Pszenżyto (Triticosecale Wittmack) jest jednym z najbardziej uniwersalnych zbóż uprawianych na różnych typach gleb w Polsce. Optymalny wysiew nasion pszenżyta na hektar zależy od wielu czynników, takich jak jakość gleby, termin siewu, warunki klimatyczne oraz docelowy plon. Prawidłowe ustalenie normy wysiewu jest kluczowe dla uzyskania wysokiego i stabilnego plonu o dobrej jakości. Poniżej przedstawiono szczegółowe informacje na ten temat.
Czynniki wpływające na normę wysiewu pszenżyta
1. Jakość gleby i warunki siedliskowe
- Gleby żyzne i średnie: Na glebach o wysokiej zasobności w składniki pokarmowe i dobrej strukturze norma wysiewu powinna być niższa. Wynika to z lepszej zdolności roślin do krzewienia.
- Gleby lekkie i słabe: Na glebach o niższej żyzności należy zwiększyć normę wysiewu, ponieważ potencjał krzewienia jest tam ograniczony, a straty wschodów mogą być większe.
2. Termin siewu
- Wczesny termin siewu: W przypadku wczesnych siewów pszenżyto ma więcej czasu na krzewienie przed zimą, co pozwala na zmniejszenie normy wysiewu (np. 300–350 ziaren na m²).
- Opóźniony termin siewu: W przypadku siewów późnych, gdy czas na krzewienie jest ograniczony, konieczne jest zwiększenie normy wysiewu (350–450 ziaren na m²).
3. Masa tysiąca ziaren (MTZ) i zdolność kiełkowania
MTZ i zdolność kiełkowania wpływają bezpośrednio na normę wysiewu. Wyższa masa ziaren wymaga uwzględnienia większej ilości wysiewanego materiału, aby osiągnąć zakładaną obsadę roślin.
Przykład kalkulacji normy wysiewu:
Norma wysiewu (kg/ha) = (docelowa liczba roślin na m² × MTZ (g) × 10) / zdolność kiełkowania (%)
4. Docelowa obsada roślin
Standardowa obsada dla pszenżyta ozimego wynosi od 250 do 350 roślin na m², w zależności od warunków uprawy. Dla pszenżyta jarego jest to 350–450 roślin na m².
Rekomendowane normy wysiewu pszenżyta na hektar
1. Pszenżyto ozime
- Wczesny termin siewu:
- Gleby dobre: 120–160 kg/ha (300–350 ziaren na m²).
- Gleby słabe: 160–200 kg/ha (350–400 ziaren na m²).
- Późny termin siewu:
- Gleby dobre: 160–200 kg/ha (350–400 ziaren na m²).
- Gleby słabe: 200–240 kg/ha (400–450 ziaren na m²).
2. Pszenżyto jare
- Optymalny termin siewu:
- Gleby dobre: 160–180 kg/ha (350–400 ziaren na m²).
- Gleby słabe: 180–220 kg/ha (400–450 ziaren na m²).
Techniki optymalizacji normy wysiewu
1. Precyzyjne ustawienie siewnika
Współczesne siewniki pozwalają na precyzyjne dozowanie materiału siewnego, co minimalizuje straty i poprawia równomierność wschodów. Kalibracja urządzenia powinna być przeprowadzona przed każdym sezonem.
2. Uwzględnienie strat wschodów
Na polach narażonych na erozję, niską wilgotność gleby lub obecność szkodników, norma wysiewu powinna być zwiększona o 5–10%, aby zrekompensować potencjalne straty.
3. Zastosowanie zaprawiania nasion
Zaprawianie materiału siewnego odpowiednimi środkami ochrony roślin zwiększa szanse na równomierne wschody i ogranicza presję chorób, co pozwala na zmniejszenie normy wysiewu przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej obsady.
Przykład obliczeń normy wysiewu
Dla pszenżyta ozimego o MTZ wynoszącej 40 g i zdolności kiełkowania 95%, przy docelowej obsadzie 300 roślin na m², norma wysiewu wynosi:
Norma (kg/ha) = (300 × 40 × 10) / 95 = 126,32 kg/ha
W tym przypadku należy zaokrąglić do 130 kg/ha, uwzględniając ewentualne straty.
Norma wysiewu pszenżyta na hektar zależy od wielu czynników, takich jak warunki glebowe, termin siewu oraz parametry nasion. W praktyce wynosi ona od 120 do 240 kg/ha, co pozwala na osiągnięcie optymalnej obsady roślin na m². Dostosowanie normy wysiewu do specyficznych warunków gospodarstwa, a także precyzyjne przygotowanie materiału siewnego, są kluczowe dla uzyskania wysokich i stabilnych plonów.
Źródło: www.mojarola.pl
