Wprowadzenie odpowiedniego obornika pod uprawę ziemniaków ma kluczowe znaczenie dla uzyskania wysokich plonów oraz jakości bulw. Obornik dostarcza niezbędnych składników pokarmowych, poprawia strukturę gleby i jej właściwości wodno-powietrzne. W niniejszym artykule omówimy rodzaje obornika, terminy i metody jego stosowania, a także zalecenia dotyczące dawek oraz wpływ na zdrowotność roślin.
Rodzaje obornika stosowanego pod ziemniaki
Obornik bydlęcy
Obornik bydlęcy jest najczęściej stosowanym nawozem organicznym w uprawie ziemniaków. Charakteryzuje się stosunkowo wolnym uwalnianiem składników pokarmowych, co sprzyja równomiernemu zaopatrzeniu roślin w azot, fosfor i potas przez cały okres wegetacji. Dodatkowo, obornik bydlęcy poprawia strukturę gleby, zwiększa jej pojemność wodną oraz aktywność mikrobiologiczną.
Obornik koński
Obornik koński cechuje się szybkim rozkładem i wyższą zawartością azotu w porównaniu z obornikiem bydlęcym. Jest polecany na gleby cięższe, gdzie przyspiesza procesy mineralizacji i poprawia warunki powietrzno-wodne. Należy jednak zachować ostrożność przy jego stosowaniu, aby nie doprowadzić do nadmiernego nawożenia azotem, co może negatywnie wpłynąć na jakość bulw.
Obornik świński
Obornik świński zawiera więcej azotu i fosforu niż obornik bydlęcy, ale mniej potasu. Ze względu na wysoką zawartość łatwo dostępnych składników pokarmowych, zaleca się jego stosowanie na glebach ubogich w te pierwiastki. Należy jednak pamiętać, że obornik świński może zwiększać zakwaszenie gleby, dlatego warto łączyć go z wapnowaniem.
Obornik drobiowy
Obornik drobiowy charakteryzuje się najwyższą zawartością azotu, fosforu i potasu spośród wszystkich rodzajów obornika. Ze względu na szybkie uwalnianie składników pokarmowych, powinien być stosowany ostrożnie i w mniejszych dawkach, aby uniknąć przenawożenia oraz zasolenia gleby. Najlepiej sprawdza się jako nawóz uzupełniający w późniejszych fazach wegetacji ziemniaków.
Terminy i metody stosowania obornika
Termin aplikacji
Optymalnym terminem stosowania obornika pod ziemniaki jest jesień przed planowaną uprawą. Pozwala to na odpowiedni rozkład materii organicznej i uwolnienie składników pokarmowych do wiosny. W przypadku obornika o szybkim rozkładzie, takiego jak koński czy drobiowy, można rozważyć aplikację wczesną wiosną, jednak z zachowaniem odpowiednich dawek i terminów, aby uniknąć negatywnego wpływu na kiełkowanie i wschody roślin.
Metody aplikacji
Obornik powinien być równomiernie rozprowadzony na powierzchni pola, a następnie przyorany na głębokość 15–20 cm. W przypadku gleb ciężkich zaleca się płytsze przyoranie, aby zapewnić lepsze warunki powietrzno-wodne dla rozkładu materii organicznej. Ważne jest, aby unikać pozostawiania obornika na powierzchni gleby przez dłuższy czas, co może prowadzić do strat azotu w formie amoniaku.
Dawki obornika
Zalecane dawki obornika zależą od jego rodzaju, zasobności gleby w składniki pokarmowe oraz planowanego plonu. Przykładowe dawki wynoszą:
- Obornik bydlęcy: 25–40 t/ha
- Obornik koński: 20–30 t/ha
- Obornik świński: 15–25 t/ha
- Obornik drobiowy: 10–15 t/ha
Należy dostosować dawki do indywidualnych warunków glebowych oraz potrzeb nawozowych ziemniaków, uwzględniając wyniki analizy gleby.
Wpływ obornika na zdrowotność ziemniaków
Stosowanie obornika wpływa pozytywnie na zdrowotność roślin, jednak nieodpowiednie praktyki mogą sprzyjać rozwojowi chorób.
Pozytywne aspekty
- Poprawa struktury gleby: Obornik zwiększa zawartość próchnicy, co sprzyja rozwojowi silnego systemu korzeniowego i lepszemu pobieraniu składników pokarmowych.
- Zwiększenie aktywności mikrobiologicznej: Obecność materii organicznej stymuluje rozwój pożytecznych mikroorganizmów, które konkurują z patogenami i wspomagają procesy mineralizacji.
Potencjalne zagrożenia
- Wprowadzenie patogenów: Niedostatecznie przefermentowany obornik może zawierać chorobotwórcze mikroorganizmy, takie jak bakterie z rodzaju Erwinia czy grzyby z rodzaju Fusarium, które mogą infekować bulwy ziemniaka.
- Nadmierne nawożenie azotem: Zbyt duże ilości obornika bogatego w azot, zwłaszcza świńskiego i drobiowego, mogą prowadzić do bujnego wzrostu naci kosztem rozwoju bulw. Ponadto nadmiar azotu zwiększa podatność roślin na choroby, takie jak zaraza ziemniaka (Phytophthora infestans).
- Zasolenie gleby: Niektóre rodzaje obornika, zwłaszcza drobiowy, mogą powodować wzrost zasolenia gleby, co negatywnie wpływa na kiełkowanie i rozwój ziemniaków. Aby temu zapobiec, należy stosować odpowiednie dawki oraz unikać nadmiernego nawożenia.
Źródło: www.mojarola.pl