pszenżyto ozime
fot. www.mojarola.pl

Pszenżyto, jako roślina uprawna łącząca cechy pszenicy i żyta, jest znane z wysokiej odporności na trudne warunki uprawy. Jednakże czasami zdarza się, że liście i łodygi tej rośliny zaczynają żółknąć. Jest to problem, który może wskazywać na różne niedobory, choroby lub stresy środowiskowe. W tym artykule przeanalizujemy najczęstsze przyczyny żółknięcia pszenżyta oraz sposoby zapobiegania temu zjawisku.

Niedobory składników odżywczych

Brak azotu

Azot jest jednym z najważniejszych pierwiastków potrzebnych do wzrostu i rozwoju roślin. Jego niedobór prowadzi do:

  • żółknięcia starszych liści, zaczynającego się od dolnych partii rośliny.
  • Zahamowania wzrostu i obniżenia wydajności plonów.

Aby temu zapobiec, należy regularnie monitorować poziom azotu w glebie i stosować odpowiednie nawozy, takie jak mocznik lub saletra amonowa.

Niedobór magnezu

Magnez jest kluczowym składnikiem chlorofilu, odpowiedzialnego za proces fotosyntezy. Jego brak powoduje:

  • żółknięcie tkanek między nerwami liści, co prowadzi do charakterystycznego mozaikowatego wyglądu.
  • Obniżenie efektywności fotosyntezy i zmniejszenie masy zielonej.

Rozwiązaniem może być dolistne nawożenie siarczanem magnezu lub innymi preparatami zawierającymi magnez.

Niedobór potasu

Potas odgrywa ważną rolę w regulacji gospodarki wodnej rośliny. Jego brak może skutkować:

  • żółknięciem brzegów liści.
  • Większą podatnością rośliny na suszę i choroby.

W celu uzupełnienia niedoboru potasu warto zastosować nawozy potasowe, takie jak siarczan potasu lub chlorek potasu.

Choroby powodujące żółknięcie pszenżyta

Rdza brunatna

Rdza brunatna to jedna z najczęstszych chorób pszenżyta, wywoływana przez grzyby z rodzaju Puccinia. Objawy to:

  • Pojawianie się żółtych lub pomarańczowych plam na liściach.
  • Stopniowe usychanie porażonych tkanek.

Ochrona przed rdza brunatną polega na:

  • Stosowaniu odpornych odmian pszenżyta.
  • Regularnym opryskiwaniu środkami grzybobójczymi.

Septorioza liści

Septorioza to kolejna groźna choroba, która może powodować żółknięcie pszenżyta. Wywołują ją grzyby z rodzaju Septoria, a jej objawy to:

  • Pojawianie się drobnych, brunatnych plam otoczonych żółtą obwódką.
  • Stopniowe zamieranie całych liści.

Walka z septoriozą obejmuje:

  • Przestrzeganie zasad płodozmianu.
  • Stosowanie fungicydów zalecanych dla pszenżyta.

Fuzarioza

Fuzarioza to choroba wywoływana przez grzyby z rodzaju Fusarium. Objawy obejmują:

  • żółknięcie i zamieranie dolnych partii rośliny.
  • Osłabienie systemu korzeniowego.

Aby ograniczyć rozwój fuzariozy, należy:

  • Stosować zaprawy nasienne.
  • Unikać nadmiernego zagęszczenia roślin.

Warunki środowiskowe a żółknięcie pszenżyta

Stres wodny

Zarówno nadmiar, jak i niedobór wody mogą prowadzić do żółknięcia pszenżyta. W przypadku:

  • Niedoboru wody: rośliny zwiędłe, z żółknącymi liśćmi.
  • Nadmiaru wody: zahamowanie oddychania korzeni i zamieranie dolnych partii rośliny.

Aby zapobiec stresowi wodnemu, warto:

  • Monitorować wilgotność gleby.
  • Zapewnić odpowiedni drenaż na polach podatnych na podtopienia.

Nieodpowiednie pH gleby

Gleby o zbyt kwaśnym pH mogą ograniczać przyswajalność składników odżywczych. Objawia się to:

  • żółknięciem liści z powodu niedoboru wapnia lub magnezu.

Rozwiązaniem jest wapnowanie gleby oraz regularne badanie jej odczynu.

Szkodniki powodujące żółknięcie

Mszyce

Mszyce żywią się sokami roślin, co prowadzi do:

  • Osłabienia rośliny.
  • żółknięcia i deformacji liści.

Do zwalczania mszyc można stosować:

  • Naturalnych wrogów, takich jak biedronki.
  • Insektycydy odpowiednie dla pszenżyta.

Ploniarka zbożówka

Larwy ploniarki żywią się młodymi tkankami roślin, powodując:

  • żółknięcie i zahamowanie wzrostu rośliny.

Aby ograniczyć występowanie ploniarki, należy:

  • Stosować płodozmian.
  • Zwalczać chwasty, które mogą być źródłem żywności dla larw.

Źródło: www.mojarola.pl