Pszenżyto, jako roślina uprawna łącząca cechy pszenicy i żyta, jest znane z wysokiej odporności na trudne warunki uprawy. Jednakże czasami zdarza się, że liście i łodygi tej rośliny zaczynają żółknąć. Jest to problem, który może wskazywać na różne niedobory, choroby lub stresy środowiskowe. W tym artykule przeanalizujemy najczęstsze przyczyny żółknięcia pszenżyta oraz sposoby zapobiegania temu zjawisku.
Niedobory składników odżywczych
Brak azotu
Azot jest jednym z najważniejszych pierwiastków potrzebnych do wzrostu i rozwoju roślin. Jego niedobór prowadzi do:
- żółknięcia starszych liści, zaczynającego się od dolnych partii rośliny.
- Zahamowania wzrostu i obniżenia wydajności plonów.
Aby temu zapobiec, należy regularnie monitorować poziom azotu w glebie i stosować odpowiednie nawozy, takie jak mocznik lub saletra amonowa.
Niedobór magnezu
Magnez jest kluczowym składnikiem chlorofilu, odpowiedzialnego za proces fotosyntezy. Jego brak powoduje:
- żółknięcie tkanek między nerwami liści, co prowadzi do charakterystycznego mozaikowatego wyglądu.
- Obniżenie efektywności fotosyntezy i zmniejszenie masy zielonej.
Rozwiązaniem może być dolistne nawożenie siarczanem magnezu lub innymi preparatami zawierającymi magnez.
Niedobór potasu
Potas odgrywa ważną rolę w regulacji gospodarki wodnej rośliny. Jego brak może skutkować:
- żółknięciem brzegów liści.
- Większą podatnością rośliny na suszę i choroby.
W celu uzupełnienia niedoboru potasu warto zastosować nawozy potasowe, takie jak siarczan potasu lub chlorek potasu.
Choroby powodujące żółknięcie pszenżyta
Rdza brunatna
Rdza brunatna to jedna z najczęstszych chorób pszenżyta, wywoływana przez grzyby z rodzaju Puccinia. Objawy to:
- Pojawianie się żółtych lub pomarańczowych plam na liściach.
- Stopniowe usychanie porażonych tkanek.
Ochrona przed rdza brunatną polega na:
- Stosowaniu odpornych odmian pszenżyta.
- Regularnym opryskiwaniu środkami grzybobójczymi.
Septorioza liści
Septorioza to kolejna groźna choroba, która może powodować żółknięcie pszenżyta. Wywołują ją grzyby z rodzaju Septoria, a jej objawy to:
- Pojawianie się drobnych, brunatnych plam otoczonych żółtą obwódką.
- Stopniowe zamieranie całych liści.
Walka z septoriozą obejmuje:
- Przestrzeganie zasad płodozmianu.
- Stosowanie fungicydów zalecanych dla pszenżyta.
Fuzarioza
Fuzarioza to choroba wywoływana przez grzyby z rodzaju Fusarium. Objawy obejmują:
- żółknięcie i zamieranie dolnych partii rośliny.
- Osłabienie systemu korzeniowego.
Aby ograniczyć rozwój fuzariozy, należy:
- Stosować zaprawy nasienne.
- Unikać nadmiernego zagęszczenia roślin.
Warunki środowiskowe a żółknięcie pszenżyta
Stres wodny
Zarówno nadmiar, jak i niedobór wody mogą prowadzić do żółknięcia pszenżyta. W przypadku:
- Niedoboru wody: rośliny zwiędłe, z żółknącymi liśćmi.
- Nadmiaru wody: zahamowanie oddychania korzeni i zamieranie dolnych partii rośliny.
Aby zapobiec stresowi wodnemu, warto:
- Monitorować wilgotność gleby.
- Zapewnić odpowiedni drenaż na polach podatnych na podtopienia.
Nieodpowiednie pH gleby
Gleby o zbyt kwaśnym pH mogą ograniczać przyswajalność składników odżywczych. Objawia się to:
- żółknięciem liści z powodu niedoboru wapnia lub magnezu.
Rozwiązaniem jest wapnowanie gleby oraz regularne badanie jej odczynu.
Szkodniki powodujące żółknięcie
Mszyce
Mszyce żywią się sokami roślin, co prowadzi do:
- Osłabienia rośliny.
- żółknięcia i deformacji liści.
Do zwalczania mszyc można stosować:
- Naturalnych wrogów, takich jak biedronki.
- Insektycydy odpowiednie dla pszenżyta.
Ploniarka zbożówka
Larwy ploniarki żywią się młodymi tkankami roślin, powodując:
- żółknięcie i zahamowanie wzrostu rośliny.
Aby ograniczyć występowanie ploniarki, należy:
- Stosować płodozmian.
- Zwalczać chwasty, które mogą być źródłem żywności dla larw.
Źródło: www.mojarola.pl