Jęczmień ozimy to jedna z najważniejszych roślin uprawnych, szczególnie ceniona zarówno w hodowli zwierząt, jak i w uprawie hobbystycznej. Odpowiednie prowadzenie plantacji, w tym skracanie łanu, ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia wysokich plonów i jakości paszy. W tym artykule omówimy, kiedy i jak skutecznie skracać jęczmień ozimy, aby zapewnić stabilność roślin i optymalne warunki wzrostu.
Dlaczego skracanie jęczmienia ozimego jest konieczne?
Skracanie jęczmienia ozimego to istotny zabieg agrotechniczny, którego głównym celem jest ograniczenie nadmiernego wzrostu źdźbeł i zapobieganie wyleganiu roślin. Wyleganie nie tylko utrudnia zbiór, ale także prowadzi do strat plonu i obniżenia jego jakości. Jęczmień ozimy charakteryzuje się intensywnym wzrostem na wiosnę, co sprawia, że odpowiednie zastosowanie regulatorów wzrostu jest konieczne.
Korzyści płynące ze skracania jęczmienia ozimego:
- Lepsza stabilność łanu,
- Zmniejszenie ryzyka wylegania,
- Optymalne wykorzystanie składników pokarmowych,
- Poprawa jakości ziarna i wartości paszowej.
Kluczowe fazy rozwoju jęczmienia ozimego a termin skracania
Zastosowanie regulatorów wzrostu powinno być dostosowane do fazy rozwojowej roślin. Odpowiedni moment ich użycia zapewnia najlepsze efekty i minimalizuje ryzyko niepożądanych skutków ubocznych.
Faza krzewienia (BBCH 25-29)
Pierwsza możliwość skracania przypada na końcowy okres krzewienia. W tej fazie roślina intensywnie rozwija system korzeniowy i rozgałęzienia. Wczesne skracanie pozwala na lepsze uformowanie zwartego łanu i ogranicza nadmierny wzrost źdźbeł. Stosowanie regulatorów wzrostu w tym okresie jest jednak mniej popularne, ponieważ kluczowym celem jest zapewnienie dobrej zimotrwałości roślin.
Faza strzelania w źdźbło (BBCH 30-32)
Najważniejszy moment na skracanie jęczmienia ozimego przypada na początek strzelania w źdźbło. W tym czasie rośliny intensywnie rosną, a zastosowanie regulatorów wzrostu skutecznie wzmacnia ich łodygi, ograniczając ryzyko wylegania. Zaleca się stosowanie środków na bazie chlorku chloromekwatu (CCC) lub trineksapak-etylu, które wpływają na skrócenie międzywęźli i zagęszczenie łanu.
Faza drugiego kolanka (BBCH 37-39)
W niektórych przypadkach możliwe jest także późniejsze skracanie, zwłaszcza na plantacjach, gdzie występuje wysokie ryzyko wylegania. Na etapie BBCH 37-39 można stosować preparaty o silniejszym działaniu, które ograniczają nadmierny wzrost roślin i poprawiają stabilność łanu.
Dobór preparatów do skracania jęczmienia ozimego
Na rynku dostępnych jest wiele regulatorów wzrostu, które różnią się mechanizmem działania i skutecznością. Najczęściej stosowane substancje czynne to:
- Chlorek chloromekwatu (CCC) – działa poprzez zahamowanie elongacji międzywęźli, stosowany głównie w fazie BBCH 30-32,
- Trineksapak-etyl – skuteczny w późniejszych fazach wzrostu, wpływa na regulację syntezy giberelin,
- Mepikwat-chlorek – stosowany w połączeniu z innymi regulatorami wzrostu dla uzyskania lepszych efektów.
Czynniki wpływające na skuteczność skracania
Skuteczność zabiegu skracania jęczmienia ozimego zależy od kilku kluczowych czynników:
- Pogoda – najlepsze efekty uzyskuje się przy umiarkowanej temperaturze (10-20°C) i wilgotnej glebie,
- Stan odżywienia roślin – nadmierne nawożenie azotem zwiększa ryzyko wylegania i wymaga intensywniejszego skracania,
- Odmiana jęczmienia – niektóre odmiany mają naturalnie większą odporność na wyleganie, co może zmniejszyć konieczność stosowania regulatorów wzrostu.
Potencjalne błędy przy skracaniu jęczmienia ozimego
Nieprawidłowe stosowanie regulatorów wzrostu może prowadzić do niepożądanych skutków, takich jak zahamowanie wzrostu kłosów, zmniejszenie masy ziarna czy stres roślin. Najczęstsze błędy to:
- Zbyt wczesne lub zbyt późne zastosowanie preparatu,
- Przekroczenie zalecanej dawki, co może osłabić rośliny,
- Stosowanie w warunkach suszy, co może prowadzić do zahamowania wzrostu.
Skracanie jęczmienia ozimego jest kluczowym zabiegiem, który wpływa na stabilność łanu i jakość plonu. Optymalnym momentem do zastosowania regulatorów wzrostu jest faza BBCH 30-32, czyli początek strzelania w źdźbło. Wybór odpowiedniego preparatu i dostosowanie jego dawki do warunków uprawy pozwala uniknąć strat i zapewnić wysokie plony. Przemyślana strategia skracania jest niezbędna dla rolników zajmujących się hodowlą zwierząt oraz uprawą jęczmienia w celach hobbystycznych.
Źródło: www.mojarola.pl
