Skracanie pszenicy ozimej, znane również jako regulacja wzrostu, jest kluczowym zabiegiem agrotechnicznym, mającym na celu ograniczenie ryzyka wylegania i zwiększenie stabilności plonów. Zabieg ten wymaga precyzyjnego dostosowania do fazy rozwoju roślin, warunków pogodowych oraz potencjału plonowania. W tym artykule omówimy optymalne terminy skracania, zalecane środki chemiczne oraz najlepsze praktyki agrotechniczne.
Dlaczego skracać pszenicę ozimą?
Pszenica ozima jest podatna na wyleganie, szczególnie w przypadku intensywnej agrotechniki, obfitego nawożenia azotem oraz występowania niekorzystnych warunków pogodowych, takich jak silne wiatry i obfite opady deszczu. Wyleganie prowadzi do:
- Trudniejszego zbioru.
- Obniżenia jakości ziarna.
- Spadku plonów nawet o 30-40%.
Regulacja wzrostu skraca łodygi roślin, poprawiając ich stabilność i zmniejszając ryzyko wylegania.
Optymalny termin skracania pszenicy ozimej
Termin zabiegu zależy od fazy rozwojowej pszenicy, określanej na podstawie skali BBCH (Biologische Bundesanstalt, Bundessortenamt und Chemische Industrie). Dwa kluczowe momenty to faza krzewienia (BBCH 25-29) i faza początku strzelania w łodygę (BBCH 30-32).
Faza krzewienia (BBCH 25-29)
Pierwsze skracanie wykonywane w tej fazie ma na celu poprawę jakości systemu korzeniowego oraz pobudzenie rozwoju pędów bocznych. Jest to szczególnie ważne w przypadku odmian intensywnych, które wykazują duży potencjał plonowania.
- Zalecane środki: Trinexapak etylu lub chloromekwat.
- Warunki: Temperatura powinna wynosić minimum 8-10°C, aby zapewnić efektywność działania regulatorów wzrostu.
Faza początku strzelania w łodygę (BBCH 30-32)
Drugi termin jest kluczowy dla skrócenia łodyg i zwiększenia ich odporności mechanicznej. Zabieg w tej fazie redukuje ryzyko wylegania w okresie intensywnego wzrostu.
- Zalecane środki: Mieszanki regulatorów wzrostu, takich jak etefon, paclobutrazol lub moddus.
- Warunki: Optymalna temperatura to 12-20°C. Unikać wykonywania zabiegu w czasie stresu roślin, np. podczas suszy lub nadmiaru wilgoci.
Czynniki wpływające na skuteczność skracania
Odmiana pszenicy
Wybór odpowiedniej strategii zależy od odmiany pszenicy ozimej. Odmiany intensywne, o wyższym potencjale plonowania, wymagają często dwóch zabiegów regulacji wzrostu. W przypadku odmian tradycyjnych możliwe jest zastosowanie jednego zabiegu.
Nawożenie azotem
Wysokie dawki azotu zwiększają ryzyko wylegania, co wymaga zastosowania skracania. Zaleca się, aby dawkowanie azotu było odpowiednio podzielone na kilka dawek, aby zmniejszyć stres roślin i ograniczyć nadmierny wzrost.
Warunki pogodowe
Optymalne warunki do wykonania zabiegu to umiarkowana wilgotność gleby oraz brak ryzyka przymrozków. Wysoka temperatura i susza mogą zmniejszyć efektywność regulatorów wzrostu, a nadmiar wilgoci może prowadzić do fitotoksyczności.
Stan fitosanitarny roślin
Zdrowotność pszenicy jest kluczowa dla skuteczności zabiegu. Stresy spowodowane chorobami, takimi jak mączniak prawdziwy czy septorioza liści, mogą wpływać na efektywność regulatorów wzrostu.
Najlepsze praktyki przy skracaniu pszenicy ozimej
Dobór odpowiedniego środka
Każdy regulator wzrostu ma specyficzne wymagania aplikacyjne. Ważne jest przestrzeganie dawek i zaleceń producenta, aby uniknąć uszkodzeń roślin.
Kalibracja opryskiwacza
Prawidłowe ustawienie opryskiwacza zapewnia równomierne pokrycie roślin i maksymalizuje skuteczność zabiegu.
Monitorowanie pola
Regularna obserwacja stanu roślin pozwala na optymalizację zabiegów i dostosowanie ich do aktualnych potrzeb uprawy.
Współdziałanie z innymi zabiegami
Skracanie powinno być zintegrowane z ochroną fungicydową i nawożeniem dolistnym, aby zminimalizować stresy roślin i maksymalizować plony.
Skracanie pszenicy ozimej to kluczowy element agrotechniki, który przyczynia się do zwiększenia stabilności plonów oraz poprawy efektywności zbiorów. Precyzyjne dostosowanie terminu i dawki regulatorów wzrostu, uwzględniające fazę rozwoju roślin, warunki pogodowe i stan fitosanitarny, jest niezbędne dla osiągnięcia optymalnych rezultatów. Zintegrowane podejście do zarządzania uprawą pszenicy zapewnia zdrowie roślin i wysoki plon, który spełnia oczekiwania nowoczesnego rolnictwa.
Źródło: www.mojarola.pl
