebowe:
- Ziemniaki najlepiej plonują na glebach lekkich i średnich.
- Buraki cukrowe wymagają gleb żyznych, o odpowiednim odczynie.
Międzyplony: zielony nawóz i ochrona gleby
Międzyplony, takie jak facelia, gryka czy mieszanki traw, to opcja dla rolników chcących poprawić jakość gleby i zmniejszyć ryzyko jej erozji.
Zalety międzyplonów:
- Zatrzymywanie wilgoci w glebie – pokrywa roślinna chroni przed wysychaniem.
- Poprawa żyzności gleby – materia organiczna wprowadzana do gleby po przyoraniu.
- Redukcja zachwaszczenia – międzyplony konkurują z chwastami.
Praktyczne wskazówki:
- Facelia jest rośliną miododajną, co stanowi dodatkowy atut dla pszczelarzy.
- Gryka sprawdza się na glebach słabszych.
Wybór odpowiedniej uprawy po pszenżycie ozimym zależy od warunków glebowych, zasobów gospodarstwa oraz strategii rotacji roślin. Rośliny bobowate, oleiste, zboża jare, rośliny okopowe i międzyplony to główne grupy, które warto rozważyć. Każda z nich wnosi unikalne korzyści, poprawiając strukturę gleby, zmniejszając ryzyko chorób i podnosząc rentowność gospodarstwa.
Odpowiednia analiza potrzeb gleby i specyfiki gospodarstwa pozwoli na maksymalne wykorzystanie potencjału pola oraz zapewni wysokie plony w przyszłych sezonach.
Źródło: www.mojarola.pl
